العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمــی بهجت(قدس سره):
نیت فرادی در نماز جماعت
نیّت فرادا در اثناى نماز
سؤال1258. آیا در بین نماز جماعت مىتوان نیّت فرادا نمود؟ این کار چگونه انجام مىگیرد و در کجاى نماز مىتوان این عمل را انجام داد؟
پاسخ: انسان در بین نماز جماعتى که خواندن آن به جماعت واجب نیست، بنابر اظهر مىتواند نیّت فرادا کند، اگرچه از اوّل قصد فرادا داشته باشد، وفرادا در هر جاى نماز جماعت که باشد اشکال ندارد ولى ممکن است از جهت اخلال به نظم جماعت و اشتباه انداختن مأمومین ممنوع باشد. (جهت اطلاع بیشتر به مسألهى 1143 رساله رجوع شود.)
نیّت فرادا براى درک فضیلت نماز
سؤال1259. شخصى در تشهّد آخر نماز امام جماعت تکبیرةالاحرام مىگوید و براى درک فضیلت مىنشیند، لکن نیّت فرادا نموده نه جماعت ـ یعنى بر خلاف وظیفه عمل نموده است ـ ، آیا نماز او درست است یا اعاده دارد؟
پاسخ: چون نیّت اقتدا داشته و منظور او فرادا بودن تمام رکعات نماز خودش بوده، نماز او درست است.
اهانت آمیزبودن نماز فرادا
سؤال1260. در مسجدى اقامهى نماز جماعت مىشود؛ شخصى براى اهانت به امام جماعت و یا این که شاید چنین قصدى نداشته باشد، فرادا نماز مىخواند؛ امّا افراد حاضر در مسجد چنین برداشتى مىکنند، نماز چنین شخصى چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر اهانت باشد، بدون عذر شرعى حرام است؛ گرچه در هر صورت نماز اگر با قصد قربت باشد، صحیح است.
قصد فرادا و خواندن حمد و سوره از اوّل
سؤال1261. مأمومى که در بین حمد و یا سوره قصد فرادا کرده و نمىداند امام تا کجاى حمد یا سوره را خوانده، اگر برگردد و از اوّل حمد بخواند جایز است؟
پاسخ: مانع ندارد و قصد احتیاط داشته باشد.
نیّت فرادا داشتن ولى انجام دادن حرکات و سکنات با جماعت
سؤال1262. اگر در صف نماز جماعت شخصى قصد فرادا داشته باشد ولى در قیام و رکوع و قعود با جماعت هم آهنگ باشد، اشکال دارد یا نه؟
پاسخ: اشکال ندارد ولى احکام شرعى جماعت را نباید اجرا کند؛ مثل تکرار تبعى در تقدّم سهوى و یا رجوع در شک.
جایى که مأموم باید نیّت فرادا بکند ولى این کار را نمىکند
سؤال1263. اگر در جایى از نماز مأموم بفهمد که نماز امام باطل است، اگر نیّت فرادا نکند، نماز خودش هم باطل مىشود یا نه؟
پاسخ: اگر به قصد وظیفه بقیه نماز را خودش بخواند صحیح است، به خلاف این که به جاى نیّت نکردن فرادا نیّت کند عدم فرادا بودن را.
مأمومى که بین حمد و سوره قصد فرادا مىکند
سؤال1264. اگر مأمومى بین حمد و سوره قصد فرادا کند، آیا حمد و سورهاش را باید از اوّل بخواند یا از آن جایى که نیّت فرادا مىکند، یا لازم نیست بخواند؟
پاسخ: از همان جا که قصد فرادا کرده است بخواند، (مسألهى 1144 رساله).
مأمومى که قصد فرادا مىکند و نمىداند امام در کجاى قرائت حمد و سوره است
سؤال1265. اگر مأمومى در بین حمد و سوره قصد فرادا بکند و نداند که امام در کجاى قرائت حمد و سوره است، چه تکلیفى دارد؟
پاسخ: اگر قدر متیقّن ندارد، از اوّل حمد به قصد احتیاط بخواند.
آخرین جایى از نماز جماعت که عدول به فرادا امکانپذیر است
سؤال1266. تا کجاى نماز جماعت مىتوان به فرادا عدول کرد که پس از آن دیگر عدول امکانپذیر نیست؟
پاسخ: حدّ و مرزى ندارد، (مسألهى 1143 رساله).
جایى که فرادا خواندن باعث توهین به جماعت مىشود
سؤال1267. بنده امام جماعتى را عادل نمىدانم بنابراین به او اقتدا نمىکنم. از طرفى اگر بخواهم فرادا بخوانم، گمان اهانت و بىاحترامى مىرود. از سوى دیگر مىخواهم نمازم را اوّل وقت و در مسجد بخوانم، خواهشمندم بفرمایید تکلیف بنده چیست و چگونه باید عمل کنم؟
پاسخ: اگر بىاحترامى به گونهاى است که به حدّ حرمت نمىرسد، امر شما با فرض انحصار مسجد، مردّد بین راجح و مرجوح است که مختار هستید و به اختلاف شرایط و خصوصیات انتخاب مىکنید.
