العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > احکام و مسائل روزه:
اقسام روزه:
بسم الله الرحمن الرحیم
اقسام روزه:
اقسام روزه: ۱- واجب، ۲- حرام، ۳- مستحب ۴- مکروه.
برخی از روزه های واجب عبارت اند از: ۱. روزه ماه مبارک رمضان؛ ۲. روزه قضا؛ ۳. روزه کفاره؛ ۴. روزه روز سوم اعتکاف؛ ۵. روزه بدل از قربانی در حج تمتّع[۱]؛ ۶. روزه مستحبی که به واسطه نذر و عهد و قسم واجب شده است[۲]؛ ۷. روزه قضای پدر و بنابر احتیاط واجب مادر که بر پسر بزرگ واجب است.
[۱] - اگر حاجی در حج، قدرت بر قربانی نداشته و نتواند قرض کند، باید به جای آن، ده روز روزه بگیرد که سه روز آن باید در سفر حج و هفت روز دیگر در وطنش باشد.
[۲] - در واقع آنچه واجب شده است عمل به نذر و ... است ؛ نه اینکه روزۀ مستحبی تبدیل به روزۀ واجب شود.
برخی از روزه های حرام عبارت است از: ۱. روزه عید فطر؛ ۲. روزه عید قربان؛ ۳. روزه روزی که نمی دانند آخر شعبان است یا اول ماه رمضان به نیت ماه رمضان؛ ۴. روزه مستحب زن در صورت از بین رفتن حق شوهر؛ ۵. روزه کسی که روزه برای او ضرر دارد؛ ۶. روزه مسافر، مگر مواردی که استثنا شده است.
برخی از روزه های مستحبّ عبارت است از: روزه در تمام روزهای سال (بجز روزه های حرام و مکروه) ولی روزه بعضی از روزها مستحب مؤکّد است؛ از جمله: ۱. اولین و آخرین پنج شنبه هرماه و اولین چهارشنبه از دهه دوم هر ماه ۲. سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه (ایّام البیض) ۳. ماه رجب و شعبان (تمام یا بعضی از آن حتّی یک روز) ۴. میلاد رسول اکرم صلی الله علیه وآله (۱۷ ربیع الاوّل) ۵. عید مبعث (۲۷ رجب) ۶. عید غدیر (۱۸ ذی الحجه) ۷. روز دحو الارض(۲۵ ذی القعده)
برخی از روزه های مکروه عبارت است از: ۱. روزه مستحب مهمان بدون اذن میزبان یا با نهی او؛ ۲. روزه روز عرفه در صورتی که موجب ضعفی شود که مانع از اعمال عرفه گردد.
ارزش و ثواب بی نظیر روزه در ماه رجب
آقا رسول اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلّم): هر کس یک روز از این ماه را روزه بگیرد، ۱.خشنودی عظیم خدا را به دست آورده، ۲.خشم الهی از او دور می شود، ۳.و درهای جهنّم به روی او بسته خواهد شد!
نیز می فرماید: اگر به روزه دار ماه رجب به اندازه ی گستره ی زمین طلا داده شود، برتر از روزه اش نخواهد بود. پاداش این روزه با هیچ اجر دنیوی کامل نمی شود.
چه روزی از ماه رجب را روزه بگیریم؟
هر که یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد، خدا او را از سختی سکرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ایمن می کند؛ و هر که دو روز آخر این ماه را روزه بدارد، به آسانی از صراط می گذرد؛ و هر که سه روز آخر این ماه را روزه بدارد، از وحشت بزرگ روز قیامت و از سختی های آن روز ایمن می شود و برات آزادی از آتش دوزخ را به او عطا می کنند.
روزه در هر روزی از ماه رجب ارزش و ثواب بسیار دارد. بسیاری از پیشگامان زهد و تقوا، همه ی این ماه را روزه می گیرند. رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلّم) در یکی از سخنرانی های معنوی خود، روزه گرفتن در ماه رجب را می ستاید و ثواب کسی را که در این ماه یک روز روزه بگیرد بیان می فرماید؛ سپس ثواب کسی را که دو روز روزه بگیرد توضیح می فرماید؛ سپس ثواب کسی را که سه روز و چهار روز و پنج روز و... تا اجر و ثواب کسی که همه ی ماه رجب را روزه بگیرد بیان می فرماید و امت خود را به روزه داشتنِ همه ی ماه رجب تشویق می فرماید. با این حال، برای کسانی که توانایی ندارند همه ی ماه رجب را روزه بدارند، روزهای خاصی تعیین شده تا دست کم از ثواب این روزها محروم نباشند:
