احکام >
ازدواج و زناشویی:
حکم خواستگاری در عدّه وفات (مرجع تقلید آیةالله خامنه ای)
سوال طبق آیاتی که در مورد عده وفات است نباید از زنی که در عده وفات هست تصریحاً خواستگاری کرد. امروزه خواستگاری به چه صورت باید باشد که مصداق صراحت نکند؟
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله)
جواب: سلام علیکم؛ دخترم با پوزش از شما؛ سایت انهار فقط پاسخگوی احکام کوتاه فقهی هست و مشاوره ندارد. یاحقّ. ولی بفرمائید: طبق کدام آیات قرآن آمده است که: «در عده وفات زنی که در عده وفات است نباید تصریح به خواستگاری کرد»؟
سوال طبق آیه 235 سوره بقره
سوال مشاوره ای نیست. این آیه متضمن یک حکم شرعی است. وقتی در آیه ذکر شده است که تعریضا خواستگاری اشکال ندارد و صراحتاً اشکال دارد، آیا می شود مصادیق آن در زمان کنونی مشخص شود یا خیر؟ بالاخره باید معلوم شود که در ایام عده وفات تا چه حد خواستگاری کردن مجاز است؟
جواب: وَلا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا عَرَّضْتُمْ بِهِ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاءِ أَوْ أَکْنَنْتُمْ فِی أَنْفُسِکُمْ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّکُمْ سَتَذْکُرُونَهُنَّ وَلَکِنْ لا تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلا أَنْ تَقُولُوا قَوْلا مَعْرُوفًا وَلا تَعْزِمُوا عُقْدَةَ النِّکَاحِ حَتَّى یَبْلُغَ الْکِتَابُ أَجَلَهُ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا فِی أَنْفُسِکُمْ فَاحْذَرُوهُ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِیمٌ ﴿٢٣٥﴾
ترجمه ها:
1- ترجمه آیه توسط آیةالله مکارم شیرازی (مدّظلّه):
و گناهی بر شما نیست که به طور کنایه، (از زنانی که همسرانشان مردهاند) خواستگاری کنید، و یا در دل تصمیم بر این کار بگیرید (بدون اینکه آن را اظهار کنید). خداوند میدانست شما به یاد آنها خواهید افتاد؛ (و با خواسته طبیعی شما به شکل معقول، مخالف نیست؛) ولی پنهانی با آنها قرار زناشویی نگذارید، مگر اینکه به طرز پسندیدهای (به طور کنایه) اظهار کنید! (ولی در هر حال،) اقدام به ازدواج ننمایید، تا عدّه آنها سرآید! و بدانید خداوند آنچه را در دل دارید، میداند! از مخالفت او بپرهیزید! و بدانید خداوند، آمرزنده و بردبار است (و در مجازات بندگان، عجله نمیکند)!﴿235﴾
2- ترجمه آیه توسط مرحوم الهی قمشه ای (رحمةالله علیه)
و باکی بر شما نیست که به فکر خواستگاری آن زنان برآیید یا نیّت ازدواج را در دل داشته بدون اظهار، تنها خدا داند که از این پس از دل به زبان خواهید آورد، ولیکن (در عدّه) با آنها پنهانی قرار و پیمانی نگذارید مگر آنکه سخنی به میزان شرع گویید، ولی عزم عقد و ازدواج مکنید تا زمان عدّه آنها منقضی شود، و بدانید که خداوند از نیّات درونی شما آگاه است، پس از او بترسید و بدانید که خدا بسیار آمرزنده و بردبار است. (۲۳۵)
3- ترجمه آیه توسط حجةالإسلام و المسلمین انصاریان (مدّظلّه)
بر شما در سخنانى كه هنگام خواستگارى زنها [يى كه در عدّه وفات اند] بدون صراحت و وضوح گوييد [مانند اينكه من « خوش معاشرتم » و « زن دوستم » و به زنى كه داراى چنين صفاتى باشد علاقه مندم] يا قصد ازدواج با آنان را در دل پنهان داريد گناهى نيست . خدا می داند كه شما به زودى آنان را [بر اساس ميل فطرى و خواسته طبيعى] ياد خواهيد كرد ؛ ولى با آنان در پنهان و خلوت قرار ازدواج نگذاريد ، جز آنكه گفتارى پسنديده [و بدون صراحت و وضوح] بگوييد . و هرگز تصميم بستن عقد ازدواج نگيريد تا عدّه وفات به پايان رسد ، و بدانيد كه خدا آنچه در دل داريد می داند ؛ بنابراين از [مخالفت با] او بپرهيزيد ، و بدانيد كه خدا بسيار آمرزنده و بردبار است .«235»
=====
ترجمه و تفسیری کوتاه و روشن از تفسیر نور:
و گناهي بر شما ( مردان ) نيست كه به طور كنايه از زناني ( كه شوهرانشان فوت كردهاند و در عدّه بسر ميبرند ) خواستگاري كنيد ، و يا در دل خود تصميم بر اين كار را بگيريد ( بدون اين كه آن را اظهار نمائيد ) ، خداوند ميدانست شما آنان را ياد خواهيد كرد ( و اين گرايش فطري مردان نسبت به زنان است و خداوند با خواسته طبيعي شما به شكل معقول مخالف نيست ) ولي به آنان پنهاني وعده زناشوئي ندهيد ، مگر اين كه به طرز پسنديدهاي ( و به طور كنايه ) اظهار كنيد ( امّا در همه حال ) اقدام به ازدواج ننمائيد تا عدّه آنان بسر آيد ، و بدانيد كه خداوند آنچه را در دل داريد ميداند ، پس از ( مخالفت فرمان ) او خويشتن را برحذر داريد و بدانيد كه بيگمان خداوند بس آمرزنده و شكيبا است ( و در مجازات بندگان شتاب نميكند ) .
توضيحات :
« عَرَّضْتُم بِهِ » : بدان گوشه زديد . آن را با كنايه گفتيد . از قبيل اين كه بگوئيد : تو بانوي شايسته و دينداري هستي . اميدوارم خداوند زن خوبي چون تو را نصيبم گرداند و . . . « خِطْبَةِ » : خواستگاري . « أَكْنَنتُمْ » : پنهان داشتيد . « أَكْنَنتُمْ فِي أَنفُسِكُمْ » : به دل خود جاي داديد . به انديشه خود راه داديد . « اِلاّ أَن تَقُولُوا قَوْلاً مَّعْرُوفاً » : جز گفتار پسنديده و بزرگوارانه در كنايه خود به كار نبريد . « لا تَعْزِمُوا » : تصميم نگيريد . قصد نكنيد . « لا تَعْزِمُوا عُقْدَةَ النِّكَاحِ » : در مدّت عدّه اقدام به عقد نكاح نكنيد . چرا كه در مدّت عدّه خواستگاري آشكار و بيپرده حرام است ، و عقد ازدواج در آن باطل است . « الْكِتَابُ » : مصدري است به معني اسم مفعول يعني : مكتوب به معني مفروض كه منظور عدّه است . مانند : لباس به معني ملبوس.
=====
دخترم شما که بحمدالله به آیه اشاره فرمودید نیز با مطالعه ترجمه ها و تفاسید در میابید که:
1) خواستگاری آشكار و بيپرده جایز نیست و حرام است.
2) خواستگاری با کنایه اشکال ندارد.
یعنی: اینکه مرد بگونه ای کنایه آمیز نشان دهد که به او علاقه مند هست ولی تصریح به خواستگاری یا... نکند.
=====
دخترم البته همانطور که در پاسخ قبل خدمت شما بیان شد، سایت انهار فقط پاسخگوی احکام کوتاه فقهی هست و مشاوره ندارد و شما فرمودید این مشاوره نیست در حالی که اگر دقت کنید معلوم میشود دقیقاً مشاوره هست و شما درخواست فرموده اید: ما شیوه یا شیوه ها و مصداق یا مصداقهای کنایه را بیان کنیم ولی پاسخ به این صورت مقدور نیست. موفق باشید. یاحقّ.