احکام >
خرید و فروش:
حکم زمینی که بجای مزد گرفته ام مرجع تقلید مرحوم آیةالله العظمی امام خامنه ای
سوال سلام، بنده پیش یکی از اقوام کار می کردم، یک روز صاحب کارم هفتاد متر زمین بجای دست مزد چند ساله که نزدش مانده بود بهم داد و سند زمین را به صورت وکالتی به نام پدرم زد، اما قولنامه ای ننوشتیم. چند سال پیش که پدرم فوت شد. متوجه شدم سند را بنام خودش تغییر داده. وقتی به ایشان مراجعه کردم، چندبار بهانه های مختلف آورد اما دفعه آخر اعلام کرد که من زمین را به تو هدیه داده بودم و الان به پول آن نیاز دارم. از نظر شرعی باید چکار کنم. ضمن اینکه چند بار قبل از این عمل، از من پول قرض گرفته و دیگه پس نداده. قیمت قبل زمین 4 میلیون بود و اکنون حدود دویست میلیون تومان شده. تشکر از پاسخ شما
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)
جواب:بسم الله الرحمن الرحیم.
و السلام علی عبادالله الصالحین و رحمةالله.
وقت بخیر و تشکر از اعتمادتان به «سایت انهار».
شماره دفتر مرجع تقلید بزرگوارتان جهت سؤال و کسب تکلیف.
حضرت آیةالله العظمی امام خامنه ای (مدّظلّه) در قم: 37746666- ۰۲۵
اگر کسی چیزی را به شخصی هدیه کرده و به او تحویل داده باشد، می تواند از او پس بگیرد، مگر در موارد ذیل که پس گرفتن هدیه جایز نیست:
(1) هدیه دهنده با قصد قربت، هدیه داده باشد.
(2) هدیه گیرنده از خویشان نسبیِ هدیه دهنده باشد.
توجه: زن و شوهر، خویشان نسبی محسوب نمی شوند اما احتیاط مستحب آن است هدیه ای که زن یا مرد به همسر خود می دهد، پس نگیرد. البته در صورتی که همسر از خویشان نسبی بوده باشد، پس گرفتن هدیه جایز نیست.
(3) هدیه گیرنده در مقابل هدیه ای که گرفته است، چیزی ـ هر چند کم ـ به هدیه دهنده داده باشد.
(4) همه آنچه هدیه داده شده یا مقدار قابل توجه آن از بین رفته باشد.
توجه: دو صورت ذیل در حکم از بین رفتن است و هدیه دهنده نمی تواند رجوع کند:
(1) هدیه گیرنده، مالکیت چیزی را که هدیه گرفته است به دیگری منتقل کند، مانند اینکه بفروشد یا هدیه دهد.
(2) هدیه گیرنده آنچه هدیه گرفته است را به گونه ای تغییر دهد که عرفا بگویند آن چیز (عین آن) باقی نمانده است مثل اینکه گندمی را که هدیه گرفته است آرد کند یا با آردی که هدیه گرفته نان بپزد ولی اگر از نظر عرف، عین آن باقی باشد قابل رجوع است مانند اینکه لباسی که هدیه گرفته بپوشد یا بشوید یا فرشی که هدیه گرفته زیر پا بیندازد.
نکته: رجوع از هدیه با یکی از صورت های زیر محقق می شود:
الف) هدیه دهنده بگوید از هدیه ای که داده ام رجوع کردم.
ب) آنچه هدیه داده را به قصد رجوع، پس بگیرد.
ج) آنچه هدیه داده را به قصد رجوع به دیگری بفروشد یا اجاره دهد یا رهن قرار دهد.
توجه: برای تحقق شرعی رجوع، لازم نیست هدیه گیرنده از آن مطلع باشد.