العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مطالب روزانه:
(۳۶۷) اطلاعاتی در باره نَذْر
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
الـــــسَّلاَمُ عَـــــلَى
مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّهِ اَلصَّالِحِين
اطلاعاتی در باره نَذْر
تعریف نَذْر
نَذْر آن است که انسان برای خدا ملتزم شود عملی پسندیده را انجام دهد یا عملی ناپسند را ترک کند.
سابقه نَذْر
طبق آیات قرآن کریم و روایات، نَذْر در امتهای پیش از اسلام نیز وجود داشته است.
مانند:
نَذْر همسر عمران.
سوره آل عمران، آیه ۳۵.
نَذْر حضرت مریم.
سوره مریم، آیه ۲۶.
عمل به نَذْر را یکی از ویژگی‌های عباد الرحمن است.
سوره انسان، آیه ۷.
آیه اطعام نیز که در فضیلت اهل بیت (علیهم السلام) است، مربوط به نَذْر آنان برای رفع بیماری امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) است. خدای متعال آنان را شفا بخشید و ایشان نیز روزه گرفتند.
الکشاف زمخشری، ج۴، ص۶۷۰.
اقسام نَذْر
{۱} نذر مطلق،
نَذْر مطلق آن است که نَذْر کننده برای خدا ملتزم شود عملی پسندیده را انجام یا عملی ناپسند را ترک کند و حاجت خاصّی ندارد و آن عمل را صرفاً برای اجر و ثواب و پاداش الهی انجام می‌دهد مانند کسی که نَذْر می‌کند مثلاً نماز شب بخواند.
در نَذْر مطلق عمل به نَذْر بدون هیچ قید و شرط واجب میگردد و نَذْر کننده مجاز به ترک عمل به نَذْر نیست.
{۲} نذر مشروط.
نَذْر مشروط آن است که نَذْر کننده حاجت خاصّی دارد مثلاً: بیمارش خوب شود یا مسافرش به سلامت از سفر بازگردد.
در نَذْر مشروط زمانی عمل به نَذْر واجب میگردد که نذر کننده حاجتش روا گردد.
شرایط صحت نَذْر:
نذرکننده باید:
{۱} عاقل باشد.
بنابراین نَذْرغیرعاقل صحیح نیست.
{۲} بالغ باشد.
بنابراین نَذْرغیربالغ صحیح نیست.
{۳} مختار باشد.
بنابراین نَذْرغیرمختار صحیح نیست.
{۴} به انجام نَذْر قادر باشد.
بنابراین نَذْرکسی که قادر به انجام نیست صحیح نیست.
{۵} صیغه نَذْر بخواند.
بنابراین نَذْربدون خواندن صیغه نَذْر منعقد نیست و اگر کسی صیغه نَذْر نخوانده باشد عمداً هم اگر به نَذْر عمل نکند کفّاره ندارد.
{۶} نَذْر شرعاً رجحان داشته باشد. مثلا نَذْر کند یک عمل مستحب یا واجب را انجام دهد و یا کار حرام یا مکروهی را ترک کند.
در صورت وجود شرایط نَذْر:
{۱} عمل به نَذْر واجب است.
{۲} تغییر یا تبدیل نَذْر جایز نیست.
{۳} در صورت ترک عمل به نَذْر، کفاره واجب می‌شود.
اگر انسان نَذْر صحیح نموده باشد، وعمداً عمل به نَذْر را ترک کند، کفاره بر او واجب است؛ (یعنی باید به شصت فقیر غذا دهد و یا شصت روز روزه بگیرد).
نکاتی قابل توجّه:
{۱} در نَذْر فرزند، اجازۀ والدین شرط نیست،
{۲} در نَذْر زن، بیشتر فقها اجازه شوهر را شرط میدانند و بدون اجازه شوهر نَذْر زن باطل است.
{۳} نذر کننده خودش باید انجام دهد.
بنابراین پخش نَذْر در کانالها و گروههای مجازی موجب تکلیف برای دیگران و رفع تکلیف از نَذْر کننده نمی شود.
