العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مطالب روزانه:
(۳۴۵) حکم شرعی استعمال آمپول و سِرُم در حال روزه
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
حکم شرعی استعمال آمپول و سِرُم در حال روزه
(۱) حکم شرعی استعمال سِرُم در حال روزه
برخی از مراجع استعمال سِرُم را مبطل روزه دانسته اند مانند:
آیةالله العظمی فاضل لنکرانی: بايد روزه دار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار مي رود خودداري كند.
آیةالله العظمی مكارم شیرازی: تزريق سرمهاي وريدي (که در رگ تزریق می شود) جايز نيست همچنین تزریق خون روزه را باطل می کند اما باید تا آخر روز از کارهایی که روزه را باطل می کند خودداری نماید و احتیاطا قضای آن را نیر بجا آورد.
آیةالله العظمی جوادی آملی: در صورتی که أکل و شُرب از طریق معتاد یا دهان باشد روزه باطل می شود هر چند مأکول و مشروب معتاد - یعنی خوراکی - نباشد و دلیل آن اطلاق أدلّه است. {و} چنانچه أکل و شُرب از طریق غیرمعتاد مثلاً تزریق باشد و کاملاً اثر تغذیه را داشته باشد - مانند سُرُم - مشمول اطلاق دلیل خواهد بود هرچند برخی این ادعا را مطرح کرده‌اند که ادلّه ابطال أکل و شُرب از این صورت انصراف دارد.
برخی از مراجع استعمال سِرُم را مبطل روزه ندانسته اند مانند:
آیةالله العظمی اراكي: استعمال سرم غذايي و تقويتي – چون در موارد مذكور أكل و شرب صادق نيست- اشكال ندارد.
آیات عظام: خوئي، تبريزي: بهتراست {روزه دار} از استعمال آمپولي كه بجاي دواء و غذا به كارمي برند، خودداري كنند.
آیات عظام: گلپايگاني، صافي گلپایگانی: احتياط مستحب آن است كه روزه دار از استعمال آمپول خوداري كند و فرق بين آمپولها نيست، و اگر لازم شد و تزريق كرد، روزه او باطل نمي شود.
آیةالله العظمی سيستاني: سرم روزه را باطل نمی كند هرچند سرم قندی نمكی باشد.
آیات عظام: وحید خراسانی، نوری همدانی: احتیاط مستحب آن است که روزه دار از استعمال آمپولی که به جای آب و غذا بکار می رود خودداری کند.
آیةالله العظمی مظاهری: بهتر است که روزه دار از استعمال آمپول یا سرمی که به جای غذا بکار می رود خودداری کند.
برخی از مراجع استعمال سِرُم را احتیاطاً مبطل روزه دانسته اند مانند:
آیات عظام: امام، شبیری زنجانی، سبحانی: احتياط واجب آن است كه روزه دار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار مي رود خودداري كند.
آیةالله العظمی بهجت: احتياط واجب آن است كه روزه دار از استعمال آمپولي كه بجاي غذا به كار مي رود خودداري كند بلكه اجتناب خالي از وجه نيست.
آیةالله العظمی امام خامنه ای: - احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال ... انواع سِرُم ها خودداری کند.
(۲) حکم شرعی تزریق آمپول در حال روزه
برخی از مراجع تزریق آمپول را مبطل روزه ندانسته اند مانند:
آیات عظام: امام، خوئی، تبریزی، فاضل، وحید، زنجانی، سبحانی، مظاهری: تزريق آمپولي كه عضو را بي حس مي كند يا به جاي دوا استعمال مي شود اشكال ندارد.
آیةالله العظمی اراكي: استعمال آمپولهايي كه تزريق مي شود، تقويتي باشد يا غيرتقويتي، -چون در موارد مذكور أكل و شرب صادق نيست- اشكال ندارد.
آیات عظام: گلپايگاني، صافي: احتياط مستحب آن است كه روزه دار از استعمال آمپول خوداري كند و فرق بين آمپولها نيست، و اگر لازم شد و تزريق كرد، روزه او باطل نمي شود.
آیةالله العظمی بهجت: تزريق آمپولي كه عضو را بي حس مي كند يا به جهت ديگر استعمال مي شود، اشكال ندارد و اجتناب از آمپولي كه معلوم نيست {بجای غذا} باشد يا نه، لازم نيست.
آیةالله العظمی امام خامنه ای: تزریق آمپول غیر تقویتی در عضله؛ مانند آنتی بیوتیک یا مسکن یا آمپول بی حسی و نیز دارویی که روی زخم ها و جراحت ها گذاشته می شود، اشکال ندارد.
آیةالله العظمی سيستاني: آمپول روزه را باطل نمي كند هرچند آمپول تقويتي باشد.
آیةالله العظمی مكارم: تمام انواع آمپولها دارويي يا تقويتي كه به صورت عضلاني تزريق مي شوند و همچنين تزريق عضلاني واكسن براي افراد روزه دار اشكالي ندارد.
آیةالله العظمی نوري: تزريق هيچ نوع آمپول ها روزه را باطل نمي كند.
برخی از مراجع تزریق آمپول را احتیاطاً مبطل روزه دانسته اند مانند:
آیةالله العظمی امام خامنه ای: احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال آمپول های تقویتی و آمپول هایی که به رگ تزریق می شود خودداری کند.
نکته
بزرگوارانی که مرجع تقلیدشان در موضوع احتیاط کرده باشند می‌توانند از احتیاط مرجع تقلیدشان به فتوای مرجع دیگری رجوع کنند البته با رعایت ألاعلم فالأعلم
