العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی صافی (مدظله):
مصدود و محصور
مصدود
سؤال: هر گاه مصدود از دخول مكّه يا از طواف و غير آن از اعمال عمره مفرده ـ جهلاً بالحكم ـ در محل صدّ، ذبح و تقصير ننمود، و بعد از مراجعت به وطن عالم به حكم شد، تكليفش نسبت به خروج از احرام چيست؟
پاسخ: در هر جا متذكّر شد چنانچه فرستادن هدي به مكّه يا مني ممكن باشد بفرستد، و اگر فرستادن هدي به مكّه يا مني ممكن نباشد، در محل تذكر ذبح كند، و تقصير نمايد، و از احرام خارج شود.
سؤال: شخصي در ميقات براي عمره تمتّع محرم شده است و پس از احرام و قبل از ساير اعمال دستگير و زنداني شده و پس از گذشت ايام تشريق او را آزاد كردهاند، ولي در زمان صدّ، به وظيفه مصدود عمل نكرده، حال يا جاهل به مسأله بوده يا نميتوانسته عمل كند، ولي اكنون ميتواند عمره مفرده انجام دهد، وظيفه او براي خروج از احرام چيست، و در صورتي كه نتواند عمره مفرده انجام دهد، تكليفش چيست؟
پاسخ: شخص مذكور اگر قدرت بر اعمال عمره مفرده دارد بايد با اعمال عمره مفرده از احرام خارج شود و اگر از انجام عمره مفرده نيز ممنوع است به وظيفه مصدود عمل كند.
محـصـور
سؤال: شخصي بعد از اتمام اعمال عمره تمتّع و قبل از احرام براي حج تمتّع، مريض و بيهوش گرديده، به طوري كه قادر بر رفتن به عرفات و انجام اعمال نبوده، البته اگر مُحرم بود حكم محصور را داشت ولكن در فرض سوالكه محرم نشده تكليف چيست؟
پاسخ: در فرض مذكور عمره او مفرده شده، ولي وجوب طواف نساء در اين مورد معلوم نيست، اگر چه احتياط خوب است، و اگر رفتن خودش متعذر است نايب بگيرد كه طواف نساء را از طرف او انجام دهد، و اگر استطاعت دارد بايد در سال آينده حج كند، و هم چنين اگر قبلاً حج بر او مستقر بوده، بايد حج بجا آورد.
سؤال: شخصي به نيّت عمره تمتّع استحبابي براي يكي از معصومين(عليهم السلام)يا يكي از شهدا محرم شد، و طواف و نماز طواف عمره را بجا آورد، و قدرت بر اتمام عمل از او سلب شد، آيا همان حكم محصور و مصدود را دارد؟
پاسخ: اگر مريض شده يا دشمن او را منع كرده، و نميتواند اعمال عمره را تمام كند نايب بگيرد، و اگر قدرت انجام اعمال حج را ندارد، واجب نيست محرم به احرام حج گردد.
سؤال: شخصي بعد از آنكه براي حج محرم شده، دچار سكته قلبي ميشود، به گونهاي كه هر نوع حركت براي او ضرر دارد، وظيفه او چيست؟
پاسخ: اگر نميتواند وقوفين را درك كند، حكم محصور را پيدا ميكند، و چنانچه وقوفين را درك كرده، نسبت به بقيه اعمال نايب بگيرد.
سؤال: اگر پس از انجام اعمال عمره تمتّع و خارج شدن از احرام آن محصور شود، و نتواند براي حج محرم شود، آيا حج از او ساقط است، يا نه، و وظيفه او چيست؟
پاسخ: از احرام خارج شده است، ولي كفايت از حج نميكند، و چنانچه سال اول استطاعت او باشد حج بر او واجب نشده است.
سؤال: شخصي در مدينه مصدوم ميشود، او را به مسجد شجره ميآورند و محرم مينمايند، آيا احرام او صحيح است و وظيفه بعدي او چيست؟ و اگر نتواند حج انجام دهد تكليف او چيست؟
پاسخ: احرام او صحيح است. و اگر ميتواند كه عمره و حج را انجام دهد ـ ولو با استنابه در طواف و سعي ـ حج او صحيح است، و اگر محرم به حج شده و نميتواند حج بجا آورد احوط آن است كه وظيفه محصور را انجام دهد، و با احرام مزبور عمره مفرده هم انجام دهد.
سؤال: آيا تصادف در احرام حصر است، و بايد عملي كه محصور انجام ميدهد بجا آورد؟
پاسخ: در موارد مشكوك به حصر، علاوه بر انجام وظيفه محصور، با عمره مفرده از احرام خارج شود.
سؤال: جواني پس از احرام و ورود به مكّه، مجنون ميشود، و جنون او ادواري است، البته چنين شخصي براي سالهاي آينده اگر افاقه پيدا كرد، و استطاعت باقي بود، حكمش معلوم، ولي در همان سال كه جنون عارض شده، آيا حكم موت را دارد، و يا حكم مصدود و محصور را؟
پاسخ: در فرض سوال، شخص مزبور به حال احرام باقي است، و اگر بعد از گذشتن ايام حج افاقه پيدا كرد، بايد به اعمال عمره مفرده محل شود، و اگر حج براو مستقر بوده، واجباست بعد از افاقه بجا آورد، و در صورت استقرار حج و ادامه جنون تا زمان موت، بر ورثه لازم است از تركه او حجش را بجا آورند.
سؤال: در جحفه حالش بهم خورد و از ادامه برنامه احرام مأيوس شد فقط اين مقدار شد كه به زيد وكالت داد براي نيابت حج، نائب براي آن مريض به مكه آمد و عمره تمتّع را تمام كرده پس از چند روز كه در مكه معالجه شد بهتر شد خود آن مريض را مجددّاً به جحفه بردند و محرم شد و آمد مكه متأسفانه مجدداً قبل از شروع به عمره حالش به هم خورد و او را كه محرم شده بود به ايران برگرداندند مريض مزبور چه تكليفي دارد و نائب چه تكليفي دارد باقي اعمال را انجام دهد يا نه اجرت دارد يا نه؟
پاسخ: در فرض سوال، نائب بايد حج تمتّع را به نيابت از منوب عنه انجام دهد و مستحق اجرت است و بر منوب عنه حكم محصور مترتب است و احتياط اين است كه منوب عنه علاوه بر انجام وظيفه محصور كسي را نائب بگيرد كه به نيابت از او اعمال عمره را يعني طواف و نماز طواف و سعي را انجام دهد سپس به منوب عنه اطلاع دهند كه جهت خروج از احرام تقصير كند و بعد نائب طواف نساء را نيز احتياطاً به نيابت از او انجام دهد.
