آیت الله العظمی سیستانی (مدظله)

سؤال: ايا جايز است شرکت ساختماني مسلمانان براي مشتري مسيحي کليسا بسازد؟

پاسخ: جايز نيست.

سؤال: شخصي وصيت نموده بعد از فوت وي ۵ ، ۸ سهم از ۱۷ ملکي وي از يک شرکت با مسؤوليت محدود در اختيار يکي از بنيادهاي خيريه قرار گرفته تا به مصرف محرومين وفقرا تحت حمايت نهاد موصوف برسد متعاقباً پس از فوت موصي وراث نيز وصيت را تنفيذ نموده اند ليکن مطابق ماده ۱٠۲ قانون تجارت مصوب ۱۳٠۹ هر گونه انتقال سهام شرکت با مسؤوليت محدود منوط به رضايت سه چهارم شرکاي شرکت مي باشد .به نظر مرجع معظم آيا قانون موصوف تسري به وصيت دارد واصولاً شمول قانون موصوف بر وصيت يا وقف شرعي است يا خير ؟ اگر شرکاي شرکت در فرض قانون راضي به وصيت موصي نباشد آيا وصيت باطل است وقابل عمل نيست؟ با وجود تأکيدات شارع مقدس بر انجام وصاياي ميت تکليف وصيت مذکور که بنفع محرومين است چيست ؟

پاسخ: ۱ ـ تشخيص شمول قانون وعدم آن وظيفه کارشناس است واز نظر شرعي اگر قانون شامل باشد وشرکت بر اساس قانون تأسيس شده باشد وبه عنوان شرط ضمني لازم الإجرا است .

۲ ـ مي توانند ورثه در آمد آن مقدار از سهام را به بنياد مذکور بدهند ودر يک سند قانوني ثبت کند که گر چه رسماً سند منتقل نشده است ولي اين مقدار از سهام ملک اين بنياد است ومنافع آن به آنجا داده شود .

سؤال: 1ـ آيا در مشارکت يکي از شرکا مي تواند سهم الشرکه خود را به صورت اقساطي بپردازد؟

۲ـ آيا مي توان با شرط ضمن عقد در سود سهيم شد؟

۳ـ آيا در مشارکت يکي ازشرکا مي تواند از ديگري وثيقه دريافت نمايد تا در صورت زيان از آن برداشت کند؟

۴ـ در عمليات مشارکت آيا مي توان از ابتدا سود را بر مبناي سرمايه اي که در عمليات به کار خواهد رفت تعيين نمود يا اين که ابتدا بايد درصد سود را مشخص نمود مقدار دقيق سود بعد از حصول سود حاصل شود؟

پاسخ: ۱ـ اشکال ندارد که هر بار به اندازه قسط پرداختي شريک مي شود.

۲ـ مي شود با ضمن شرط عقد يکي از شرکاء متعمد شود که خسارت را از مال خود جبران نمود.

3ـ اگر مال در اختيار اوست اشکال ندارد.

۴ـ ظاهراً منظور شما مضاربه است مضاربه نيز همان شرط صحيح است وميشود پس از تعيين درصد سود شرط کند که اگر سود کمتراز فلان مقدار بود عامل از جيب خود آن را تا آن مقدار تکميل کند.

سؤال :آيا در مشارکت يکي از شرکاي مي تواند سهم الشرکه خود را به صورت اقساطي بپردازد؟

پاسخ: اشکال ندارد هر بار به اندازه قسط پرداختي شريک مي شود.

سؤال :آيا مي توان با شرط ضمن عقد در سود سهيم شد؟

پاسخ: مي شود با ضمن شرط عقد يکي از شرکاء متعمد شود که خسارت را از مالبپردازد

سؤال :آيا در مشارکت يکي ازشرکا مي تواند از ديگري وثيقه در يافت نمايد تا در صورت زيان از آن برداشت کند؟

پاسخ: اگر مال در اختيار اوست اشکال ندارد.

سؤال :در عمليات مشارکت آيا مي توان از ابتدا سود را بر مبناي سرمايه اي که در عمليات به کار خواهد رفت تعيين نمود يا اين که ابتدا با يد درصد سود را مشخص نمود مقدار دقيق سود بعد از حصول سود حاصل شود؟

پاسخ: ظاهراً منظور شما مضاربه است مضاربه نيز همان شرط صحيح است و ميشود پس از تعيين درصد سود شرط کند که اگر سود کمتراز فلان مقدار بود عامل از جيب خود آن را تا آن مقدار تکميل کند.

سؤال :اگر انسان با دوستي که مي دانيم خمس نمي دهد شراکت کند چه حکمي دارد؟

پاسخ: اشکال ندارد.

بورس

سؤال :عده اى هستند كه بورس شغل آنها مى باشد . آنها به مطالعه وضعيت شركتها به اين نتيجه مى رسند كه ارزش سهام شركتى بالا خواهد رفت و لذا اقدام به خريد سهام آن شركت مى كنند و بعد از گران شدن سهام آن شركت با فروش سهام سود مى كنند . با توجه به نوسانات بازار گاهى سودهاى كلانى مى كنند البته گاهى نيز ضررهاى كلانى مى كنند . اگر ما سرمايه مان را دراختيار اين اشخاص قرار دهيم پولى كه از اين راه به دست مى ايد چه حكمى دارد ?

پاسخ: اشكال ندارد مگر اينكه سهام شركتهاى معامله با محرمات يا بانكهاى ربوى باشد .

سؤال :به طور كلى شركت در معاملات بورس چه حكمى دارد ؟

پاسخ: فى حد ذاته اشكال ندارد .