ابواسحاق محمد بن واثق بن معتصم معروف به "المهتدي بالله"، چهاردهمين خليفه عباسي است كه بر تخت خلافت تكيه زد. وي در سال 215 قمري از كنيزي به نام "قرب" در قاطول در حوالي سامرا ديده به جهان گشود و محل اقامت وي، شهر سامرا بود. مهتدي در چهل سالگي به خلافت رسيد. وي پس از خلع معتز عباسي از سوي اميران تركنژاد و قدرتمند دربار عباسي لباس خلافت پوشيد.[۱]
مهتدي نسبت به ساير خلفاي عباسي، رفتار و كردار بهتري ارائه داد و تلاش بليغي به عمل آورد كه نابسامانيهاي خلافت عباسي را سامان بخشد و مردم را راضي نگه دارد. ولي اميران تركنژاد دربار وي، مهلتش نداده و پس از يازده ماه خلافت وي را با شورش بزرگ سربازان و اتراك مواجه نمودند. مهتدي خود به مقابله با شورش اتراك و سربازان برخاست. وليكن در نبرد با آنان زخمي گرديد و پس از دو روز بيماري سخت در روز شانزدهم رجب سال 256 قمري وفات يافت.[۲]
برخي وفاتش را ششم رجب سال 256 قمري دانستهاند.[۳]
1- تاريخ بغداد (خطيب بغدادي)، ج 4، ص 117 و 120 و 285؛ تاريخ مدينه دمشق (ابن عساكر)، ج 81، ص 313.
2- همان و الثقات (ابن حبان)، ج 2، ص 313.
3- المحبر (محمد بن حبيب بغدادي)، ص 44.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی