احکام >
بیان کلّی مسائل زکات فطره:
فطره مهمان در شب عید فطر
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
فطره مهمان در شب عید فطر
رستگاری در پرداخت زکات فطره:
از امام صادق (علیه السّلام) درباره آیه «قد افلح من تزکّی» رستگار شد کسی که زکات داد. سؤال شد؛ فرمودند: یعنی کسی که زکات فطریه اش را بپردازد.
بحار الانوار ج ۹۰ ص ۳۴۸.
کمال روزه در پرداخت زکات فطره:
امام صادق (علیه السّلام) فرمودند:
از کمال روزه، پرداخت زکات (یعنی فطریه) است، همانگونه که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) از کمال نماز است؛
زیرا کسی که روزه بگیرد اما زکاتش را عمداً ترک کند و نپردازد روزه ای برای او نیست همانگونه که کسی که صلوات بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) را در نماز ترک کند نمازی برای او نیست.
من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص ۱۸۳، ح ۲۰۸۵.
فطره مهمان در شب عید فطر
آیةالله العظمی امام خمینی: فطره مهمانی که قبل از غروب شب عید فطر با رضایت میزبان وارد شده و نان خور حساب شود بر میزبان واجب است.
آیةالله العظمی خوئی: اگر کسی را [فقط] شب عید فطر دعوت کنند هرچند پیش از غروب بیایند فطره اش بر میزبان واجب نیست.
استفتائات، س۶۰۷.
آیات عظام: گلپایگانی، صافی: اگر [مهمان] پیش از مغرب وارد شود و بگویند امشب نان او را داده - هرچند نان خور حساب نشود- [بر میزبان] واجب است.
آیةالله العظمی اراکی: فطره مهمان بر عهده میزبان است هرچند در غیر منزل همچون حسینیه یا مسجد افطاری دهد.
استفتائات ص۷۹.
آیةالله العظمی تبریزی: اگر مهمان غذا می خورد و می رود [فطره اش] بر عهده خودش می باشد ولی اگر نان خور حساب شود یعنی آن شب یا چند روز آنجا می ماند بر میزبان است.
استفتائات جدید، ج۲، س ۶۸۳.
آیةالله العظمی فاضل لنکرانی: به مجرد صرف یک افطاری [فطره بر میزبان] واجب نیست.
آیةالله العظمی امام خامنه ای: با یک شب [مهمان] نان خور حساب نمی شود.
آیةالله العظمی بهجت: اگر [مهمان] پیش از برآمدن هلال ماه شوال برای خوردن غذا آمده باشد - ولو بعدا نتواند غذا صرف کند - [فطره اش بر میزبان] واجب است.
آیةالله العظمی سیستانی: اگر [مهمان] شب نزد [میزبان] بماند و نان خور - هرچند موقتا - حساب شود؛ [فطره اش بر میزبان] واجب است.
آیةالله العظمی مکارم شیرازی: اگر [میهمان] فقط برای شب عید دعوت شده؛ [فطره اش بر میزبان] واجب نیست.
آیةالله العظمی شبیری زنجانی: اگر [مهمان] بنا داشته باشد مدتی طولانی مهمان باشد - به طوریکه بدون هیچ قیدی نان خور به شمار آید - [فطره اش بر میزبان] واجب است، ولی اگر تنها همان شب بیاید واجب نیست.
آیةالله العظمی نوری همدانی: اگر میزبان شب عید فطر - در خانه، مسجد، سالنهای پذیرایی یا هر جای دیگر- طعام دهد، فطره هم بر عهده اوست.
استفتائات س ۲۴۶.
آیةالله العظمی وحید خراسانی: فطره میهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و در وقت وجوب زکات فطره نان خور او حساب می شود، بر [میزبان] واجب است.
آیةالله العظمی مظاهری: زکات فطره مهمان بر میزبان واجب نیست، خواه با رضایت میزبان آمده باشد یا بدون رضایت، پیش از غروب آمده باشد یا بعد از غروب.
آیةالله العظمی سبحانی: فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و عرفا نان خور [میزبان] حساب می شود بر [میزبان] واجب است.
آیةالله العظمی جوادی آملی: صِرف خوردن نان میزبان در شب عید فطر، کافی نیست، بلکه باید نانخور او حساب شود، بنابراین مهمانی که فقط افطار کسی را میخورد و نانخور او شمرده نمیشود، فطریّهٔ او بر میزبان واجب نیست.
توضیح المسائل مراجع و استفتائات مذکور.