العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > اقسام زنان حائض:
۳ـ صاحب عادت عدديّه
مسأله 492- زنهایی که عادت عددیه دارند1 سه دسته اند2:
اول: زنی که شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سر هم یک اندازه باشد، ولی وقت خون دیدن او یکی نباشد که در این صورت هر چند روزی که خون دیده عادت او می شود. مثلاً اگر ماه اول از روز اول تا پنجم و ماه دوم از یازدهم تا پانزدهم خون ببیند، عادت او پنج روز می شود.
دوم: زنی که از خون پاک نمی شود ولی دو ماه پشت سر هم چند روز از خونی که می بیند نشانه حیض و بقیّه نشانه استحاضه را دارد. و شماره روزهایی که خون نشانه حیض دارد در هر دوماه یک اندازه است، اما وقت آن یکی نیست، که در این صورت هر چند روزی که خون او نشانه حیض را دارد، عادت او می شود. مثلاً اگر یک ماه از اول ماه تا پنجم و ماه بعد از یازدهم تا پانزدهم، خون او نشانه حیض و بقیّه نشانه استحاضه را داشته باشد، شماره روزهای عادت او پنج روز می شود3.
سوم: زنی که دو ماه پشت سر هم سه روز یا بیشتر خون ببیند و یک روز یا بیشتر پاک شود و دومرتبه خون ببیند و وقت دیدن خون، در ماه اول با ماه دوم فرق داشته باشد، که اگر تمام روزهایی که خون دیده و روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود4 و شماره روزهای آن هم به یک اندازه باشد، تمام روزهایی که خون دیده با روزهای وسط که پاک بوده عادت حیض او می شود5 ولازم نیست روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه باشد. مثلاً اگر ماه اول، از روز اول ماه تا سوم خون ببیند و دو روز پاک شود و دوباره سه روز خون ببیند و ماه دوم، از یازدهم تا سیزدهم خون ببیند و دو روز یا بیشتر یا کمتر پاک شود و دوباره خون ببیند و روی هم از هشت روز بیشتر نشود6، عادت او هشت روز می شود7.
این مسأله در رساله آیات عظام بهجت و مظاهری نیست.
1- سبحانی: یعنی شماره روزهای حیض معیّن ولی وقت آن مشخص نیست...
2- خوئی، تبریزی، سیستانی، وحید: دو دسته اند...
3- [مورد دوم، در رساله آیات عظام: خوئی، تبریزی، سیستانی و وحید نیست]
زنجانی: دوم: زنی که از خون پاک نمی شود ولی دو ماه پشت سر هم چند روز از خونی که می بیند، نشانه حیض: قرمزی تیره یا سیاهی و بقیّه، نشانه استحاضه: قرمزی روشن یا زردی را دارد و شماره روزهایی که خون نشانه حیض را دارد در هر دو ماه یک اندازه است ولی وقت آن یکی نیست در این صورت هر چند روزی که خون او نشانۀ حیض را دارد عدد عادت او می شود مثلاً اگر یک ماه از اول ماه تا پایان روز پنجم و ماه بعد از یازدهم تا پایان روز پانزدهم خون او نشانه حیض و بقیّه نشانه استحاضه را داشته باشد شماره روزهای عادت او پنج روز می شود...
4- سیستانی: و شماره روزهایی که خون دیده به یک اندازه باشد تمام روزهایی که خون دیده عادت حیض او می شود و باید در روزهای وسط که پاک بوده احتیاطاً کارهایی که بر زن غیر حائض واجب است انجام دهد و کارهایی که بر حائض حرام است ترک نماید؛ مثلاً اگر ماه اول از روز اول تا سوم خون ببیند و دو روز پاک شود و دوباره سه روز خون ببیند و ماه دوم از يازدهم تا سيزدهم خون ببيند و دو روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببيند عادت او شش روز می شود و اما اگر در یک ماه مثلاً هشت روز خون ببیند و در ماه دوم چهار روز خون دیده و پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع ایّام خون با پاکی وسط هشت روز باشد در این صورت این زن صاحب عادت عددیه نیست بلکه مضطربه حساب می شود که حکمش خواهد آمد.
5- گلپایگانی، صافی: تمام روزهایی که به طور متفرق خون دیده عادت او می شود و در پاکی در بین، احتیاط کند به ترک آنچه بر حائض حرام است و بجا آوردن عبادتهای خود، ولی اگر روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه نباشد، تحقّق عادت عددیه محلّ اشکال است. و ترک نشود احتیاط به این که در روزهای پاکی، جمع بین وظیفه طاهر و حائض کند و در روزهایی که خون می بیند، جمع بین وظیفه حائض و مستحاضه نماید.
6- خوئی: روی هم هشت روز بشود...
7- خوئی، تبریزی، وحید: و اگر در یک ماه مثلاً هشت روز خون ببیند و در ماه دوم چهار روز خون دیده و پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع ایّام خون با پاکی وسط هشت روز باشد، عادت او هشت روز خواهد بود.
زنجانی: سوم: زنی که دو ماه پشت سرهم خون حیض ببیند و مدتی کمتر از ده روز پاک شود و دوباره خون ببیند و وقت دیدن خون در دو ماه فرق داشته باشد و مجموع خونهایی که دیده – بدون محاسبه زمانی که پاک بوده- در دو ماه به یک اندازه باشد و در هر ماه شرایط حیض را داشته باشد (یعنی از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نشود و سه روز اول خون در یک دهه واقع شود) که در این صورت شماره مجموع خونهایی که در هر ماه دیده، عدد عادت او محسوب می شود و لازم نیست که روزهایی که در وسط پاك بوده، در هر دو ماه به یک اندازه باشد؛ مثلاً اگر ماه اول، از روزاول تا سوم خون ببیند و دو روز پاک شود و سپس سه روز خون ببیند و ماه دوم، روز یازدهم و دوازدهم خون ببیند و چهار روز پاک شود، سپس چهار روزخون ببیند، عادت او شش روز می شود. همچنین است اگر در یکی از دو ماه به طور متصل مقداری خون ببیند و در ماه دیگر به همان مقدار به طور جداگانه خون ببیند و وقت خون دیدن یکی نباشد.
*****
مکارم: مسأله 471 - زنانی که عادت عددیه دارند یعنی شماره روزهای حیض آنها در دو ماه پشت سر هم یک اندازه است ولی وقت آن تغییر می کند، آنها باید در همان چند روز به احکام حائض عمل کنند.
مکارم: مسأله 472 - زنانی که از خون پاک نمی شوند ولی دو ماه پشت سرهم چند روز از خونی را که می بینند نشانه حیض و بقیّه نشانه های استحاضه دارد و شماره روزهایی که نشانه حیض دارد در هر دو ماه یک اندازه است، امّا وقت آن یکی نیست باید آن چند روزی که نشانه حیض را دارد حیض قرار دهند.
مسأله 493- زنی که عادت عددیه دارد، اگر بیشتر از شماره عادت خود خون ببیند و از ده روز بیشتر شود1 چنانچه همه خون هایی که دیده یک جور باشد باید 2 از موقع دیدن خون به شماره روزهای عادتش حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد3، و اگر همه خونهایی که دیده یکجور نباشد4، بلکه چند روز از آن نشانه حیض و چند روزدیگر نشانه استحاضه را داشته باشد اگر روزهایی که خون، نشانه حیض را دارد با شماره روزهای عادت او یک اندازه است، باید همان روزها را حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد، و اگر روزهایی که خون نشانه حیض دارد ، از روزهای عادت او بیشتر است فقط به اندازه روزهای عادت او حیض و بقیّه استحاضه است و اگر روزهایی که خون نشانه حیض دارد از روزهای عادت او کمتر است باید آن روزها را با چند روز دیگر که روی هم به اندازه روزهای عادتش شود، حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- سیستانی: زنی که عادت عددیه دارد اگر کمتر یا بیشتر از شماره عادت خود خون ببیند و از ده روز بیشتر نشود تمام آن را حیض قرار دهد، و اگر از ده روز تجاوز کند...
جوادی آملی: خانمی كه عادت عدديه دارد، اگر بيشتر از شمارهٔ عادت خود خون ببيند و كمتر از ده روز باشد، همه‌اش حيض است و چنانچه از ده روز بيشتر شود...
2- فاضل: بنابراحتیاط واجب...
3- مکارم: و اگر چند روز آن نشانه حیض دارد باید همان را حیض قرار دهد و اگر بیشتر از ایّام عادت او باشد از آخر آن کم می کند و اگر کمتر از ایّام عادت اوست، باید آن روزها را با چند روز بعد از آن که در مجموع به اندازه عادتش شود حیض قرار دهد و بقیّه استحاضه است.
گلپایگانی، صافی: می تواند به شماره روزهای عادتش از اول یا وسط، حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد...
4- مظاهری: اگر همه خونهایی که دیده یکجور نباشد، بلکه چند روز آن نشانه حیض را داشته باشد، باید از روزی که نشانه حیض را دارد به اندازه عادت خود حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد.
*****
خوئی، تبریزی: مسأله 499- زنی که عادت عددیّه دارد، اگر با نشانه های حیض، کمتر یا بیشتر از شماره عادت خود خون ببیند و از ده روز تجاوز نکند تمام آنها را حیض قرار دهد اگر چه خون قطع نشود و بدون داشتن نشانه های حیض از ده روز تجاوز کند؛ و اگر با نشانه های حیض از ده روز تجاوز کرد باید از موقع دیدن آن خون به شماره روزهای عادتش حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد.
وحید: مسأله 499 - زنی که عادت عددیه دارد، اگر با نشانه های حیض؛ کمتر یا بیشتر از شمارۀ عادت خود خون ببیند و از ده روز تجاوز نکند تمام آنها را حیض قرار دهد، و اگر از ده روز بیشتر شود، چنانچه همۀ خونهایی که دیده به صفات حیض باشد باید از موقع دیدن خون به شمارۀ روزهای عادتش حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد، و اگر همۀ خونهایی که دیده یکجور نباشد، بلکه چند روز از آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه داشته باشد، چنانچه روزهایی که خون نشانه حیض دارد با شماره روزهای عادت او یک اندازه است باید همان روزها را حیض و بقیّه را استحاضه قرار دهد، و اگر روزهایی که خون نشانه حیض دارد از روزهای عادت او بیشتر است ،فقط به اندازه روزهای عادت را حیض و در زاید برآن که نشانه های حیض داشته باشد و بیشتر از ده روز نباشد بنابراحتیاط جمع کند بین تروک حائض و افعال مستحاضه. و اگر روزهایی که خون نشانه حیض دارد از سه روز کمتر نبوده، ولی از روزهای عادت او کمتر است، باید آن روزها را حیض قرار دهد و در زاید برآن تا مقدار عادت بنابراحتیاط واجب جمع کند بین تروک حائض و اعمال مستحاضه.
زنجانی: مسأله 499- زنی که عادت عددیه دارد، اگر بیشتر از شماره عادت خود، خون یک شکل ببیند، پس اگر همه زرد رنگ یا قرمز روشن بود، مستحاضه است، و اگر همه قرمز تیره یا سیاه بود، به شماره روزهای عادتش حیض قرار می دهد و مستحب است تا ده روز استظهار نماید و بقیّه را استحاضه قرار می دهد و بنابراحتیاط مقدار حیض را از روزهای اول خون، قراردهد. و اگر خونی که دیده یک شکل نبوده است، بلکه چند روز از آن نشانه حیض و چند روز نشانه استحاضه را داشته باشد، چنانچه روزهایی که خون نشانه حیض را دارد با شماره عادت او یک اندازه است، باید همان روزها را حیض قرار داده و مستحب است بعد از آن تا ده روز استظهار نماید و بقیّه خونها استحاضه می باشد، و اگر خونی که نشانه حیض را دارد از روزهای عادت او بیشتر است، فقط به اندازه روزهای عادت از خونهای نشانه دار حیض قرار می دهد (و بنابراحتیاط این مقدار را از روزهای اول قرار دهد) و مستحب است تا ده روز استظهار کند (هرچند خون زردرنگ باشد) و بقیّه را استحاضه قرار می دهد؛ و اگر مقدار روزهایی که خون نشانه حیض را دارد از روزهای عادت او کمتر، ولی حداقل سه روز باشد، این مقدار را حیض قرار داده و مقداری از خونهای دیگر را نیز حیض قرار می دهد تا به اندازه عادت شود (و بنابر احتیاط اگر می تواند، مکمل عدد عادت را از بعد حساب می کند) و اگر از سه روز نیز کمتر باشد، به مقدار سه روز به احکام حائض رفتار می نماید و بعد ازپاک شدن، نماز و سایر عبادتهای واجبی که دراین سه روز بجا نیاورده ، قضا می نماید (بنابراحتیاط مکمل سه روز را از بعد حساب می کند) و در بقیّه روزها مستحاضه می باشد.
