العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مباحث حیض:
{۲} ویژگیهای خون حیض
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِاللهِ
{۲} ویژگیهای خون حیض
خون حیض غالب اوقات، تیره رنگ و غلیظ است و با حرارت و سوزش بیرون مى‌آید. افزودن قید «غالب» بدین جهت است كه خونى كه زن در ایام عادت مى‌بیند محكوم به حیض است، هرچند فاقد ویژگیهاى یاد شده باشد.
جواهر الکلام، ج۳، ص ۱۳۷- ۱۳۹.
امام خمینی در تحریرالوسیله می‌نویسد: خون حیض، خونی سرخ متمایل به سیاهی یا سرخ تازه‌ای است که دارای فشار و سوزش و حرارت باشد و اوصاف خون استحاضه بر خلاف حیض است. خون حیض و استحاضه غالباً دارای این صفات می‌باشند که در بعضی موارد جهت تشخیص و رفع اشتباه - حیض از استحاضه - به‌وسیله این نشانه‌ها [تمیز داده می‌شوند، و گاهی هم میشود که هر یک از این دو دارای صفات آن دیگری باشد.
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶، کتاب الطهارة، فصل فی غسل الحیض، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
براى تشخیص خون حیض از بکارت در صورت اشتباه، پنبه‌اى درون شرمگاه نهاده مى‌شود، اگر خون دایره وار در پنبه شكل بگیرد، خون بكارت و اگر در آن نفوذ كند، خون حیض است. این آزمایش بر زن واجب است.
جواهر الکلام، ج۳، ۱۴۰- ۱۴۲.
العروة الوثقى، ج۱، ص ۵۳۲- ۵۳۳.
براى تشخیص خون حیض از خون ناشى از زخم درون رحم بنابر قول مشهور زن به پشت مى‌خوابد و انگشت میانى را داخل شرمگاه مى‌كند، اگر خون از سمت راست انگشت خارج شود، خون زخم و اگر از سمت چپ بیرون آید، خون حیض است.
جواهر الکلام، ج۳، ص۱۴۴.
جمعى از فقها بر این ملاک اشكال كرده اند.
المعتبر، ج۱، ص ۱۹۹، منتهی المطلب، ج۲، ص ۲۶۹، مدارک الاحكام، ج۱، ص ۳۱۸.
و برخى، در تشخیص آن دو از یكدیگر، قائل به عكس ملاک فوق شده‌اند.
ذكرى الشیعة، ج۱، ص ۲۲۹، الدروس الشرعیة، ج۱، ص ۹۷.
سؤال: حیض چیست؟
پاسخ ۱۷ آیات عظام:
امام خمینی، گلپایگانی، اراکی، خوئی، تبریزی، صافی، لنکرانی، بهجت، شبیری، سیستانی، وحید، نوری، سبحانی، مظاهری: حیض خونی است که غالباً در هر ماه چند روزی از رحم زنها خارج می شود و زن را در موقع دیدن خون حیض، حائض می گویند.
امام خامنه ای: حیض: خونی است که غالباً در هر ماه به مدت چند روز از رحم زن به طور طبیعی خارج می شود. این خون هنگام انعقاد نطفه، غذای فرزند است.
مکارم: حیض که گاهی از آن تعبیر به «عادت ماهانه» می کنند خونی است که غالباً در هر ماه چند روزی از رحم خارج می شود و به هنگام انعقاد نطفه، غذای فرزند است. زن را در موقع دیدن خون حیض «حائض» می گویند و در شرع مقدس اسلام احکامی دارد که در مسائل آینده خواهد آمد.
جوادی آملی: حيض، خونی است كه در غالب، در هر ماه چند روزی از رحم زن خارج میشود و به زن در اين حالت، «حائض» میگويند و احکامی دارد که در مسائل آينده ذكر میشود.
سؤال: شرایط و نشانه های خون حیض چیست؟
پاسخ ۱۷ آیات عظام:
خون حیض غالباً و بیشتر اوقات، پنج نشانه دارد:
{۱} غلیظ.
{۲} گرم.
زنجانی: گرم و تازه
{۳} رنگ آن سرخ مایل به سیاهی.
خوئی، گلپایگانی، سیستانی، تبریزی، وحید، صافی: رنگ آن سیاه یا سرخ
فاضل: رنگ آن سرخ مایل به سیاهی یا سرخ تیره
زنجانی: رنگ آن سیاه یا سرخ تیره
مظاهری: رنگ سرخ مایل به سیاهی
مکارم: رنگ آن تیره یا سرخ
{۴} خارج شدن با فشار.
{۵} خارج شدن با سوزش.
زنجانی: و اگر خون، یکی از نشانه‌ها را داشته باشد، ولی نداند که نشانه‌های دیگر را دارد یا نه، در حکم این است که نشانه {های} دیگر را هم دارد.
اللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُم وَ الْعَنْ أعْداءَهُم أجْمَعِینَ
فتاوای هفده مرجع تقلید به ترتیب حروف الفبا، پس از امام خمینی:
مراجع و آیات عظام متوفّی (قدّس سرّهم)
(۱) امام خمینی. (۲) اراکی. (۳) بهجت.
(۴) تبریزی. (۵) خوئی. (۶) فاضل لنکرانی.
(۷) گلپایگانی. (۸) صافی گلپایگانی.
مراجع و آیات عظام حیّ (مدّ ظلّهم)
(۱) امام خامنه ای. (۲) جوادی آملی.
(۳) سبحانی. (۴) سیستانی. (۵) شبیری زنجانی.
(۶) مظاهری. (۷) مکارم شیرازی.
(۸) نوری همدانی. (۹) وحید خراسانی.