العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مطالب روزانه:
(۴۰۰) اعمال شب عید سعید فطر (شب اول ماه شوال)
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
الـــــســـــَّلاَمُ عَـــــلـــــَى
مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِالله
اعمال شب عید سعید فطر (شب اول ماه شوّال)
اعمال شب عید سعید فطر (شب اول ماه شوال)
شب عید فطر یکی از شب‌های برجسته و برتر سال است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن روایات بسیاری وارد شده، از جمله در روایت آمده: آن شب کمتر از شب قدر نیست و برای آن چند عمل مستحب است:
اوّل:
غسل کردن هنگامی‌که آفتاب غروب کرد.
دوّم:
شب‌زنده‌داری به نماز و دعا و استغفار و درخواست از خداوند و شب‌زنده‌داری در مسجد.
سوم:
پس از نماز مغرب و عشا و [در روز عید فطر بعد از] نماز صبح و نماز عید بخواند:
اللّٰهُ أَكْبَرُ اللّٰهُ أَكْبَرُ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ أَكْبَرُ اللّٰهُ أَكْبَرُ وَ لِلّٰهِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَىٰ مَا هَدانا، وَلَهُ الشُّكْرُ عَلَىٰ مَا أَوْلانا.
چهارم:
چون نماز مغرب و نافله آن را خواند، دست‌ها را به جانب آسمان بلند کند و بگوید:
يَا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، يَا ذَا الْجُودِ، يَا مُصْطَفِيَ مُحَمَّدٍ وَناصِرَهُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي كُلَّ ذَنْبٍ أَحْصَيْتَهُ وَ هُوَ عِنْدَكَ فِي كِتابٍ مُبِينٍ.
پس به سجده برو و در سجده «صد مرتبه» بگو: «أَتُوبُ إِلَى اللّٰهِ؛ به‌سوی خدا می‌پویم»، سپس هر حاجتی که دارد از خدا بخواه که بخواست خدا برآورده خواهد شد؛
و در روایت شیخ آمده است: که پس از نماز مغرب به سجده برو و بگو:
يَا ذَاالْحَوْلِ يَا ذَاالطَّوْلِ يَا مُصْطَفِياً مُحَمَّداً وَناصِرَهُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي كُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ وَنَسِيتُهُ أَنَا وَهُوَ عِنْدَكَ فِي كِتابٍ مُبِينٍ.
پس «صد مرتبه» بگو: «أَتُوبُ إِلَى اللّٰهِ».
پنجم:
امام حسین(علیه‌السلام) را زیارت کند که مزیت و برتری بسیار دارد و «زیارت مخصوص این شب» در باب زیارات مفاتیح الجنان آمده است.
ششم:
«ده مرتبه» ذکر «یَا دائِمَ الفَضْلِ» را که بیان آن در «اعمال شب جمعه» گذشت گفته شود.
هفتم:
ده رکعت نمازی که در «شب آخر ماه رمضان» گذشت خوانده شود.
هشتم:
دو رکعت نماز خوانده شود؛
در رکعت اوّل پس از سوره «حمد» «هزار مرتبه» «توحید» و در رکعت دوم «یک مرتبه» و پس از سلام سر به سجده گذار و «صد مرتبه» بگو: «أَتُوبُ إِلَى اللّٰهِ»، آنگاه گفته شود:
يَا ذَا الْمَنِّ وَالْجُودِ، يَا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، يَا مُصْطَفِيَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا.
(بجای «کذاوکذا» حاجات خود را بخواهد)
در روایت آمده: که آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) این دو رکعت نماز را به این کیفیت می‌خواند، سپس سر از سجده برمی‌داشت و می‌فرمود:
به‌حق آن خدایی که جانم در دست قدرت اوست، هرکه این نماز را به جا آورد، هر حاجت که از خدا بخواهد یقیناً عطا فرماید و اگر به شماره ریگ‌های بیابان گناه داشته باشد، خدا آن‌ها را بیامرزد.
در روایت دیگری بجای «هزار مرتبه» سوره «توحید» «صد مرتبه» وارد شده، لیکن این نماز را باید پس از نماز مغرب و نافله آن بخواند.
شیخ طوسی و سید ابن طاووس پس از پایان نماز این دعا را روایت کرده‌اند:
يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَحْمٰنُ يَا اللّٰهُ، يَا رَحِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا مَلِكُ يَا اللّٰهُ، يَا قُدُّوسُ يَا اللّٰهُ، يَا سَلامُ يَا اللّٰهُ، يَا مُؤْمِنُ يَا اللّٰهُ، يَا مُهَيْمِنُ يَا اللّٰهُ، يَا عَزِيزُ يَا اللّٰهُ، يَا جَبّارُ يَا اللّٰهُ، يَا مُتَكَبِّرُ يَا اللّٰهُ، يَا خالِقُ يَا اللّٰهُ، يَا بارِئُ يَا اللّٰهُ، يَا مُصَوِّرُ يَا اللّٰهُ، يَا عالِمُ يَا اللّٰهُ، يَا عَظِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا عَلِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا كَرِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا حَلِيمُ يَا اللّٰهُ،
يَا حَكِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا سَمِيعُ يَا اللّٰهُ، يَا بَصِيرُ يَا اللّٰهُ، يَا قَرِيبُ يَا اللّٰهُ، يَا مُجِيبُ يَا اللّٰهُ، يَا جَوادُ يَا اللّٰهُ، يَا ماجِدُ يَا اللّٰهُ، يَا مَلِىُّ يَا اللّٰهُ، يَا وَفِىُّ يَا اللّٰهُ، يَا مَوْلَى يَا اللّٰهُ، يَا قاضِى يَا اللّٰهُ، يَا سَرِيعُ يَا اللّٰهُ، يَا شَدِيدُ يَا اللّٰهُ، يَا رَؤُوفُ يَا اللّٰهُ، يَا رَقِيبُ يَا اللّٰهُ، يَا مَجِيدُ يَا اللّٰهُ، يَا حَفِيظُ يَا اللّٰهُ، يَا مُحِيطُ يَا اللّٰهُ، يَا سَيِّدَ السّاداتِ يَا اللّٰهُ،
يَا أَوَّلُ يَا اللّٰهُ، يَا آخِرُ يَا اللّٰهُ، يَا ظاهِرُ يَا اللّٰهُ، يَا باطِنُ يَا اللّٰهُ، يَا فاخِرُ يَا اللّٰهُ، يَا قاهِرُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا وَدُودُ يَا اللّٰهُ، يَا نُورُ يَا اللّٰهُ، يَا رافِعُ يَا اللّٰهُ، يَا مانِعُ يَا اللّٰهُ، يَا دافِعُ يَا اللّٰهُ، يَا فاتِحُ يَا اللّٰهُ، يَا نَفَّاحُ يَا اللّٰهُ، يَا جَلِيلُ يَا اللّٰهُ، يَا جَمِيلُ يَا اللّٰهُ، يَا شَهِيدُ يَا اللّٰهُ، يَا شاهِدُ يَا اللّٰهُ، يَا مُغِيثُ يَا اللّٰهُ، يَا حَبِيبُ يَا اللّٰهُ، يَا فاطِرُ يَا اللّٰهُ، يَا مُطَهِّرُ يَا اللّٰهُ، يَا مَلِكُ يَا اللّٰهُ؛
يَا مُقْتَدِرُ يَا اللّٰهُ، يَا قابِضُ يَا اللّٰهُ، يَا باسِطُ يَا اللّٰهُ، يَا مُحْيِى يَا اللّٰهُ، يَا مُمِيتُ يَا اللّٰهُ، يَا باعِثُ يَا اللّٰهُ، يَا وارِثُ يَا اللّٰهُ، يَا مُعْطِى يَا اللّٰهُ، يَا مُفْضِلُ يَا اللّٰهُ، يَا مُنْعِمُ يَا اللّٰهُ، يَا حَقُّ يَا اللّٰهُ، يَا مُبِينُ يَا اللّٰهُ، يَا طَيِّبُ يَا اللّٰهُ، يَا مُحْسِنُ يَا اللّٰهُ، يَا مُجْمِلُ يَا اللّٰهُ، يَا مُبْدِئُ يَا اللّٰهُ، يَا مُعِيدُ يَا اللّٰهُ، يَا بارِئُ يَا اللّٰهُ، يَا بَدِيعُ يَا اللّٰهُ، يَا هادِى يَا اللّٰهُ، يَا كافِى يَا اللّٰهُ، يَا شافِى يَا اللّٰهُ،
يَا عَلِىُّ يَا اللّٰهُ، يَا عَظِيمُ يَا اللّٰهُ، يَا حَنّانُ يَا اللّٰهُ، يَا مَنَّانُ يَا اللّٰهُ، يَا ذَا الطَّوْلِ يَا اللّٰهُ، يَا مُتَعالِى يَا اللّٰهُ، يَا عَدْلُ يَا اللّٰهُ، يَا ذَا الْمَعارِجِ يَا اللّٰهُ، يَا صادِقُ يَا اللّٰهُ، يَا صَدُوقُ يَا اللّٰهُ، يَا دَيَّانُ يَا اللّٰهُ، يَا باقِى يَا اللّٰهُ، يَا واقِى يَا اللّٰهُ، يَا ذَا الْجَلالِ يَا اللّٰهُ، يَا ذَا الْإِكْرامِ يَا اللّٰهُ، يَا مَحْمُودُ يَا اللّٰهُ، يَا مَعْبُودُ يَا اللّٰهُ، يَا صانِعُ يَا اللّٰهُ، يَا مُعِينُ يَا اللّٰهُ، يَا مُكَوِّنُ يَا اللّٰهُ، يَا فَعّالُ يَا اللّٰهُ، يَا لَطِيفُ يَا اللّٰهُ، يَا غَفُورُ يَا اللّٰهُ، يا جَلِيلُ يا اللّٰهُ ، يَا شَكُورُ يَا اللّٰهُ، يَا نُورُ يَا اللّٰهُ، يَا قَدِيرُ يَا اللّٰهُ،
يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبَّاهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبّاهُ يَا اللّٰهُ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِرِضاكَ، وَتَعْفُوَ عَنِّى بِحِلْمِكَ، وَتُوَسِّعَ عَلَىَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ الطَّيِّبِ وَ مِنْ حَيْثُ أَحْتَسِبُ وَمِنْ حَيْثُ لَاأَحْتَسِبُ، فَإِنِّى عَبْدُكَ لَيْسَ لِى أَحَدٌ سِواكَ، وَلَا أَحَدٌ أَسْأَلُهُ غَيْرُكَ، يَا أَرْحَمَ الرّاحِمِينَ، مَا شاءَ اللّٰهُ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.
سپس به سجده رود و گفته شود:
يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ، يَا رَبُِّ يَا رَبُِّ يَا رَبُِّ، يَا مُنْزِلَ الْبَرَكاتِ بِكَ تُنْزَلُ كُلُّ حاجَةٍ، أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسْمٍ فِى مَخْزُونِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ وَالْأَسْماءِ الْمَشْهُورٰاتِ عِنْدَكَ الْمَكْتُوبَةِ عَلَىٰ سُرادِقِ عَرْشِكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَقْبَلَ مِنِّى شَهْرَ رَمَضانَ، وَتَكْتُبَنِى مِنَ الْوافِدِينَ إِلىٰ بَيْتِكَ الْحَرامِ، وَتَصْفَحَ لِى عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظامِ، وَتَسْتَخْرِجَ لِى يَا رَبِّ كُنُوزَكَ يَا رَحْمٰنُ.
نهم:
چهارده رکعت نماز خوانده شود، در هر رکعت سوره «حمد» و «آیةالکرسی» و «سه مرتبه» سوره «توحید» قرائت شود تا در برابر هر رکعتی ثواب چهل سال عبادت و ثواب عبادت هرکه در آن ماه روزه گرفته و نماز خوانده، برایت باشد.
دهم:
شیخ طوسی در کتاب «مصباح» فرموده: که در آخر شب غسل بجای آر و تا طلوع سپیده‌دم در جای نماز خود بنشین.
[همچنین در «اعمال شب جمعه» دعایی که مشترک بین شب جمعه و شب عید فطر است آمده است.]
پس از ویرایش و زیبا سازی به نقل از
