احکام >
متفرقه:
حکم ختنه در محرم مرجع تقلید آیةالله امام خامنه ای (مدّظلّه)
سوال با سلام. فردا میخواهم پسرمو ختنه کنم آیا تو محرم اشکال نداره؟ گناه نیست؟ قصد مراسم و شادی هم نداریم فقط ختنه است. ممنون میشم زودتر جوابمو بدید چون فردا میخوام ببرمش دکتر برای ختنه تشکر
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)
جواب:بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِالله
با تشکر از اعتمادتان به پایگاه اینترنتی انهار
بزرگوار
اولاً:
ختنه که بریدن قسمتی از پوست آلت تناسلی است سنّتی دیرینه در ادیان الهی و در شریعت اسلام است. و بنابر توصیه روایات، مستحب است نوزاد پسر را در روز هفتم تولّد، ختنه نمایند. ختنه مردان بر پایه متون حدیثی و فقهی، عبارت است از برداشتن تمام یا بخشی از پوستی که حشفه را میپوشاند، و ختنه زنان بریدن بخشی از پوست آلت تناسلی در بالای محل خروج ادرار است.
ختنه بهعنوان سنّت اجتماعی و دینی در دورههای گوناگون میان مسلمانان رواج داشته و بر اثر تداخل با آداب و رسوم متداول در میان ملتها، جزئیات آن اشکال متفاوتی یافته است. به موجب فقه امامی، خودداری از ختنه بر مردان جایز نیست. حتی اگر کسی در دوران کهنسالی به دین اسلام بگرود، ختنه بر او واجب است و وجوب ختنه از ضروریات دین خوانده شده است.
واژه ختنه از ریشه خ ت ن به معنای قطع کردن و بریدن و در کاربرد عام بهمعنای بریدن پوستِ بر آمده از آلت تناسلی مردان و زنان است. در متون عربی و دینی به جای آن بیشتر واژه خِتان بهکار رفته است.
همچنین کاربرد واژه اِعذار برای ختنه مرد و زن و نیز واژه خَفْض، بهویژه در مورد ختنه زنان، رواج دارد. به کسی که ختنه نشده باشد، اَقْلَف یا اَغْلَف گفته میشود.
سنّت ختنه در ادیان و جوامع قدیمی نیز سابقه داشته است. بنابر آنچه در تورات
ذکر شده، حضرت ابراهیم (علیهالسلام) در ۹۹ سالگی مورد خطاب الهی قرار گرفت و مأمور شد که خود و اولاد ذکور از نسل خود را بهنشانه پیمانبستن با خداوند ختنه کند. این سنّت در میان یهودیان هم متداول بوده و هست و آنان ختنه نکردن را بسیار ناپسند میشمارند. شیوه ختنه و شرایط آن در شریعت یهود با احکام اسلامی آن تشابه بسیار دارد. در مسیحیت ایمان به خدا و غسل تعمید بهجای ختنه نشانه پیمان الهی تلقی شده است.
یهودیان اغلف را نجس شمرده و از بسیاری از حقوق محروم میدانند.
مستحب است نوزاد پسر را در روز هفتم تولّد، ختنه نمایند.
روایات بسیاری بر این امر دلالت دارد و در بعضی از آنها حکمت آن نیز بیان گردیده است. بهعنوان نمونه:
۱. امام صادق (علیهالسّلام) از پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل میکند که فرموده است: فرزندانتان را در روز هفتم طاهر نمایید (ختنه کنید)، زیرا این عمل برای نوزاد پاکیزهتر و در تسریع رشد و نموّ او مؤثرتر است. «طَهَّرُوا اَولادَکُم یومَ السّابِعِ فَاِنَّهُ اَطْیَبُ وَ اَطهَرُ وَ اَسرَعُ لِنَباتِ اللَّحمِ».
۲. همین مضمون را مسعدة بن صدقه از آن حضرت نقل نموده است.
۳. آقا أمیرالمؤمنین علی (علیهالسّلام) فرموده است: فرزندان خود را در روز هفتم ختنه کنید و هیچگاه گرما و سرما شما را از این عمل باز ندارد، زیرا ختنه مایه طهارت و پاکی جسم است. «اِختَنُوا اَولادَکُم یومَ السّابِعِ وَ لا یمنَعکُم حَرٌ وَ لا بَردٌ فَاِنَّه طُهرٌ لِلجَسَدِ».
هرچند در قرآن ختنه مانند بسیاری از دستورهای دینی؛ به صراحت ذکر نشده است، اماولی احادیث و منابع تفسیری برخی آیات را اشاره کننده به آن دانستهاند. مثلا سنّتِ ابراهیمیِ ختنه از جمله مصادیق «کلمات» در آیه ۱۲۴ سوره بقره ، «مِلّةَ ابراهیمَ حنیفاً» در آیه ۱۲۵ سوره نساء و «حنفاء» در آیه ۵ سوره بینه بهشمار رفته است.
همچنین مراد از «صِبغةَاللّه» در آیه ۱۳۸ سوره بقره بهنظر برخی مفسران، شریعت الهی درباره ختنه است.
همچنین در احادیث به پیشینه این سنّت دیرین و شرایط و چگونگی آن در اسلام پرداخته شده است.
برخی احادیث ختنه حضرت ابراهیم را در هشتاد سالگی ذکر کردهاند.
پارهای احادیث نخستین مختون مرد را حضرت ابراهیم و نخستین مختون زن را هاجر مادر اسماعیل (علیهالسلام) دانستهاند.
بنابر برخی احادیث، آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) را پس از تولد، عبدالمطلب، و بر پایه برخی دیگر جبرئیل، ختنه کرد. روایاتی دیگر حاکی است که آن حضرت مختون متولد شده است.
همچنان که بنابر احادیث، برخی پیامبران و امامان نیز ختنه شده به دنیا آمدهاند و این از ویژگیهای امام بهشمار رفته است.
در هر صورت ختنه یکی از سنتهای دینی است و همچنان که نماز از اعمال مومنین و واجب است و ترک آن معصیت است ختنه نیز واجب و ترک آن جایز نیست و معصیت است و همچنان که نماز در هیچ زمانی تعطیل نمیشود این عمل هم در هیچ زمانی تعطیل نمیشود چون سنت دینی است. یاحقّ