مازاد بر مخارج سال

سؤال :آیا به مازاد مواد غذایى و حبوباتى که سر سال خمسى درخانه باقى مانده است خمس تعلّق مى گیرد؟ اگر تعلّق مى گیرد، به قیمت خریدمحاسبه شود یا به قیمت روز بازار؟

پاسخ:خمس دارد و باید به قیمت فعلى بازار محاسبه شود.

سؤال :اگر جنسى باکوپن یا غیره خریدارى شده و الآن سر سال قیمت آن بالا رفته، به کدام قیمت حسابمى شود؟

پاسخ:یا خمس عین را بپردازد و یا قیمت فعلى آنرا.

سؤال :اگر سکّه بهار آزادى یکسال بماند، آیا خمس به آن تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:اگر سکّه از درآمد سال تهیه شده باید خمس آن را بپردازد و اگر هبه وبخشش باشد بنابر احتیاط واجب باید خمس آنرا بپردازد.

سؤال :موادلازم مانند صابون و پودر لباسشویى و حبوبات که با بُن کارمندى به ما مى دهند اگر ازمصرف سال زیاد بیاید، آیا خمس دارد؟

پاسخ:اگر آنها را از درآمدسال خریدارى کرده اید و اضافه آمده است باید خمس آن را به قیمت فعلى بازار بپردازیدو اگر آنها را به شما بخشیده اند و اضافه آمده است بنابر احتیاط واجب باید خمس آنرا بپردازید.

سؤال :دانشجویى که براى تأمین هزینه تحصیلى خود مدتى سر کار مى رود، آیا خمس درآمد خود را باید بپردازد؟

پاسخ:اگر تمامى درآمد خود را صرف هزینه تحصیل و زندگى کرده، خمس ندارد واگر چیزى از آن در آخر سال اضافه بیاید، باید خمس آن رابپردازد.

سؤال :اینجانب منزلى خریدارى کردم، چون سند آن آماده نبود مبلغى از پول را به عنوان گرو نزد خود نگه داشتم تاسند آماده شود ولى سند آماده نشد و سال خمسى ام رسید، آیا به این مقدار خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:خیر، خمس ندارد مگر اینکه به منزل مذکور احتیاج نداشته باشید.

سؤال :شخصى مبلغى پول از کسى گرفته تا براى او کارى انجام دهد و سال خمسى او فرا رسیده در حالى که مقدارى ازپولها باقى مانده و هنوز در مقابل آن کار نکرده است، آیا به این پول خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:مقدارى که در مقابل آن کار نکرده، فعلا خمس ندارد.

سؤال :مقدارى پول در یک صندوق قرض الحسنه گذاشته ام تا پس از گذشت مدتى به من وام بدهند و سال خمسى ام رسیده است،آیا به این پول خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:خمس پس انداز لازم است.

سؤال :اینجانب از مهاجرینى هستم که داخل ایران زندگى مى کنم و خانواده اى تحت تکفّل خود دارد، اگر پولى جمع آورى کنم به این امید که وقتى به کشور خود بازگشتم بتوانم براى خود مایحتاج زندگى تأمین کنم آیابه این پول خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:چنانچه براى تهیه مایحتاج جزاین طریق، راه دیگرى نداشته باشید خمس ندارد.

سؤال:پولى که انسان از درآمد سال براى حساب حج تمتّع واریز کرده و پس از چند سال مشرف مى شود، آیا خمس دارد؟

پاسخ:پولى که براى حج واجب واریزمى کنند، چنانچه از درآمد همان سال باشد خمس ندارد; اما اگر متعلق خمس بوده مثل اینکه سال خمسى نداشته و از سرمایه برداشته یا بر آن پول سال گذشته است باید خمس آن رابدهند; همچنین اگر پول را سال بعد پس بگیرند باید خمس آن را بدهند. اما پولى را کهبراى حج مستحبى یا عمره مفرده واریز کرده و سال بعد مى روند باید خمس آن را بدهندچون مؤونه نشده است.

سؤال :در حسابرسىسالانه صندوق قرض الحسنه مقدارى پول اضافه آمده است، آیا به این مبلغ خمس تعلّقمى گیرد؟

پاسخ:اگر پول مذکور از درآمد صندوق است خمس ندارد. ولى اگر مجهول المالک است یعنى به صورت اشتباه از مردم گرفته شده است بنابر احتیاط واجب باید با اجازه مجتهد جامع الشرایط به فقرا داده شود.

سؤال :حجاجى که مبلغى از درآمد سال خمسى خود را همراه دارند ودر اثناى حج، سال خمسى آنها فرا مى رسد، آیا باید خمس آنرا بپردازند؟

پاسخ:هرگاه سال خمسى برسد هرمقدار که مصرف نشده خمس دارد. و همچنین است نسبت به آذوقه اى که همراه برده اند.