العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > احکام اموات:
حکم زیارت اهل قبور در شب
سوال آیا شب رفتن به زیارت اهل قبور کراهت دارد؟
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)
جواب: سلام علیکم؛ بلي، بنا بر روايتي كه از پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) نقل شده است، آن حضرت به ابوذر مي فرمايد: در روز برخي اوقات قبور را زيارت كن و در شب زيارت نكن.
(مستدرك، ج 2، ص 363)
در كامل الزياره از حضرت صادق (عليه السلام) روايت شده كه فرمود مردگان را چون پيش از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى شنوند و جواب مى دهند شما را و اگر بعد از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى شنوند و جواب نمى دهند.
در دعوات راوندى حديثى مرويست از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلّم) در كراهت زيارت اموات در شب چنانچه فرمود حضرت بابى ذر ((وَلاتَزُرْهُمْ اَحْياناً بِالّلَيْلِ))
از بهترين مواقع زيارت بعد از ظهر روز پنجشنبه تا غروب است و همچنين است روز دوشنبه زيرا در روايت است كه فاطمه (علیها السلام) بعد از وفات پدر بزرگوارش هفته اي دو روز يعني روز دوشنبه و رو پنجشنبه به زيارت شهدا مي رفت و صبح شنبه و صبح جمعه قبل از طلوع آفتاب هم فضيلت دارد.
اما زيارت اهل قبور در شب كراهت دارد زيرا در حديث است كه ارواح شبها جمع ميشوند در وادي اسلام و توجه خصوصي به قبر آنان خوش آيندش نيست پس بهتر آن است كه اگر انسان در شب عبورش در قبرستان افتاد؛فاتحه و زيارت عمومي بخواند ورد شود.
و مكروه است ماندن بر سر قبر غير پيغمبر و امام خصوصا در شب مگر براي غرض صحيحي مثل تلاوت قرآن؛
حضور در قبرستان در شب ،ممكن است عواقبي براي عقل انسان داشته باشد و دچار توهماتي بشود كه سبب پيدايش اختلالاتي گردد.
آداب زيارت اهل قبور
1- مستحب است در نزد قبر ميت خواندن سوره حمد و ناس و فلق و توحيد و آيةالكرسي هر كدام سه مرتبه و سوره قدر هفت مرتبه
2- از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) چنين نقل شده است : هر كه بر قبرستان عبور كند و 11 مرتبه سوره توحيد را بخواند و ثوابش را به اموات آن قبرستان هديه كند به تعداد آن مردگان اجر و پاداش مي يابد .
3- در روايات معتبر آمده است كه اگر كسي به نزد قبر برادر مومن خود برود و رو به قبله دستش را بر روي قبر بگذارد و 11 مرتبه سوره قدر را بخواند از ترس بزرگ روز قيامت در امان خواهد بود . و در روايت ديگر ديگر آمده كه خداوند او و صاحب قبر هر دو را بيامرزد .
4- در روايت آمده كه حضرت باقر (علیه السلام) نزد قبر يكي از شيعيان ايستادند و اين دعا را خواندند : اللهم ارحم غربته و صل وحدته و آنس وحشته و آمن روعته و اسكن اليه من رحمتك ما يستغني بها عن رحمه من سواك و الحقه بمن كان يتولاه.
5- طبق رواياتي كه از حضرات معصومين (علیهم السلام) وارد شده است زيارت اهل قبور مؤمنين در روزهاي دوشنبه و پنج شنبه و جمعه مستحب مؤكد است و سنت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) و سيره اهل بيت (علیهم السلام) نيز چنين بوده است و فعل معصوم نيز براي ما حجت است و در روايتي از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) آمده است كه حضرت فرمود: «هديه بفرستيد براي مردگان خود» پس سؤال شد چيست هديه مرده ها؟ فرمود: صدقه و دعا. و فرمود ارواح مؤمنين هر جمعه به آسمان دنيا مقابل خانه ها و منزل هاي خود فرياد مي كنند هر يك از ايشان به آواز حزين با گريه اي اهل من و اولاد من اي پدر من و مادر من و خويشان من مهرباني كنيد بر ما. یاحقّ.
(مستدرك، ج 2، ص 363)
در كامل الزياره از حضرت صادق (عليه السلام) روايت شده كه فرمود مردگان را چون پيش از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى شنوند و جواب مى دهند شما را و اگر بعد از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى شنوند و جواب نمى دهند.
در دعوات راوندى حديثى مرويست از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلّم) در كراهت زيارت اموات در شب چنانچه فرمود حضرت بابى ذر ((وَلاتَزُرْهُمْ اَحْياناً بِالّلَيْلِ))
از بهترين مواقع زيارت بعد از ظهر روز پنجشنبه تا غروب است و همچنين است روز دوشنبه زيرا در روايت است كه فاطمه (علیها السلام) بعد از وفات پدر بزرگوارش هفته اي دو روز يعني روز دوشنبه و رو پنجشنبه به زيارت شهدا مي رفت و صبح شنبه و صبح جمعه قبل از طلوع آفتاب هم فضيلت دارد.
اما زيارت اهل قبور در شب كراهت دارد زيرا در حديث است كه ارواح شبها جمع ميشوند در وادي اسلام و توجه خصوصي به قبر آنان خوش آيندش نيست پس بهتر آن است كه اگر انسان در شب عبورش در قبرستان افتاد؛فاتحه و زيارت عمومي بخواند ورد شود.
و مكروه است ماندن بر سر قبر غير پيغمبر و امام خصوصا در شب مگر براي غرض صحيحي مثل تلاوت قرآن؛
حضور در قبرستان در شب ،ممكن است عواقبي براي عقل انسان داشته باشد و دچار توهماتي بشود كه سبب پيدايش اختلالاتي گردد.
آداب زيارت اهل قبور
1- مستحب است در نزد قبر ميت خواندن سوره حمد و ناس و فلق و توحيد و آيةالكرسي هر كدام سه مرتبه و سوره قدر هفت مرتبه
2- از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) چنين نقل شده است : هر كه بر قبرستان عبور كند و 11 مرتبه سوره توحيد را بخواند و ثوابش را به اموات آن قبرستان هديه كند به تعداد آن مردگان اجر و پاداش مي يابد .
3- در روايات معتبر آمده است كه اگر كسي به نزد قبر برادر مومن خود برود و رو به قبله دستش را بر روي قبر بگذارد و 11 مرتبه سوره قدر را بخواند از ترس بزرگ روز قيامت در امان خواهد بود . و در روايت ديگر ديگر آمده كه خداوند او و صاحب قبر هر دو را بيامرزد .
4- در روايت آمده كه حضرت باقر (علیه السلام) نزد قبر يكي از شيعيان ايستادند و اين دعا را خواندند : اللهم ارحم غربته و صل وحدته و آنس وحشته و آمن روعته و اسكن اليه من رحمتك ما يستغني بها عن رحمه من سواك و الحقه بمن كان يتولاه.
5- طبق رواياتي كه از حضرات معصومين (علیهم السلام) وارد شده است زيارت اهل قبور مؤمنين در روزهاي دوشنبه و پنج شنبه و جمعه مستحب مؤكد است و سنت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) و سيره اهل بيت (علیهم السلام) نيز چنين بوده است و فعل معصوم نيز براي ما حجت است و در روايتي از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) آمده است كه حضرت فرمود: «هديه بفرستيد براي مردگان خود» پس سؤال شد چيست هديه مرده ها؟ فرمود: صدقه و دعا. و فرمود ارواح مؤمنين هر جمعه به آسمان دنيا مقابل خانه ها و منزل هاي خود فرياد مي كنند هر يك از ايشان به آواز حزين با گريه اي اهل من و اولاد من اي پدر من و مادر من و خويشان من مهرباني كنيد بر ما. یاحقّ.
