العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > قربانی:
مكان قرباني
سؤال: چون محل قرباني را از مني تغيير دادهاند، و در وادي محسر بردهاند، آيا ميشود قرباني را در غير مني انجام داد، يا حتماً بايد در خود مني انجام دهند؟ و چنانچه نتوانست ذبح كند، آيا در مكّه و يا در وطن ميتواند قرباني كند؟
پاسخ: تا قرباني در مني ممكن است، قرباني در غير مني مجزي نيست. بلي اگر به كلي ممنوع شود، اقوي كفايت آن است در وادي محسر، و قرباني در مكّه يا وطن مجزي نيست.
سؤال: سرپرست و يا روحاني كاروان كه به اوضاع منطقه مني آشناست، شايد بتواند با تحمّل مشكلات و يا احياناً به راحتي با تأخير قرباني خود، تا روز سيزدهم و يا ديرتر در مني قرباني كند، مثل اينكه اگر خودش تنها باشد ميتواند گوسفند را به دوش بگيرد، و به قسمتهايي از مسلخ كه بعض اهل خبره ميگويند مني است بياورد، و در آنجا ذبح كند، و يا با توسل به بعض حيلهها گوسفند را از خارج مني خريده، و از ديد مأمورين مخفي كرده، و آن را زير چادر و يا جاي ديگري ذبح كند، ولي اگر سرپرست و يا روحاني كاروان چنين عملي را انجام دهد، موجب محاذيري ميشود:
اولاً: اگر افراد كاروان بفهمند موجب اختلاف شديد و سلب اعتماد و به وسوسه افتادن نسبت به صحّت اعمال خودشان ميشود.
ثانياً: اگر براي افراد كاروان نيز بخواهد همين طور عمل كند عادتاً امكان ندارد.
ثالثاً: اگر اين همه حاجي ايراني بخواهند در هر گوشهاي از مني قرباني كنند، موجب حساسيت شديد مسئولين و مأمورين عربستان شده، و مشكلات فراواني را در پي خواهد داشت، و شايد حتي در روزهاي سيزدهم به بعد هم كاملاً منطقه را كنترل كنند، و موجب دستگيري بعض حجاج گردد.
رابعاً: شايد اگر تعداد كثيري از حجاج بخواهند سيزدهم به بعد ذبح كنند، قرباني به اندازه كافي پيدا نشود.
خامساً: اين عمل موجب وهن نسبت به عقائد شيعه و تبليغات بر عليه آنها ميگردد.
حال با توجه به اين مشكلات بفرماييد كه وظيفه سرپرست و يا روحاني كاروان (با توجه به پاسخ استفتايي كه در اين زمينه فرمودهايد: «اگر به كلي در مني ميسر نبود در وادي محسر مجزي است» آيا باز هم قرباني خود را براي اينكه در مني واقع شود به تأخير اندازد يا خير؟ و در صورتي كه به تأخير نينداخت آيا مجزي است يا خير؟ و آيا قرباني در هر قسمت از مسلخهاي فعلي جايز است يا خير؟
پاسخ: اگر ذبح در مني مستلزم مفاسدي باشد عدم تمكن صادق است، و قرباني در مذابح معموله كافي است.
سؤال: اخيراً مذابح مكانيزه در وادي معيصم تأسيس شده، با توجه به آنكه مسلخهاي ديگر هم، خارج مني است ولي به مني نزديكتر است، و نيز گوشت حاصل از قرباني در مسلخ جديد با وسائل پيشرفته بسته بندي شده، و براي نيازمندان كشورهاي اسلامي ارسال ميشود ذبح در اين گونه مسلخها چه حكمي دارد؟
پاسخ: در فرض سوال، چنانچه ساير شرائط ذبح قرباني رعايت شود، رعايت اقربيت به مني واجب نيست اگر چه اولي و احوط است.
سؤال: مذبح فعلي خارج از مني است و در وادي محسر واقع است، آيا ميشود ذبح را از روز عيد تأخير بيندازد و در فرض تأخير آيا حلق و تقصير را بايد در روز عيد انجام دهد و ترتيب ساقط ميشود يا نه؟
پاسخ: بلي در فرض مذكور با امكان ذبح را از روز عيد به تأخير بيندازد و در مني ذبح نمايد و ترتيب رعايتش لازم نيست.
سؤال: همانگونه كه مستحضر هستيد اخيراً دولت عربستان قربانگاه واقع در منطقه وادي محسر را تخريب و به منطقه ديگري به نام معيصم منتقل كرده است. خواهشمند است بفرماييد:
1 ـ در صورتي كه اجازه ذبح به زائران ايراني مباشرةً داده نشود تكليف حجّاج چيست؟
2 ـ آيا ميتوانند به بانك توسعه سعودي نيابت دهند و سپس بقيه اعمال روز عيد را انجام دهند و از احرام خارج شوند؟ با اينكه مطمئن نيستند كه ذبح در روز عيد انجام شده باشد؟
پاسخ: چون در اين صورت اطمينان به مراعات شرايط معتبره در نزد شيعه حاصل نميشود بلكه اطمينان بعدم مراعات است نيابت مذكور كافي نيست وظيفه شرعي مسئولين جمهوري اسلامي و مديريت امور حاج اين است كه براي تأمين اين جهات شرعيه با مسئولين عربستان مذاكره و اقدام نماييد.
سؤال: قرباني كردن در قربانگاههاي منطقه مُعَيصم چه صورتي دارد؟
پاسخ: در صورت عدم امكان ذبح در مني و وادي محسّر ذبح در محل مذكور مانعي ندارد.
سؤال: با اينكه جا و مكان قرباني هم اكنون در خارج از مني ميباشد و جاي بسيار شلوغ و همانطور كه مستحضر هستيد از روي لاشهها و خونها و غيره بايد گذشت و ذبح انجام گيرد. در بعضي موارد هم ذابح شيعه نميباشد و بعد از ذبح گوسفند را همانجا رها كرده و بعد بتوسط تراكتورها جمع آوري و در جايي مدفون ميكنند و يا اگر هم در آينده بخواهند بعنوان كمك به كشورهاي فقير بدهند باعث تبليغ وهابيت ميشود و با قرباني در ايران ميتوان از اسراف جلوگيري و به فقرا كمك كرد و حتي خارج از ايران هم به همين صورت عمل كرد و باعث تبليغ مذهب ناب محمدي شد.
پاسخ: در فرض سوال، كه ذبح در مني ممكن نباشد ذبح در اقرب به مني مجزي است كه همين قربانگاهها باشد و لازم نيست ذابح شيعه باشد و مسلمان بودن كافي است علاوه بر اينكه هميشه ذبح به وسيله شيعه ممكن است. هدف از قرباني تنها، كمك به فقراء نيست بلكه خون ريختن در راه خدا است و لذا اگر بجاي قرباني كردن گوسفند زنده را به فقير بدهد مجزي نميباشد بلي بعد از ذبح چنانچه دسترسي به فقير باشد بايد ثلث آن به فقير داده شود و اگر دسترسي نبود تكليف ساقط است.
سؤال: خانمي اظهار ميدارد شوهرش به او گفته من در فلان موقع مقرر عمل قرباني را به نيابت از شما در ايران انجام ميدهم لذا راضي نيستم شما اين كار را در مني انجام دهي بفرمائيد تكليف او چيست؟
پاسخ: ذبح در وطن مجزي نيست.
