العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > 8 ربیع الاول:
شهادت امام «حسن عسكري علیه السلام» (260 ق)
امام حسن عسکری علیه‌السلام، امام يازدهم شيعيان در هشتم ربیع الاول سال 260 هجرى قمرى در شهر سامرا به شهادت رسيد. نام مباركش حسن بن على، لقبش عسكرى و كنيه اش ابومحمد بود.
مادرش، بانويى پاكيزه و عبادت‌پيشه و در سرزمين خويش پيش از اسارت، پادشاه‌زاده بود و پس از اسارت و انتقال به مدينه به همسرى امام دهم شيعيان حضرت امام على النقى علیه‌السلام افتخار يافت. نامش "حُديث" و در روايات و عبارات ديگر نام‌هايى چون جده، سليل و سوسن نيز براى وى گفته شد.
اين بانوى پاكدامن و پاكيزه سرشت، در ربيع الثانى سال 232 هجرى قمرى فرزند گرامى اش حضرت امام حسن عسكرى علیه‌السلام را به دنيا آورد و سراسر جهان هستى را با نور رخسارش جلوه‌گر ساخت. امام حسن عسكري علیه‌السلام پس از پدر بزرگوارش، از جهت دانش و معارف دينى، فقيه ترين و داناترين مردم و از جهت اخلاق و رفتار، برترين انسان هاى روى زمين بود و از تمام جهات، داراى كمالات عاليه و ويژگى هاى منحصر به فرد بود.
وجود مبارك آثار وى در ميان مسلمانان، استوانه محكم و پايدارى بود كه اسلام عزيز و مكتب حيات بخش اهل بيت علیهم‌السلام را برپا نگه مى داشت و از گزند دشمنان خارجى و كينه‌توزان و بدخواهان داخلى، محفوظ و مصون نگه مى داشت.
امام حسن عسكري علیه‌السلام در چهار سالگى، بنا به درخواست متوكل عباسى (دهمين خليفه عباسیان) به همراه پدر بزرگوارش امام هادی علیه‌السلام و ساير خانواده اش راهى سامرا (مركز خلافت عباسيان، در شمال غربى عراق) گرديد.[۱]
و پس از شهادت پدرش در سال 254 هجرى قمرى به امامت شيعيان نايل آمد. آن حضرت و خانواده و خاندان پدرش در ظاهر به دعوت متوكل عباسى در سامرا سكونت داشتند ولى در حقيقت حضورشان در سامرا اجبارى و تبعيدگونه بود تا آن حضرت را از نزديك در مراقبت و نظارت خويش داشته باشند.
زمامداران معاصر آن حضرت عبارت بودند از:
- متوكل عباسى (247 - 232 ق)؛
- منتصر عباسى (248 - 247 ق)؛
- مستعين عباسى (252 - 248 ق)؛
- معتز عباسى (255 - 252 ق)؛
- مهتدى عباسى (256 - 255 ق)؛
- معتمد عباسى (279 - 256 ق).
از ميان خلفاى مذكور، تنها از سوى منتصر عباسى فرزند متوكل نسبت به امام هادی علیه‌السلام، امام حسن عسکری علیه‌السلام و علویان و شيعيان آزارى نرسيد و در ايام خلافت كوتاه مدت وى، احسان و خدمات شايانى به آنان شد كه در مقايسه با نامهربانى ها و ستم‌كارى هاى ساير خلفاى عباسى چيز مهمى بشمار نمى آمد.
امام حسن عسكری علیه‌السلام از آنان، فشارها و سختى هاى زيادى متحمل گرديد و سرانجام به وسيله زهرى كه معتمد عباسى به آن حضرت خورانيد، مسموم و پس از چند روز تحمل بيمارى، روح ملكوتى اش به لقاءالله پيوست.
1- منتهى الآمال، ج 2، ص 393.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی
