العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله):
اذان و اقامه
سؤال 450. در روستاى ما مؤذن هميشه اذان صبح را در ماه مبارک رمضان چند دقيقه قبل از وقت مى گويد تا مردم بتوانند تا وسط يا آخر اذان به خوردن و آشاميدن ادامه دهند، آيا اين کار صحيح است؟
جواب: اگر گفتن اذان، مردم را به اشتباه نيندازد و به عنوان اعلام طلوع فجر نباشد، اشکال ندارد.
سؤال 451. بعضى از افراد براى اعلان دخول وقت نماز، اقدام به گفتن اذان به صورت دسته جمعى در معابر عمومى مى کنند که الحمدللّه اين کار اثر زيادى در جلوگيرى از فساد علنى در منطقه داشته و موجب روى آوردن مردم به خصوص جوانان به نماز اوّل وقت شده است. ولى فردى مى گويد اين عمل در دين اسلام وارد نشده و بدعت است و گفته او باعث ايجاد شبهه در اين زمينه شده است. نظر شريف حضرت عالى چيست؟
جواب: اذان اعلامى در اوّل وقت نمازهاى واجب يوميه و تکرار آن با صداى بلند از طرف شنوندگان از مستحبّات شرعى موکد است و اذان گفتن به صورت دسته جمعى در معابر عمومى، اگر موجب سدّ معبر و يا اذيّت ديگران نشود، اشکال ندارد.
سؤال 452. از آن جا که اذان گفتن با صداى بلند يک عمل عبادى سياسى است که ثواب زيادى دارد، تعدادى از مؤمنين تصميم گرفته اند که بدون بلندگو بالاى بام خانه هاى خود به خصوص براى نماز صبح، اذان بگويند. سؤال اين است که در صورت اعتراض بعضى از همسايگان اين عمل چه حکمى دارد؟
جواب: اذان گفتن بر بالاى بام به نحو متعارف اشکال ندارد.
سؤال 453. پخش برنامه هاى خاص سحرهاى ماه مبارک رمضان از بلندگوى مسجد جهت شنيدن همگان، چه حکمى دارد؟
جواب: در جاهايى که بيشتر مردم در شب هاى ماه مبارک رمضان براى قرائت قرآن و خواندن دعا و شرکت در مراسم دينى و امثال آن بيدار هستند، اشکال ندارد. ولى اگر سبب اذيت همسايگان مسجد شود، جايز نيست.
سؤال 454. آيا پخش آيات قرآنى قبل از اذان صبح و دعا بعد از آن با صداى بلند به وسيله بلندگوى مسجد و ساير مراکز به طورى که از چند کيلومتر دورتر قابل شنيدن باشد، جايز است؟ با توجه به اين که اين برنامه گاهى بيشتر از نيم ساعت طول مى کشد.
جواب: پخش اذان به نحو متعارف براى اعلام داخل شدن وقت نماز صبح به وسيله بلندگو اشکال ندارد، ولى پخش آيات قرآنى و دعا و غير آن از بلندگوى مسجد، اگر موجب اذيت همسايگان شود، توجيه شرعى ندارد و بلکه داراى اشکال است.
سؤال 455. آيا جايز است که مرد در نماز به اذان زن اکتفا کند؟
جواب: اکتفا به اذان زن براى مرد محل اشکال است.
سؤال 456. نظر شريف جناب عالى درباره شهادت سوم اذان که دلالت بر پيشوا بودن و ولايت سيد الاوصياء على بن ابى طالب(صلوات الله عليه وعليهم) مى کند، در اذان و اقامه نماز واجب چيست؟
جواب: گفتن «أشهد أنّ علياً ولي الله» به عنوان شعار تشيع خوب و مهم است و بايد به قصد قربت مطلقه گفته شود، ولى جزو اذان و اقامه نيست.
سؤال 457. مدتى است از درد کمر رنج مى برم ولى گاهى اوقات درد آن شديدتر است به حدّى که نمى توانم نمازهايم را ايستاده بخوانم، با توجه به اين مسأله، اگر اوّل وقت بخواهم نماز بخوانم، بايد نشسته بخوانم ولى اگر صبر کنم، شايد در آخر وقت بتوانم ايستاده نماز بخوانم، با اين وضع وظيفه من چيست؟
جواب: اگر احتمال مى دهيد که در آخر وقت بتوانيد نماز خود را ايستاده بخوانيد، بنا بر احتياط، بايد تا آن هنگام صبر کنيد، ولى اگر در اوّل وقت به خاطر عذرى نماز خود را نشسته خوانديد و سپس تا آخر وقت عذر شما برطرف نشد نمازى که خوانده ايد صحيح است و اعاده لازم نيست و اگر در اوّل وقت قادر بر نماز ايستاده نبوديد و يقين داشتيد که ناتوانى شما از نماز تا آخر وقت ادامه خواهد يافت، ولى قبل از آخر وقت عذر شما برطرف شد و توانستيد ايستاده نماز بخوانيد بايد نماز را به طور ايستاده اعاده کنيد.
استفتائات جدید
سؤال: آيا مى‌توان به جاى مؤذن از نوار ضبط صوت استفاده كرد؟
جواب: اذانى كه به وسيله نوار ضبط صوت پخش مى‌شود حكم اذان موذن را ندارد.
سؤال: آيا گفتن اذان قبل از اقامه لازم است؟
جواب: گفتن اذان و اقامه قبل از نماز مستحب است و مى‌تواند فقط اقامه بگويد ولى اگر مى‌خواهد هر دو را بگويد بايد حتماً اذان قبل از اقامه باشد.
