العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > شرایط شکسته شدن نماز:
شرط ششم: داشتن محل استقرار
مسأله ۴۷۲- یکی از شرایط قصر نماز در سفر، آن است که شخص محل استقرار و نقطة اقامت ثابتی در غیر سفر داشته باشد؛ بنابر این چنانچه مسافری اصلا محل ثابت و مکان استقرار و سکونتی نداشته باشد، (یعنی خانه به دوش باشد)[۱] نمازش تمام است.
مسأله ۴۷۳- عشایر کوچ کننده و کسانی که در بخشی از سال در محلی ساکن بوده و در بخش دیگری از سال به منطقة ایلیاتی کوچ میکنند و در کوه و دشت مستقر می شوند، حکم خانه به دوش را ندارند، بلکه چنین افرادی دارای دو وطن هستند که اگر فاصلة بین دو مکان به اندازة مسافت شرعی باشد، نمازشان در مسیر بین این دو مکان قصر است.
مسأله ۴۷۴- اگر خانه به دوش بخواهد سفر دیگری برود؛ مثلا بخواهد به حج برود یا برای عیادت کسی به شهری برود، چنانچه در این سفر هم، مانند سفرهای دیگر با خانواده و آنچه همراه اوست، برود به طوریکه آن زمان نیز عنوان " خانه به دوش " بر او صدق کند، نمازش تمام است، اما اگر آنها را در شهری میگذارد و خودش میرود به گونه ای که آن هنگام به او خانه به دوش گفته نشود، بعید نیست که نمازش قصر باشد.
مسأله ۴۷۵- اگر در بخشی از سال مکان استقرار دارد، ولی در بخش دیگری از سال جای ثابتی ندارد و خانه به دوش است، باید هنگام سکونت در محلّ استقرار نمازش را تمام و زمانی که بیرون میآید و محل استقرار ندارد (مانند بعضی از قبیله ها)، بنابر احتیاط واجب هم قصر و هم تمام بخواند.
مسأله ۴۷۶- اگر از قبیلهای که خانه به دوش هستند، فردی برای جستجو و یافتن گیاه و برکه، جدا شود، هرچند به مقدار هشت فرسخ یا بیشتر برود، نمازش تمام است.
----------------------------------------------------------
[۱] - تعبیر "خانه‌به‌دوش" کنایه از کسی است که خانه و زندگیاش همراهش است و هیچ محل استقرار خاص و مسکن و موطِنی ندارد که وقتی از آنجا خارج شد، به آنجا برگردد.
