العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > احکام اموات:
حنُوط
مسأله ۵۸۵- بعد از غسل، واجب است میّت را حنوط کنند۱، یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او کافور بمالند۲. و مستحبّ است به سر بینی میّت هم کافور بمالند۳ و باید کافور ساییده۴ و تازه باشد و اگر به واسطه کهنه بودن عطر او از بین رفته باشد کافی نیست۵.
۱- جوادی آملی: پس از غسل، واجب است ميّت را با حنوط پاک و حلال تحنيط كنند...
۲- گلپایگانی، صافی: و بنابراحتیاط واجب در این چند موضع مقداری کافور هم بگذارند...
وحید: و بنابراحتیاط مستحبّ مقداری کافور هم بر این مواضع بگذارند...
مکارم: و احتیاط آن است مقداری از کافور روی این اعضاء بگذارند و باید کافور پاک و مباح و تازه باشد، به طوری که عطر معمولی خود را حفظ کند.
سیستانی: کافور بزنند به طوری که مقداری از کافور در آنها باقی بماند، هر چند به غیر مالیدن باشد...
۳- سیستانی: کافور بزنند...
۴- اراکی، سیستانی: و پاک و مباح (غیر غصبی)...
۵- گلپایگانی، صافی: بنابراحتیاط کافی نیست.
سیستانی: همچنین کافور باید پاک باشد حتی ـ بنا بر احتیاط واجب ـ اگر باعث نجس شدن بدن میت هم نشود.
امام خامنه ای رساله آموزشی ص ۱۱۳. واجب است میت را پس از غسل، حنوط کنند یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او، کافور بمالند به طوری که مقداری کافور بر اثر آن در محل‌های مزبور بماند.
رساله آموزشی ص ۱۱۳. کافور باید ساییده و تازه باشد به طوری که میت را معطر کند و اگر به واسطه‌ی کهنه بودن، عطر آن رفته باشد کافی نیست.
مسأله ۵۸۶- در حنوط میّت، مراعات ترتیب بین اعضای سجود لازم نیست اگر چه مستحبّ۱ است اول کافور را به پیشانی میّت بمالند.
۱- فاضل: احتیاط مستحبّ...
*****
اراکی: مسأله ۵۸۱- در حنوط میّت باید اول کافور را به پیشانی میّت بمالند ولی در جاهی دیگر، ترتیب لازم نیست.
خوئی، گلپایگانی، تبریزی، صافی، ۵۹۲، وحید: ۵۹۱، سیستانی: ۵۷۴، نوری: ۵۸۷، مظاهری: ۴۸۴، بهجت: ۵۰۶، سبحانی: ۵۰۳- احتیاط واجب* آن است که اول کافور را به پیشانی میّت بمالند ولی در جاهای دیگر، ترتیب لازم نیست*.
* بهجت، سیستانی، وحید، سبحانی: احتیاط مستحبّ... * نوری، مظاهری: مستحبّ...
*سیستانی: ترتیب معتبر نیست.
زنجانی: مسأله ۶۷۷- مراعات ترتیب در حنوط لازم نیست، ولی احتیاط مستحبّ آن است که اول کافور را به پیشانی میّت بمالند.
مکارم: مسأله ۵۵۳ - احتیاط آن است که اول کافور را به پیشانی میّت بمالند، بعد به اعضا دیگر؛ و این کار قبل از کفن کردن، یا در اثنای آن باشد، نه بعد از آن.
مسأله ۵۸۷- بهتر آن است که میّت را پیش از کفن کردن حنوط نمایند اگر چه در بین کفن کردن و بعد از آن هم مانعی ندارد.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
مکارم: رجوع کنید به ذیل مسأله ۵۸۶.
*****
وحید: مسأله ۵۹۲ - مخیّرند که میّت را پیش از کفن کردن یا در بین کفن کردن و یا بعد از آن حنوط نمایند.
مسأله ۵۸۸- کسی که برای حج احرام بسته است، اگر پیش از تمام کردن سعی بین صفا و مروه بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست و نیز اگر در احرام عمره پیش از آن که موی خود را کوتاه کند بمیرد نباید او را حنوط کنند.
*****
خوئی، تبریزی۵۹۴، سیستانی۵۷۶، زنجانی۶۷۹، وحید ۵۹۳: مسأله- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است اگر بمیرد حنوط کردن او جایز نیست.* مگر اینکه در احرام حجّ بعد از تمام کردن سعی بمیرد.
*سیستانی: مگر در دو صورتی که در مسأله[۵۵۳] گذشت.
*زنجانی: مگر اینکه در احرام حج بعد از حلق یا تقصیر و سعی بین صفا و مروه، یا در عمره مفرده پس از حلق یا تقصیر بمیرد.
*وحید: ولی اگر دراحرام حجّ بعد از تمام کردن سعی بمیرد حنوط کردن او واجب نیست.
اراکی: مسأله ۵۸۳- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تمام کردن نماز طواف و سعی بین صفا و مروه بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست.
گلپایگانی: مسأله ۵۹۴- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تمام کردن طواف بمیرد حنوط کردن او جایز نیست.
صافی: مسأله ۵۹۴- کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تقصیر در احرام عمره و پیش از انجام سعی در احرام بمیرد حنوط کردن او جایز نیست.
مکارم: مسأله ۵۵۴ - کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگراز دنیا برود، حنوط و هیچ بوی خوش دیگری برای او جایز نیست.
جوادی آملی: مسأله ۶۱۵- كسی كه برای حج يا عمره احرام بسته است، اگر پيش از بيرون آمدن از احرام بميرد، تحنيط او جايز نيست.
امام خامنه ای رساله آموزشی ص ۱۱۳. حنوط کسی که برای حج احرام بسته و قبل از اتمام سعی بین صفا و مروه، فوت کرده است، جایز نیست. همچنین اگر در احرام عمره، پیش از آن که موی خود را کوتاه کند بمیرد، نباید او را حنوط کنند.
مسأله ۵۸۹- زنی که۱ شوهر او مرده و هنوز عده اش تمام نشده۲ اگر چه حرام است خود را خوشبو کند، ولی چنانچه بمیرد حنوط او واجب است.
۱- سیستانی: معتکف و زنی که...
۲- وحید: چنانچه بمیرد حنوط کردن او واجب است.
مسأله۵۹۰- مکروه است میّت را با مشک و عنبر و عود و عطرهای دیگر خوشبو کنند یا برای حنوط اینها را با کافور مخلوط نمایند۱.
۱- اراکی: بلکه احتیاط مستحبّ، ترک آن است.
*****
خوئی، گلپایگانی، صافی، تبریزی۵۹۶، زنجانی ۶۸۱، وحید ۵۹۵، سیستانی: ۵۷۸، مکارم ۵۵۶، فاضل: ۵۸۴- احتیاط واجب. آن است که میّت را با مشک و عنبر و عود و عطرهای دیگر خوشبو نکنند و نیز اینها را با کافور هم مخلوط ننمایند.
. گلپایگانی، سیستانی، صافی: احتیاط مستحبّ...
. مکارم، زنجانی: احتیاط...
مسأله ۵۹۱- مستحبّ است قدری تربت۱ حضرت سید الشهداء علیه السلام با کافور مخلوط کنند ولی باید از آن کافور به جاهایی که بی احترامی می شود نرسانند و نیز باید تربت به قدری زیاد نباشد، که وقتی با کافور مخلوط شد آن را کافور نگویند.
۱- سیستانی: تربت قبر...
*****
مکارم: مسأله ۵۵۸ - شایسته است قدری تربت حضرت سید الشهداء عليه السلام را با کافور مخلوط کنند، اما به قدری زیاد نباشد که آن را کافور نگویند .
مسأله ۵۹۲- اگر کافور به اندازه غسل و حنوط نباشد بنابر احتیاط واجب غسل را مقدم دارند و اگر برای هفت عضو نرسد بنابر احتیاط واجب پیشانی را مقدم دارند۱.
۱- اراکی، بهجت، مکارم، سبحانی: اگر برای هفت عضو نرسد پیشانی را مقدم دارند.
*****
گلپایگانی، خوئی، تبریزی، صافی، سیستانی، زنجانی، وحید۵۹۷: مسأله- اگر کافور پیدا نشود یا فقط به اندازه غسل باشد، حنوط لازم نیست و چنانچه از غسل زیاد بیاید ولی به همه هفت عضو نرسد بايد . اول به پیشانی و اگر زیاد آمد به جاهای دیگر بمالند.
. خوئی، تبریزی، زنجانی: بنابر احتیاط...
. سیستانی، وحید: بنابرا حتیاط مستحبّ...
فاضل، مظاهری: مسأله- اگر کافور به اندازه غسل و حنوط نباشد باید غسل را مقدم دارند و اگر برای هفت عضو نرسد پیشانی را مقدم دارند.
مسأله ۵۹۳- مستحبّ است دو چوب تر و تازه در قبر۱ همراه میّت بگذارند۲.
۱- بهجت: در کفن ...
۲- اراکی: و بهتر است که هر کدام به طول یک ذراع باشد.
مکارم: خواه داخل کفن باشد یا بیرون آن.
بهجت: یکی را در ترقوَه طرف چپ بین پیراهن و لنگ و یکی را در ترقوه راست به بدن میّت برسانند.
