العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > مطالب روزانه:
(۱۷۷) {نماز} عِشائَیْن
بسم الله الرحمن الرحیم
{نماز} عِشائَیْن
عِشائَیْن (مغربَیْن) به نماز مغرب و عشا اطلاق می شود.
۱ - کاربرد فقهی
از آن در باب های طهارت ، صلات ، صوم و حج سخن گفته‌اند.
۲ - باب طهارت
در استحاضه کثیره ، در شبانه روز سه غسل بر زن واجب می‌شود. یکی از آن سه، غسل برای عِشائَیْن است. در اینکه واجب است بین عشائین جمع کند یا می‌تواند بین نماز مغرب و نماز عشا فاصله بیندازد و برای هر یک از آن ها غسل کند، اختلاف است. [۱]
[۱] مستمسک العروة، ج۳، ص۳۹۱-۳۹۴.
۳ - باب صلات
به قول مشهور، وقت عشائین از غروب آفتاب تا نیمه شب است. آغاز آن به اندازه ادای مغرب، وقت اختصاصی مغرب و پایان آن به اندازه ادای عشا، وقت اختصاصی نماز عشا و بین آن دو، وقت مشترک است. برخی به طور مطلق، از غروب تا نیمه شب را وقت مشترک عِشائَیْن دانسته‌اند. [۲] [۳]
[۲] الدر المنضود (فقعانی)، ص۲۸.
[۳] جواهرالکلام، ج۷، ص۱۵۰- ۱۵۳.
۳.۱ - حکم معذور
به قول برخی، برای معذوران، از قبیل بی هوش و حایض ، وقت عشائین تا طلوع فجر امتداد دارد. بنابر این، چنانچه تا قبل از طلوع فجر عذر آنان برطرف شود، باید عِشائَیْن را به نیّت ادا به جا آورند. [۴]
[۴] جواهر الکلام، ج۷، ص۱۵۷-۱۶۰.
۳.۲ - ادا یا قضا
به قول مشهور، چنانچه تا نیمه شب، وقت به اندازه پنج رکعت باقی باشد، باید هر دو نماز ادا خوانده شود. [۵]
[۵] مصابیح الظلام، ج۵، ص۵۱۹.
۳.۳ - نوافل
از جمله نمازهای مستحب، بین عِشائَیْن، نوافل مغرب [۶] و نماز غفیله [۷] و نماز وصیّت [۸] است.
[۶] کشف الغطاء، ج۳، ص۱۳۳.
[۷] الحدائق الناضرة، ج۶، ص۶۸.
[۸] الحدائق الناضرة، ج۶، ص۷۲.
۳.۴ - جمع دو نماز
جمع بین عِشائَیْن مطلقا جایز است. [۹] و برخی جمع میان آن دو را برای مسافر مستحب دانسته‌اند [۱۰] و بنابر قول منسوب به مشهور، جدا و با فاصله خواندن عِشائَیْن مستحب است. [۱۱] و خوابیدن بین عِشائَیْن کراهت دارد. [۱۲]
[۹] الخلاف، ج۱، ص۵۸۸.
[۱۰] البیان، ص۲۶۶.
[۱۱] مستمسک العروة، ج۵، ص۹۶.
[۱۲] الجامع للشرائع، ص۳۹۹.
۴ - باب حج
تأخیر عِشائَیْن برای حاجی ای که از عرفات رهسپار مشعر است و جمع میان آن دو در مشعر الحرام مستحب است. [۱۳] [۱۴]
[۱۳] مفاتیح الشرائع، ج۱، ص۸۹.
[۱۴] الحدائق الناضرة، ج۱۶، ص۴۲۲.
پایگاه اینترنتی انهار به نقل از: ویکی فقه دانشنامه حوزوی
از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۳۸۶، برگرفته از مقاله «عِشائَیْن».
