احکام

جواب بايد توجه داشت که وقت سحر ، وقت بسيار مبارکي است ، وقت تهجد و عبادت خدا است وقت انس گرفتن با محبوب حقيقي در خلوت شب است ، وقتي است که پيشوايان معصوم اسلام (سلام الله عليهم )مسلمانان را به بيداري و تهجد د ر آن ترغيب مي نمودند ، وقتي است که علماي بزرگ و صلحاي روزگار هميشه در آن وقت از خواب بر مي خاستند و در پيشگاه حضرت حق به نماز خواندن و تلاوت قرآن و استغفار مي پرداختند و حل مشکلات و قضاي حوايج مهم خود را در اين ساعت از آن ذات مقدس مي خواستند و به مقصود مي رسيدند . خداوند در دو جاي قرآن ، کساني را که در سحرگاهان به استغفار مي پردازند و از خداوند کريم و رحيم بخشايش گناهان خود را مي خواهند مورد تمجيد قرار داده است .وقت سحربنابر اظهر ، آخرين قسمت از يک ششم شب ميباشد .هر چند وقت نماز شب از نصف شب به بعد آغاز مي شود و تا طلوع فجر ادامه پيدا مي کند ، ولي هر چه به طلوع فجر نزديکتر باشد ، ثواب بيشتري دارد .براي نماز شب فضليت هاي فراواني و تاکيد بسياري در احاديث اهل بيت عصمت (عليهم السلام) ذکر شده است.حضرت رسول اکرم (صلي الله غليه وآله وسلم ) در ضمن وصيتهاي خود به حضرت امير المؤمنان (عليه السلام ) فرمودند : « عَليکَ بِصَلوهِ اللّيلِ ، بِصلوهِ الّليلِ ، بِصلوهِ اللّيلِ » يعني سه مرتبه فرمودند : نماز شب خواندن را بر خود لازم بشمار .
حضرت صادق (عليه السلام)فرمودند :« شرافت مؤ من در نماز شب خواندن و عزت مؤ من در اين است که متعرض اعراض مردم چيزهايي که مردم عنايت به پنهان ماندن آن دارند ، نشود ، به اين معنا که تفحص در امور مردم نداشته باشد و غيبت آنان را نکند .»
و نيز حضرت صادق (عليه السلام ) فرمودند : « مال دنيا و فرزندان ، زينت زندگي اين دنيا و نماز شب ، زينت آخرت است . »
در احاديث اسلامي براي نماز شب علاوه بر اينکه ثواب و فضيلت فراوان اخروي ذکر شده است ، فوايد دنيوي بسياري نيز براي آن بيان شده است .که حضرت صادق ( عليه السلام ) فرمود : « نماز شب بخوانيد که آن سنت پيغمبر و رسم صلحايي است که پيش از شما مي زيستند و آن درد و مرض را از بدن شما دور مي کند . » و نيز فرمودند : « نماز شب خواندن روي انسان را سفيد و نوراني وخلق انسان را نيکو و بوي وي را پاکيزه مي کند و روزي را فراوان مي سازد و موجب اداي قرض انسان مي گردد و غم و اندوه را بر طرف مي نمايد و به چشم انسان جلوه و روشني مي بخشد . »
حضرت رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند : « خانه هايي که در آنها نماز شب و قرآن خوانده مي شود ، براي اهل آسمان روشنايي مي دهند به همان طوري که ستارگان آسمان براي مردم زمين ، روشنايي مي دهند . »
حضرت رضا ( عليه السلام ) فرمودند : « نماز شب خواندن را بر خود لازم بدانيد زيرا هر بنده مؤ مني که هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و يک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت وتر 70مرتبه استغفار کند خداوند او را از عذاب قبر و از عذاب آتش نجات مي دهد وعمرش را در دنيا طولاني ميکند و در زندگي اقتصادي خداوند به او وسعت و گشايش ميدهد وهر خانه اي که در آن نماز شب خوانده شود آن خانه براي مردم آسمان روشنايي مي دهد همانطورکه ستارگان آسمان براي مردم روي زمين روشنايي مي بخشند . »
براي د ستيابي به اين توفيق لازم است از اوّل شب تصميم بگيرند و مخصوصاً با کم غذا خوردن در شب خود را براي بيداري اماده سازند که حضرت امير المؤمنين (عليه السلام ) فرمودند : « در سه چيز با سه چيز طمع مکن : 1-در بيداري شب با پرخوردن .2-در نور صورت با خوابيدن در جميع شب .3-در امان ماندن در دنيا با همنشيني با فاسقان و فاجران .»
*****
کيفيت نماز شب به اين ترتيب است که :
هشت رکعت -که هر دو رکعت به يک سلام انجام بگيرد- به قصد نماز نافلة شب خوانده شود و بعد از آن دو رکعت نماز به قصد نماز شفع مي خواند و از آن پس يک رکعت به نيت نماز وتر بجا مي آورد و بهتر اين است که قنوت نماز وتر را به اين ترتيب بجا بياورد :
1- دعاي فرج را -که عبارت از اين دعا است : لا اله الله الحليم الکريم لا اله الا الله العلي العظيم سبحان الله رب السموات السبع و سبحان الله رب الارضين السبع و ما فيهن و ما بينهن و رب العرش العظيم و سلام علي المرسلين- بخواند .
2-هفت مرتبه بگويد : استغفر الله الذي لا اله الا هو الحي القيوم ذوالجلال و الاکرام من جميع ظلمي و جرمي و اسرافي علي نفسي و اتوب اليه .بعد از آن 70مرتبه بگويد : استغفرالله ربي و اتوب اليه .پس از آن 300مرتبه بگويد : العفو . سپس براي چهل مؤمن دعا کند ( به زبان غير عربي هم اشکال ندارد ، مثلاً بگويد : خداوندا! فلاني را بيامرز ) .از آن پس براي خود و پدر و مادر خود دعا کند و در خاتمة قنوت 7مرتبه بگويد : هذا مقامُ الغائذِ بکَ مِنَ النارِ . یاحقّ.