العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > تشریح و پیوند:
فتاوای آیةالله العظمی مکارم شیرازی (مدّظله)
مسأله ۲۴۴۴- پيوند قلب يا كليه يا اعضاء ديگر جايز است، خواه آن عضو از انسان زنده اي گرفته شده باشد يا از ميت و خواه آن ميت، ميّت مسلمان باشد يا غير مسلمان، ولي در صورتي مي توان آن عضو را از بدن «ميت مسلمان» قطع كرد و به بدن ديگري پيوند زد كه حفظ جان آن مسلمان متقّف بر اين پيوند باشد، همچنين اگر حفظ عضو مهمّي، مانند چشم، متوقّف بر اين كار باشد، و در هر صورت، احتياط آن است كه قطع كننده عضو ميت مسلمان، ديه قطع عضو را مطابق آنچه در كتابهاي فقهي مفصّل آمده است، بپردازد.
مسأله ۲۴۴۵- هرگاه خود ميت در حال حيات اجازه داده باشد كه اعضاي او را براي پيوند در اختيار ديگران بگذارند يا اولياء ميت بعد از وفات او اجازه دهند، حكم ديه و ساير احكام تغيير نمي كند و احتياط آن است كه ديه را در هر حال بپردازند.
مسأله ۲۴۴۶- قطع عضوي از بدن يك انسان زنده و پيوند آن به انسان ديگر، مانند آنچه در پيوند كليه معمول است كه يك كليه از دو كليه يك انسان زنده را برداشته و به كسي كه هر دو كليه اش فاسد شده است پيوند ميزنند، در صورتي جايز است كه با رضايت صاحب آن باشد و جان او به خطر نيفتد و احتياط آن است كه اگر پولي دربرابر آن مي گيرد، در مقابل اجازه اقدام به گرفتن عضو از او بگيرد، نه خود عضو.
مسأله ۲۴۴۷- تزريق خون انساني به انسان ديگر براي درمان بيماري يا جراحي يا نجات جان او جايز است، خواه خون مسلمان باشد يا كافر، مرد باشد يا زن، و خريد و فروش خون براي اين منظور مانعي ندارد.
مسأله ۲۴۴۸- هرگاه عضوي از مرده يا زنده جدا كنند و به ديگري پيوند زنند به طوري كه جزء بدن انسان دوم شود، در اين صورت نجس و ميته نيست و براي نماز هم اشكال ندارد.
مسأله ۲۴۴۹- تشريح (کالبد شکافی) مرده مسلمان براي مقاصد طبي به چند شرط جايز است:
(۱) مقصود ياد گرفتن و تكميل اطلاعات طبي براي نجات جان مسلمان بوده باشد و بدون تشريح اين مقصود حاصل نشود.
(۲) دسترسي به مرده غير مسلمان نباشد.
(۳) به مقدار ضرورت و احتياج قناعت كند و اضافه بر آن جايز نيست، با چنين شرايطي تشريح جايز، بلكه واجب است، اما در مورد مرده غير مسلمان اين شرايط لازم نيست.
مسأله ۲۴۵۰- دست زدن به مرده هايي كه مورد تشريح قرار مي گيرد در صورتي كه مسلمان باشد و آن را غسل داده باشند موجب غسل نمي گردد و در غير اين صورت بايد هر بار دست مي زنند غسل مس ميت كنند و اگر موجب عسر و حرج گردد مي توانند بجاي غسل تيمم نمايند، ولي اگر تشريح فقط روي استخوانهاي بدون گوشت، يا قسمتهاي گوشتي جدا شده مانند قلب و عروق و مغز و امثال آن صورت گيرد غسل ندارد و اگر بتوانند از دستكش استفاده كنند در هيچ صورتي غسل ندارد.
مسأله ۲۴۵۱- تشریح بدن انسان در آنجا که شرعا جایز است بنابراحتیاط دیه دارد.
