العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله):
مصرف زکات فطره
پرداخت زکات برای فقیری که زکات جمع آوری می کند
سؤال:اگر کسیکه زکات را جمع آوری میکند فقیر یا مسکین باشد میتوان دو زکات یکی به خاطر اینکه زکات جمع می کند یکی به خاطر اینکه فقیر است به او داد
پاسخ:اشکالی ندارد ولی بیش از حد نیازش نباشد.
2- پرداخت زکات برای مادری که فرزندان سید صغیر دارد
سؤال:آیا می توان به زنی که غیر سید و فقیر است ونفقه فرزندان نا بالغ وسیدش را بر عهده دارد زکا ت غیر سید داد تا برای فرزندانش خرج کند
پاسخ:مانعی ندارد.
3- مصرف زکات فطره برای آزادی زندانیان
سؤال:صرف زکات فطره در راه آزادى افراد فقیرى که بر اثر اشتباهاتى در زندان به سر مى برند، چه حکمى دارد؟
پاسخ:اشکالى ندارد.
4- مصرف زکات فطره در مسائل فرهنگی و دینی
سؤال:لطفاً به سوالات زیر پیرامون مصرف زکات فطره جواب فرمایید:
الف) آیا زکات فطره را مى توان در ساخت یا تعمیر غسّالخانه، مساجد، مدارس و حسینیّه ها مصرف نمود؟
ب) آیا محلّه هاى فقیرنشین مى توانند در جشنهاى انقلاب، همانند 22 بهمن، زکات فطره مصرف نمایند؟
ج) محلّى که اکثریّت اهالى آن توانایى مالى ندارند، آیا مى توانند براى دست مزد کسى که زباله آنها را جمع آورى مى کند، از پول زکات فطره استفاده کنند؟
د) در روستایى که اکثریّتشان فقیرند، جلساتى از طرف دولت برگزار مى شود، یا مأمورین دولت به آن جا اعزام مى شوند، (مثل مأمورین صندوقهاى اخذ رأى) آیا مى توان براى غذاى آنها از زکات فطره هزینه کرد؟
هـ) اهالى روستایى فقیر هستند. آیا مى توان از زکات فطره در کارهاى عام المنفعه چنین روستایى مصرف نمود؟
پاسخ:مصرف زکات فطره، بنابر احتیاط واجب، فقط فقرا و مستمندان هستند; ولى از زکات مال مى توان در کارهاى دینى و فرهنگ دینى استفاده کرد.
5- مصرف زکات فطره برای درمان بیماران فقیر
سؤال:مصرف زکات فطره براى درمان بیمارهاى بى بضاعت چه حکمى دارد؟
پاسخ:اشکالى ندارد.
6- استفاده از فطریه در آموزشگاههای دولتی
سؤال:استفاده از فطریّه جهت مصارف آموزشگاههاى دولتى (با توجّه به مشکلات و کمبودهاى مالى مدارس، و در صورت تمایل اولیاى دانش آموزان) چه حکمى دارد؟
پاسخ:احتیاط واجب این است که فطریّه را فقط صرف نیازهاى فقرا کنند.
7- پرداختن زکات فطره به پدر و مادر یا فرزند فقیر
سؤال:آیا زکات فطره را مى توان به پدر و مادر، یا فرزند نیازمند خود داد؟
پاسخ:جایز نیست.
8- پرداختن زکات فطره به اقوام فقیر
سؤال:آیا زکات فطره را مى توان به برادر و خواهر فقیر، یا سایر اقوام نیازمند داد؟
پاسخ:اشکالى ندارد.
9- پرداختن زکات فطره به سادات
سؤال:آیا زکات فطره را مى توان به سادات محترم داد؟
پاسخ:تنها زکات فطره سادات را به سادات نیازمند مى توان داد.
10- پرداختن زکات فطره به نوه
سؤال:در صورتى که نوه انسان نیازمند باشد، آیا مى توانیم فطریّه خود را به وى بدهیم؟
پاسخ:دادن فطریه به نوه (چه دخترى و چه پسرى) اشکال دارد.
11- پرداخت زکات فطره به زنی که فرزندان سید دارد
سؤال:اگر مرد خانواده اى که سیّد بوده فوت کرده باشد، و اکنون خانمش که غیر سیّده است سرپرست خانواده باشد. آیا مى تواند فطریّه غیر سادات را بگیرد، و صرف فرزندان نیازمندش که از سادات هستند نماید؟
پاسخ:مى تواند خودش آن را تملّک کند، و بعد براى آنها صرف نماید.
12- شخصی که زکات فطره را در غیر نیازمندان مصرف کرده
سؤال:وظیفه شخصى که سالهاى متمادى زکاة فطره را جمع نموده، و صرف غیر نیازمندان کرده چیست؟
پاسخ:باید تمام آنها را اعاده کند.
13- فطریه زن سیده ای که همسرش عام است
سؤال:همسر من از سادات است و خودم عام است. چون فطریه ایشان بر عهده من است آیا حکم فطریه ایشان عام است یا سادات؟
پاسخ:فطریه ایشان که بر عهده شماست فطریه عامّ محسوب می شود.
14- مصرف زکات فطره در غیر غذا
سؤال:شخصی زکات فطره اش را که بر اساس گندم حساب کرده بوده به ما داده است. آیا می توانیم آن را به مصارف دیگر (غذای دیگر یا غیر غذا) برسانیم؟
پاسخ:اشکالی ندارد.
15- پرداخت زکات فطره به طلبکاران شخص ورشکسته
سؤال:اگر شخصی به واسطه ورشکستگی و بدهکاری فقیر شود آیا می توان زکات فطره را مستقیماً بابت بدهی او به شخص طلبکار داد یا باید حتماً به دست فقیر برسد؟
پاسخ:مانعی ندارد
