العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مضاربه:
آیت الله العظمی سیستانی (مدظله)
سؤال :آيا مى توانيم به وسيله شرط ضمن عقد براى مضاربه مدت زمان تعين نمود ؟
پاسخ:مى توانيد.
سؤال :آيا مى توانيم به طريقى كليه هزينه هاى مضاربه يا بخشى از آن را به عهده عامل قرار داد؟
پاسخ:با شرط تدارك صحيح است .
سؤال :آيا سود حاصل از حساب سپرده كوتاه مدت يا بلند مدت از بانك حلال است ؟
پاسخ:اگر بر اساس معامله شرعى مانند مضاربه يا جعاله باشد حلال است .
سؤال :در مضاربه كه عامل در سود سهيم است نه در زبان ، پس چگونه خسارت از سود كل جبران مى شود نه تنها از سود مالك ؟
پاسخ:عامل درصدى از سود بعد از پايان معاملات بعنوان اجرت عمل دريافت مى كند .
سؤال :كسى مقدارى پول به فردى مى دهد كه تجارت كند و بعد از مدت معينى سود معينى به او بدهد گرفتن آن سود اشكال دارد
پاسخ:اگر مضاربه با رعايت شرائط باشد اشكال ندارد .
سؤال :آيا ميشود مضاربه با بانكها نمود كه سود آنرا تعيين مى كند و هرماه سودى على الحساب مى دهند و در آخر سال تصفيه مى شود ؟
پاسخ:اشكال ندارد .
سؤال :آيا مى توان عقد مضاربه را منعقد كرد در صورتيكه سود معين و ضرر بر عامل باشد يا خير ؟
پاسخ:مى توانيد عقد مضاربه را با شروط زير انجام دهيد تا بوجه شرعى نتيجه مقصود را بدهد و اين شروط چون در ضمن معامله است واجب الوفاء است :
۱ – عامل وكيل باشد از طرف صاحب مال كه بر فرض داشتن سود هر ماه سهم او را از سود حاصله با آن مقدار معين از مال مصالحه كند .
۲ – عامل در صورتيكه سود نباشد همان مقدار از مال را از مال خود به صاحب سرمايه هبه كند .
۳ – سهم المالك از سود ، جبران كننده خساراتى كه بعد از آن حاصل مى شود نباشد .
۴- عامل پس از پايان مدت مضاربه يا فسخ آن در صورتيكه سرمايه ناقص شده باشد آن را از مال خود تكميل نمايد .
سؤال :آيا مضاربه به اين نحو كه مبلغى را به عامل بدهد كه كار كند و ۵ درصد سود ماهانه از او بگيرد صحيح است يا خير ؟
پاسخ:اگر شرط كند ربا است و حرام است .
سؤال :بانک ها مبلغي را بعنوان مضاربه در اختيار افراد قرار ميدهند و پس از مدت معيني مبلغ پرداختي را بعلاوه مبلغي ( معين شده از قبل) پس ميگيرند آيا استفاده از اين مبلغ براي ما صحيح است؟
پاسخ:مضاربه اين است که کسي پول در اختيار ديگري قرار ميدهد که با ان خريد و فروش کند و سود را طبق قرار داد و تعيين سهم هر کدام مثلا نصف يا ثلث تقسيم کنند اگر بانک چنين معامله اي انجام دهد اشکال ندارد.
سؤال :بانک ها مبلغي را بعنوان مضاربه در اختيار افراد قرار ميدهند و پس از مدت معيني مبلغ پرداختي را بعلاوه مبلغي ( معين شده از قبل) پس ميگيرند ايا استفاده از اين مبلغ براي ما صحيح است؟
پاسخ:مضاربه اين است که کسي پول در اختيار ديگري قرار ميدهد که با ان خريد و فروش کند و سود را طبق قرار داد و تعيين سهم هر کدام مثلا نصف يا ثلث تقسيم کنند اگر بانک چنين معامله اي انجام دهد اشکال ندارد.
سؤال :من دانشجوي کارشناسي ارشد هستم وطرح تحقيقي ام در مورد بانکداري بدون ربا مي باشد...
1ـ با توجه به اين که مضاربه از عقود جايز است آيا مي توان به وسيله شرط ضمن عقد براي مضاربه ، مدت زمان تعيين نمود؟
2ـ آيا مي توان به طريقي کليه هزينه هاي مضاربه يا بخشي از آن را به عهده عامل قرار داد؟
۳ـ آيا مي توان عامل را عهده دار تامين خسارت نمود؟
۴ـ آيا بانک مجاز است عامل را مکلف به پرداخت سود مشخص نمايد ويا اينکه به اوبگويد حداقل ازاين مقدار نبايد کمتر باشد؟
۵ـ آيا بانک مجاز است در صورتي که مضاربه سود نداشته به اندازه اي که براي سود قبلا مشخص شده بود از وثايقي که قبلا عامل در اختيار بانک در قرار داده بود برداشت کند؟
پاسخ:۱ـ ممکن است زماني تعيين شود وشرط شود که تا آن زمان هيچکدام فسخ نکنند ولي اين امر فقط حکم تکليفي به حرمت فسخ را در پي دارد واگر فسخ کنند فسخ مي شود ولي مي توانند شرط کنند که هر کدام اگر فسخ کردند فلان مقدار پول به ديگري بپردازد.
۲ـ اشکال ندارد.
۳ـ مالک مي تواند شرط کند که اگر خسارت شد يا سرمايه تلف شد عامل به مقدار آن از مال خود جبران کند واين صيغه با صيغه ضمان خسارت فرق مي کند.
۴ـ مالک که در اين فرض بانک است مي تواند شرط کند که اگر سود به اين مقدار نرسيد عامل بايد تا سقف اين مقدار از مال خود بپردازد.
۵ـ مالک مي تواند شرط کند که اگر سود نداشت حق داشته باشد به مقدار مال ياد شده از اموال اوبردارد.
