آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)

1- عقد لازم بودن مساقات

 سؤال: به نظر حضرت عالى آیا مساقات از عقود لازم است یا جایز؟

پاسخ:  از عقود لازم است.

2- نهالی که از ریشه درخت قطع شده روییده

 سؤال: شخصى در زمین دیگرى درختى دارد که آن را قطع مى کند ولى از ریشه آن درخت نهالى مى روید و تبدیل به درخت مى شود، آیا این درخت متعلّق به صاحب اصلى درخت مى باشد و یا از صاحب زمین مى باشد؟

پاسخ:   نهال مال صاحب درخت است.

3- نهالی که از ریشه درخت همسایه روییده

سؤال:  شخصى درختى در زمین خودش مى کارد و ریشه آن به زمین شخص دیگرى مى رسد و از آن نهال مى روید آیا آن نهال از صاحب زمین است و یا از صاحب درخت؟

 پاسخ:  از صاحب درخت است، لکن صاحب زمین مى تواند یا اجاره بگیرد و یا با اطلاّع به صاحب درخت آن نهال را قطع کند.

4- کاشت درخت در زمین غیر

سؤال:  چند برادر در یک خانه زندگى مى کنند و مال و ملک ایشان مشاع است یکى از برادران در زمین مشاع درخت مى نشاند و یا پسرى در زمین پدر بدون اجازه و یا با اجازه پدر درخت مى نشاند و یا زارع و دهقان و یا کارگر و خادم کسى در زمین صاحب زمین درخت مى نشاند، شرعاً این درختان مال کدام یک از آنهاست؟

 پاسخ:  درخت از آن کسى است که مالک آن بوده و در زمین نشانیده است لکن اگر بدون اجازه صاحب زمین بوده است صاحب زمین حق دارد که اجاره بگیرد یا درخت را ازاصل بیرون بیاورد و به صاحبش بدهد.

5- غرس نهال به شرط شراکت در زمین باغ

 سؤال: دو نفر زمینى را معامله مى کنند به این عنوان که مالک، زمین خود را به دیگرى واگذار مى کند براى درختکارى و دیگرى هم درخت مى کارد قرارشان بر این بود که بعد از بزرگ شدن درختان، زمین را با درختان نصف کنند به همین شکل با رضایت طرفین عمل نمودند ولى تعیین نکردند که این طرف مال تو و آن طرف مال من باشد، آیا این مسأله ضررى به مغارسه مى زند؟

پاسخ:   معامله مزبور اشکال ندارد و در موقع بلوغ درختان، مى توانند آن را با رضایت طرفین یا به وسیله قرعه تقسیم کنند و بعد از تقسیم هر کدام مالک سهم خودشان مى شوند.