العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > امور مرتبط به غسل:
غسل‌هاي مستحب
مسأله ۶۸۱- غسل‌های مستحب در شرع مقدّس اسلام بسيار است؛ برخی از آن‌ها: ۱- غسل جمعه ـ که به آن بسیار سفارش شده است ـ و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر و بهتر است نزديک ظهر به‌جا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است بدون نيّت ادا و قضا تا عصر جمعه، آن را به‌جا آورد. چنانچه در روز جمعه غسل نكند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به‌جا آورد و كسی كه میترسد روز جمعه آب پيدا نكند، میتواند روز پنج‌شنبه غسل را انجام دهد، بلكه اگر در شب جمعه غسل را به اميد آنكه مطلوب خدای عالم است، به‌جا آورد، صحيح است و مستحب است انسان هنگام غسل جمعه بگويد: «أشْهَدُ أنْ لَا إِلهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَريكَ لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اللّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنِي مِنَ التَّوّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ».
۲- غسل شب اول ماه رمضان و تمام شب‌های فرد، مثل شب سوم، پنجم و هفتم؛ ولی از شب بيست و يكم مستحب است همه‌شب غسل كند و برای غسل شب اول، پانزدهم، هفدهم، نوزدهم، بيست و يكم، بيست و سوم، بيست و پنجم، بيست و هفتم و بيست و نهم بيشتر سفارش شده است. وقت غسل شب‌های ماه رمضان، تمام شب است و بهتر است مقارن غروب آفتاب به‌جا آورده شود؛ ولی از شب بيست و يكم تا پايان ماه بهتر است غسل را بين نماز مغرب و عشاء به‌جا آورد؛ نيز مستحب است در شب بيست و سوم، غير از غسل اول شب، يک غسل هم در آخر شب انجام دهد.
۳- غسل روز عيد فطر و عيد قربان كه وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پيش از نماز عيد به‌جا آورد و اگر از ظهر تا غروب به‌جا آورد، احتياط آن است كه به قصد رجاء انجام دهد. ۴- غسل شب عيد فطر كه وقت آن از اول مغرب تا اذان صبح است و بهتر است در آغاز شب به‌جا آورده شود. ۵- غسل روز هشتم و نهم ذی حَجّه و در روز نهم بهتر است آن را نزديک ظهر به‌جا آورد. ۶- غسل روز اول، پانزدهم، بيست و هفتم و آخر ماه رجب. ۷- غسل روز عيد غدير كه بهتر است در وقت چاشت «صدر نهار» آن را انجام دهد. ۸- غسل روز بيست و چهارم ذی حَجّه. ۹- غسل روز عيد نوروز، پانزدهم شعبان، نهم و هفدهم ربيع الاول و روز بيست و پنجم ذی قعده؛ ولی غسل روز پانزدهم شعبان و غسل‌های ديگری كه تا آخر مسأله ذكر شده، رجاءً انجام دهد.
۱۰- غسل دادن کودکی كه تازه به دنيا آمده است. ۱۱- غسل خانمی كه برای غير شوهرش بوی خوش استعمال كرده است. ۱۲-غسل كسی كه در حال مستی خوابيده است. ۱۳- غسل كسی كه جايی از بدنش را به بدن ميّتی كه غسل داده‌اند، رسانده است. ۱۴- غسل كسی كه هنگام گرفتن خورشيد و ماه نماز آيات را عمداً به‌جا نياورده، در صورتی كه تمام ماه و خورشيد گرفته باشد. ۱۵- غسل كسی كه برای تماشای دار آويخته رفته و آن را ديده باشد؛ ولی اگر اتفاقاً يا از روی ناچاری نگاهش بيفتد، يا مثلاً برای شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحب نيست.
مسأله ۶۸۲- پيش از داخل شدن در حرم مكه، شهر مكه، مسجد حرام، خانهٔ كعبه، حرم مدينه، شهر مدينه و مسجد پيغمبر مستحب است كه انسان غسل كند و برای داخل شدن در حرم امامان : رجاءً غسل كند و اگر در يک روز چند بار مشرّف شود، يک غسل كافی است و كسی كه میخواهد در يک روز داخل حرم مكه و مسجد حرام و خانهٔ كعبه شود، اگر به نيّت همه يک غسل كند، كافی است؛ نيز اگر در يک روز بخواهد داخل حرم مدينه و شهر مدينه و مسجدِ پيغمبر شود، يک غسل برای همه كفايت میكند و برای زيارت پيغمبر و امامان : از دور يا نزديک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم، همچنين برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفر رفتن خصوصاً سفر زيارت حضرت سيّد الشهداء مستحب است كه غسل كند و اگر يكی از غسل‌هايی را كه در اين مسأله ذكر شد، به‌جا آورد و سپس كاری كند كه وضو را باطل مینمايد ـ مثل اينکه بخوابد ـ غسل او باطل میشود و مستحب است كه دوباره غسل را به‌جا آورد.
مسأله ۶۸۳- انسان نمیتواند با غسل مستحبی كاری انجام دهد كه مانند نماز وضو لازم دارد.
مسأله ۶۸۴- اگر چند غسل بر كسی مستحب باشد و به نيّت همه يک غسل به‌جا آورد، كافی است.
