العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله):
شکیات نماز
شک در تعداد سجده نماز واجب
سؤال: درتعداد سجده اگر شک کنیم (که یک سجده انجام داده ایم یا دو سجده ) چه کنیم
پاسخ:اگر هنوز از سجده نگذشته اید و داخل در عمل بعد نشده اید باید یک سجده دیگر بجا آورید.
نیت سجده سهو
سؤال: در سجده سهو آیا باید موقع نیت دستها را به گوش نزدیک کرد؟ و آیا باید نیت را بر زبان جاری کرد یا خیر ؟
پاسخ:هیچ کدام لازم نیست بلکه به زبان آوردن اشکال دارد.
ذکر سجده سهو
سؤال: آیا در سجده سهو باید حتما ذکر خاصی گفته شود؟
پاسخ:آری، می گوید: «بسم الله و بالله السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته»
ذکر سجده سهو
سؤال: اگر در سجده ی سهو به جای اینکه بگوییم: «بسم الله و بالله السلام علیک ایها النبی ورحمته الله وبرکاته» بگوییم: «بسم الله وبالله اللهم صلی علی محمد و ال محمد» آیا سجده باطل می شود؟ اگر باطل می شود چه باید کرد؟
پاسخ:اشکالی ندارد
طهارت لباس و بدن در سجده سهو و سجده واجب قرآن
سؤال: آیا انجام سجدۀ سهو و سجدۀ واجب قرآن به طهارت بدن و لباس نیاز دارد؟
پاسخ:در سجده سهو، باید بدن و لباس طاهر باشند ولی در سجده واجب قرآن لازم نیست.
گفتن سهوی کلمات در نماز جماعت
سؤال: آیا با گفتن کلمات سهوی در نماز جماعت می بایست سجده سهو به جا آورده شود؟
پاسخ:فرقی بین نماز جماعت و فرادی در این زمینه نیست.
تشهد خواندن در رکعت سوم نماز چهار رکعتی
سؤال: اگر در رکعت سوم نماز سهواً تشهد را بخواند و در هنگام خواندن متوجه شود که در رکعت سوم است چه باید بکند؟
اگر خواندن تشهد را رها کند و به رکعت چهارم برود و بعد از نماز دو سجده ی سهو به جا بیاورد صحیح است؟
اگر خواندن تشهد را رها کند و به رکعت چهارم برود و بعد از نماز دو سجده ی سهو به جا بیاورد صحیح است؟
پاسخ:هر موقع که متوجه شد تشهد را رها می کند و نماز را ادامه می دهد و سجده سهو واجب نیست.
آگاهی از تلفظ غلط ذکر بعد از گذشتن از محل
سؤال: اگر درنماز یومیه ذکری را به اشتباه تلفظ کنیم و بعد از گذشتن از آن محل متوجه اشتباهمان شویم و نتوانیم برگردیم (مثلا ذکر رکوع بعد از اینکه سر از رکوع برداشتیم) تکلیف چیست؟
آیا واجب است سجده سهو بجا آوریم؟
آیا واجب است سجده سهو بجا آوریم؟
پاسخ:احتیاط انجام سجده سهو است.
خواندن قنوت در رکعت اول نماز
سؤال: اگر در رکعت اول نماز واجب علاوه بر رکعت دوم، قنوت خوانده شود، قنوت رکعت اول چه حکمی دارد؟
آیا سجده ی سهو بر نمازگزار واجب می شود؟
آیا سجده ی سهو بر نمازگزار واجب می شود؟
پاسخ:احتیاط سجده سهو است.
شک های بی اعتبار
وظیفه کثیر الشک
سؤال: کسى که زیاد فراموشکار است مثلا غالباً در نمازها فراموش مى کندکه 2 یا 3 یا 4 رکعت خوانده، وظیفه اش چیست؟
پاسخ:کثیر الشّک بنا را بر طرفى مى گذارد که مفید به حال اوست
عمل به ظن قریب به یقین در نماز
سؤال: اگر در تعداد سجده ها با گمان قوی مواجه باشم و به یقین قطعی نرسم ولی با ضبط صدا یا سجده شمار تا کنون این گمان قوی صحیح بوده و مورد اشتباهی تاکنون ندیده ام . شما در جواب فرموده بودید که کثیر الشک هستم و اعتنا نکنم ولی اگر ظن قوی نزدیک به یقین دارم می توانم به آن عمل کنم . آیا این جواب بدین معنی است که بنده مجازم به این گمان قوی توجه کنم و یا در صورت دلخواه به آن بی اعتنا باشم؟
پاسخ:در صورتی که ظن قوی نزدیک به یقین داشته باشید می توانید به آن عمل کنید.
شک در نماز های دو یا سه رکعتی در جماعت
سؤال: با توجّه به این که شکّ در نمازهاى 2 و 3 رکعتى موجب ابطال است، آیا در نماز جماعت نیز شکّ مذکور موجب ابطال خواهد شد؟
پاسخ:در صورتى که دیگران شک نداشته باشند، باید همراه دیگران نماز را انجام داد.
ملاک تعیین کثیرالشک بودن فرد
سؤال: آیا ملاکی برای تعداد شک در نماز برای اینکه فرد در یک نماز، کثیرالشک محسوب شود وجود دارد؟
پاسخ:کثیرالشّک کسى است که بگویند زیاد شک مى کند و اگر کسى در یک نماز سه مرتبه شک کند یا در سه نماز پشت سرهم شک کند کثیرالشّک است.
وظیفه کثیر الظن در نماز و سایر اعمال
سؤال: وظیفه کثیرالظن در نماز (یعنی کسی که زیاد دچار ظن و گمان می شود نه کثیرالشک) چیست؟ در مورد سایر اعمال (وضو و غسل و ...) وظیفه او چیست؟
پاسخ:مانند کثیرالشک است و چنین کسی نباید به شک خود اعتنا کند.
شک های باطل کننده
ادامه نماز در شکی که منجر به ابطال نماز می شود
سؤال: سوال من در موردی است که اگر در نماز شکی که منجر به ابطال نماز می شود مواجه شویم آیا باید نماز را قطع کرده و دوباره تکرار کنیم یا نماز را ادامه دهیم و نماز را هم تکرار کنیم . مثلا اگر در نماز چهار رکعتی شک بین رکعت اول و دوم کنیم آیا باید نماز را بشکنیم و دوباره تکرار کنیم. با تشکر از جنابعالی و التماس دعا
پاسخ:در شک های باطل ادامه نماز لازم نیست ولی در شکهای صحیح باید نماز را ادامه دهید و مطابق دستور شک عمل کنید.
