العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > آیت الله العظمی فاضل لنکرانی( قدس سره):
جهیزیه
سؤال :آیا به جهیزیه دختران که در طول چند سال بتدریج تهیه مى شود، خمس تعلّق مى گیرد؟
پاسخ:اگر انسان نتواند یکجا تهیه کندو ناچار باشد هرسال مقدارى از آن را تهیه کند یا در شهرى باشد که معمولا هرسال مقدارى از جهیزیه را تهیه مى کنند و تهیه آن مورد حاجت باشد، چنانچه در بین سال ازمنافع سال جهیزیه خریدارى کند خمس ندارد. ولى اگر از منافع سالهاى قبل خریدارى کند،باید خمس آن را پرداخت کند.
سؤال :اگر چیزى به عنوان جهیزیه دخترِ اول خریدارى شود و در منزل براى دخترِ دوم بماند، آیا خمس دارد؟
پاسخ:در صورتى که تهیه جهیزیه براى دختر دوم نیز مورد نیازباشد، خمس ندارد.
سؤال :دخترى کارمند است و در خانه پدر زندگى مى کند. مقدارى از حقوق ماهیانه خود را جهت تهیه جهیزیه و سایر لوازم زندگى پس انداز مى کند، آیا به این پول خمس تعلّقم ى گیرد؟
پاسخ:خمس تعلّق مى گیرد. مگر اینکه براى تهیه جهیزی همورد نیاز و در حد شأن خود، راهى غیر از این نداشته باشد و نتواند یکجا تهیه کند. که در این صورت به پس انداز، خمس تعلق نمى گیرد.
سؤال :اینجانب براى دخترم دفترچه حساب پس انداز بانکى باز کرده ام و هرماه مقدارى پول به حساب آن واریز مى کنم تا پس از گذشت چند سال که موقع ازدواج او فرامى رسد برایش جهیزیه و لوازم زندگى تهیه کنم. آیا به این پول خمس تعلّق مى گیرد؟ واگر از طرف بانک سودى مشروع به این پول تعلق بگیرد، آیا متعلّق خمس است؟
پاسخ:اگر براى تهیه جهیزیه مورد نیاز و در حدّ شأن راهى غیر از این نداشته باشید و در موقع نیاز نتوانید تهیه کنید، که در این صورت خمس به آن تعلق نمى گیرد.
سؤال :آیا حکم جهیزیه دختر درمورد پسر نیز جارى است؟ یعنى اگر پسر از درآمد سال لوازم مورد نیاز زندگى آینده خودرا خریدارى کند یا پدر و مادر برایش خریدارى کنند، آیا خمس ندارد؟
پاسخ:حکم جهیزیه را دارد. و همچنین است نسبت به پس انداز خود پسر یا پدربراى او، در صورتى که بموقع باشد و نتوانند یکجا تهیه کنند و در حدّ شأنباشد.
سؤال :اینجانب مقدارى وام براى تهیه جهیزیه دخترم از بانک گرفتم تا اقساط آن را در مدت چهار سال بپردازم. آیا مى توانم اقساط آن را از درآمد سالهاى آینده بپردازم؟
پاسخ:مى توانیدبپردازید.
سؤال :اگر پدرى جهیزیه دختر رااز مال غیر مخمّس تهیه کرده باشد و خمس آن را نپردازد، پرداخت خمس بر دختر لازم است؟
پاسخ:بلى، در فرض سوال، لازم است دختر خمس جهیزیه را بپردازد.
سؤال :اینجانب جهیزیه مورد نیاز خود را خریده ام و پول آنها را قرض کرده ام آیالازم است طلاى زینتى خود را که از درآمد سال خریده ام بفروشم و بلافاصله قرض خود راپرداخت نمایم و آیا باید خمس آنرا بپردازم؟
پاسخ:اگر به مقدارشأن شما باشد واجب نیست بفروشید و اگر هم بفروشید لازم نیست خمس آنرا فوراًبدهید.
سؤال :اینجانب دخترى دارم که ناچارم برایش جهیزیه تهیه کنم و نمى توانم آنرا یکجا خریدارى کنم و از طرفى اگر جهیزیه رااز درآمد سال بتدریج خریدارى کنم نوعاً ضایع مى شود و بموقع از قابلیت استفاده خارج مى شود و باصطلاح از رواج و مطلوبیت مى افتد و چه بسا نگهدارى آنها مشکل است و جاى حفظ آنرا نداریم. در این صورت اگر پول را پس انداز کنم تا بموقع مایحتاج را تهیه کنم، آیا خمس به آن تعلق مى گیرد یا نه؟
پاسخ:در فرض سوال باتوجه به مشکلات مزبور، خمس به آن تعلق نمى گیرد
