العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > نماز جماعت:
وظایف مأموم از جهت تبعیت
مسأله ۷۲۵- مأموم نباید تکبیرة الاحرام را پیش از امام بگوید، بلکه احتیاط واجب آن است که تا تکبیر امام تمام نشده تکبیر نگوید.
مسأله ۷۲۶- بعد از تکبیر امام، اگر افراد صف جلو آمادة نماز باشند و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد، کسی که در صف بعد ایستاده، می تواند تکبیر بگوید.
مسأله ۷۲۷- مأموم به غیر از حمد و سوره، باید همة اذکار نماز را خودش بخواند؛ ولی اگر در رکعت سوم یا چهارم نماز امام به او اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند.
مسأله ۷۲۸- اگر مأموم در نماز صبح و رکعت اوّل و دوم نمازمغرب و عشا، حمد و سورة امام جماعت را بشنود، هر چند کلمات آن را تشخیص ندهد، نباید حمد و سوره را بخواند و نیز در صورتیکه بعضی از کلمات حمد و سورة امام را بشنود، بنابراحتیاط واجب نباید آن را بخواند ولی اگر صدای امام را نمیشنود، مستحب است حمد و سوره را آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند خواند، اشکال ندارد.
مسأله ۷۲۹- در رکعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر مأموم بنابر احتیاط واجب نباید حمد و سوره بخواند، و مستحب است به جای آن ذکر بگوید.
مسأله ۷۳۰- اگر در تعیین امام جماعت اشتباه کند و به تصور اینکه مثلاً علی است اقتدا کند و بعد از نماز معلوم شود احمد بوده است، درصورتی که احمد عادل باشد و اقتدای او مقید به این نبوده که امام جماعت فرد خاصی باشد، جماعت صحیح است. اما اگر اقتدای او مقید به این بوده که امام جماعت فرد خاصی (علی) باشد، جماعتش باطل است و درصورتی که رکنی اضافه نکرده، نمازش به صورت فرادا صحیح است.
مسأله ۷۳۱- اگر مأموم، اقوال[۱] نماز را زودتر یا دیرتر از امام جماعت بگوید، اشکال ندارد، جز تکبیرة الاحرام که حکم آن ذکر شد. در غیر تکبیرة الاحرام نیز اگر می شنود که امام جماعت چه می گوید یا می داند که چه وقت می گوید، احتیاط مستحب آن است که پیش از امام نگوید.
مسأله ۷۳۲- مأموم باید افعال نماز را با امام یا کمی دیرتر از امام به جا آورد و اگر عمداً از امام جماعت جلو بیفتد یا مدتی بعد از او (به نحوی که متابعت از امام صدق نکند) انجام دهد، نمازش فرادا می شود.
مسأله ۷۳۳- اگر سهواً پیش از امام جماعت به رکوع رود، باید سر از رکوع بردارد و دوباره همراه با امام به رکوع رود و نماز را با امام جماعت تمام کند و نمازش به جماعت صحیح است و اگر از رکوع برنگردد، نمازش به صورت فرادا صحیح است.
مسأله ۷۳۴- اگر سهواً پیش از امام سر از رکوع بردارد، چنانچه امام هنوز در رکوع باشد، باید به رکوع برگردد، در این صورت زیاد شدن رکن نماز را باطل نمی کند؛ ولی اگر به رکوع برود و پیش از رسیدن به حدّ رکوع، امام سر از رکوع بردارد، نمازش باطل است.
مسأله ۷۳۵- اگر سهواً پیش از امام جماعت به سجده رود، واجب است سر از سجده بردارد و با امام به سجده رود و نمازش به جماعت صحیح است.
مسأله ۷۳۶- اگر سهواً پیش از امام سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است و او هم به سجده برگردد ولی به سجدة امام جماعت نرسد، نمازش صحیح است؛ ولی اگر در هر دو سجده این اتفاق بیفتد، نمازش باطل است.
مسأله ۷۳۷- اگر سهواً پیش از امام سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال نرسیدن به رکوع یا سجدة امام برنگردد، نمازش صحیح است.
مسأله ۷۳۸- اگر در رکعتی که قنوت ندارد، امام جماعت سهواً قنوت بخواند، مأموم نباید قنوت بخواند؛ ولی نمی تواند پیش از امام جماعت به رکوع رود، بلکه باید صبر کند تا قنوت امام تمام شود و نماز را با امام ادامه دهد.
مسأله ۷۳۹- اگر در رکعتی که تشهد ندارد، امام جماعت سهواً تشهد بخواند، مأموم نباید تشهد را بخواند؛ ولی نمی تواند پیش از امام برخیزد، بلکه باید صبر کند تا تشهد امام تمام شود و نماز را با او ادامه دهد
------------------------------------------------
[۱]- اجزای نماز دو قسم است:
۱. اقوال نماز: اجزایی از نماز که خوانده می شود؛ مانند تکبیرة الإحرام، حمد، سوره، ذکر، تشهد و سلام.
۲. افعال نماز: کارهایی که در نماز انجام می‌شود؛ مانند قیام، رکوع، سجده، نشستن بعد از سجده.
