العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله):
شرایط وجوب زکات
1- حکم کسی که قبل از ماه دوازدهم مالی که مشمول زکات است را از بین ببرد
سؤال:اگر کسی عمدا درماه دوازدهم مالی که به حد نصاب رسیده است ازبین ببرد به طوری که دیگر زکات از مال برداشته شود چه حکمی در مورد این شخص جاری میگردد
پاسخ:احتیاط واجب آن است که زکات را بپردازد ولی اگر قبل از ماه دوازدهم این کار را بکند زکات به او تعلق نمی گیرد.
2- حکم کسی که در بین سال ذکوی بالغ شود
سؤال:اگر در بین سال ذکوی شخص بالغ شود حکم ذکات در مورد او چگونه است.
پاسخ:زکات بر او واجب نمی شود.
3- زکات محصولات خرمائی که پدر به فرزند هدیه کرده
سؤال:به نام خدا با عرض سلام، پدرم مقلد امام خمینی (ره) می باشد و مرجع تقلید خودم حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی است پدرم هرساله محصولات خرمای نخلستان را به 6نفر از فرزندان می سپارد تا پس از رسیدن محصول، آن را فروخته و خرج تحصیل ،لباس و... را تامین کنند. در مجموع محصول به حد نصاب ذکات می رسد اما سهم تک تک افراد به این حد نصاب نمی رسد. ضمنا محصول را هم به صورت خرما و هم به صورت رطب فروخته ایم و الان نمی دانیم که ذکات به این محصول تعلق می گیرد یا نه؟ از امام جمعه شهر و جواب به سئوالات شرعی حرم مطهر رضوی و ...نیز این سئوال را پرسیده ام اما جوابهای متفاوتی گرفته ام از شما خواهشمندم که جواب قطعی را به ما بدهید.
پاسخ:در صورتی که قبل از تعلّق زکات به پسرانش واگذار کند، و سهم هریک از آنان به حدّ نصاب برسد زکات دارد. در غیر این صورت زکات واب نیست. و اگر بعد از شروع رسیدن خرما واگذار کند باید زکات آن را بپردازند.
4- زکات کارگرانی که سهمی از زراعت می گیرند
سؤال:آیا کارگران کشاورزى که سهمى از زراعت را به عنوان حق الزّحمه مى گیرند، موظّف به دادن زکات هستند؟
پاسخ:اگر گرفتن سهمى از زراعت در مقابل همه کارهاى کشاورزى باشد (آن چنان که در میان مالک و رعیّت در بلاد ما معمول است) زکات به سهم آنها تعلّق مى گیرد به شرط این که سهم آنها به حدّ نصاب برسد. امّا اگر سهم را فقط در مقابل درو کردن یا مانند آن بگیرد ـ یعنى بعد از وقت تعلّق زکات ـ در این صورت چیزى بر کارگر نیست.
5- پرداخت زکات برای شخصی که مستحق زکات است
سؤال:اگر کسی کشت گندم و جو داشته باشد و بدهکار زکات هم باشد اما در زندگی خودش هم مشکل وجود داشته باشد و در تامین هزینه معاش خود با مشکل مواجه باشد آیا باز هم باید زکات خود را بپردازد یا راه دیگری هم وجود دارد؟
پاسخ: آری، باید زکاتش را بپردازد ولی چنانچه حاکم شرع صلاح بداند می تواند از محل زکات به او کمک کند همچنین از زکات دیگران می تواند استفاده کند.
6- وجوب زکات برای شخص آلزایمری
سؤال:آیا زکات بر افراد حواس پرت و فراموش کار (آلزایمری) واجب است؟ معیار عقل در وجوب زکات چیست؟
پاسخ:در صورتیکه حواس پرتی در این حد بوده باشد چنین شخصی مکلّف به زکات و عبادات نیست
