العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی مظاهری (مدظله):
مبطلات نماز
معيار به هم خوردن نماز
سؤال: معيار بر هم خوردن صورت نماز چيست؟
جواب: یک امر عرفی است، مثلاً به اندازة یک رکعت در نماز ساکت بماند.
آمين گفتن به قصد دعا بعد از قرائت سورۀ حمد
سؤال: اگر کسي بعد از قرائت سوره حمد، به قصد دعا نه به قصد جزئيّت، آمين بگويد، نماز او چه حکمی دارد؟
جواب: جایز نیست.
حکم تذکر دادن به فرزند در نماز
سؤال: در نمازهايي که بايد حمد و سوره آهسته خوانده شود، اگر براي متوجّه کردن شخصي به مطلبي که تذکّر آن لازم است، مثل اينکه فرزند در حال انجام کار خطرناکي است، يا کسي در مي‌زند، آيا مي‌توان کلمه يا کلماتي را بلندتر گفت؟ يا با دست و ابرو اشاره کرد؟ آيا اين کار مبطل نمازاست؟
جواب: بلند گفتن حمد و سوره جایز نیست، مگر ذکری نظیر «الله اکبر» را بلند بگوید. و اشاره با دست و ابرو نيز جایز است.
حکم خنديدن در نماز
سؤال: اگر کسي هنگام نماز مطلب خنده‌داري را به ياد بياورد و بخندد يا لبخند بزند، آيا نمازش باطل مي‌شود؟
جواب: باطل نمی‌شود، مگر خنده‌ای باشد که او را از صورت نماز بیرون کند.
حکم بستن چشم در نماز
سؤال: اگر در حالت بستن چشم‌ها در نماز، انسان بهتر بتواند حواسّ خود را جمع کند، بستن چشم‌ها چه حکمی دارد؟
جواب: جایز است.
حکم نماز به هنگام برگرداندن صورت در حين نماز
سؤال: اگر شخص نمازگزار در حين نماز، بدون اينکه صورت خود را برگرداند، با چشمانش طرف ديگري غير از قبله را نگاه کند، آيا نماز او اشکالي دارد؟
جواب: نماز باطل نمي‌شود.
حکم نماز به هنگام برگرداندن صورت از قبله
سؤال: اگر بدون انحراف بدن از قبله، کسي صورت خود را عمداً يا سهواً از قبله بگرداند، نماز او چه حکمي دارد؟
جواب: اگر به طرف راست یا چپ برسد، نماز باطل است.
حکم جواب سلام در نماز به کودک مميز
سؤال: آيا در حال نماز، جواب دادن به سلام کودک مميّز، واجب است؟
جواب: واجب است.
حکم جواب دادن سلام در نماز جماعت
سؤال: اگر انسان در مسجد مشغول نماز باشد و عدّه‌اي نيز در حال نماز يا ذکر باشند و کسي وارد شود و سلام کند:
الف) آيا بر همه جواب سلام واجب است يا فقط بر کساني که مشغول نماز نيستند؟
ب) اگر نمازگزار شک کند که آيا کسي جواب سلام را داده يا خير، وظيفة او چيست؟
جواب: کسانی که نماز مي‌خوانند، لازم نيست جواب بدهند.وظیفه‌ای ندارد.
بلند کردن دست به جاي جواب سلام دادن در نماز
سؤال: اگر تحيّت و سلام به نمازگزار با صيغه سلام نباشد، مثلاً طرف مقابل به عنوان سلام دست خود را براي نمازگزار بلند کند، آيا جواب دادن واجب است؟
جواب: واجب نیست، بلکه جایز هم نیست.
حکم جواب دادن به سلام غير عربي در نماز
سؤال: آيا جواب سلامي که به زبان غير عربي باشد، مثلاً به زبان انگليسي، در نماز واجب است؟
جواب: واجب نیست.
حکم جواب دادن سلام بعد از مدتي
سؤال: اگر کسي به نمازگزار سلام کند، ولي نمازگزار متوجّه سلام او نشود و پس از چند لحظه متوجّه شود، آيا لازم است جواب بگويد؟
جواب: واجب است.
قهر بين دو نفر مبطل نماز است؟
سؤال: آيا ادامۀ قهر بين دو نفر بيش از سه روز، مبطل نماز و روزه است؟
جواب: مبطل نیست.
حکم نمازهاي قبلي که جهلاً اشتباه خوانده شده است
سؤال: اگر شخصي مسأله‌اي را از روي رساله مطالعه کند، ولي آن را اشتباه متوجّه شود و مدّتي به آن عمل کرده باشد و پس از آن پي به اشتباه خود ببرد، نسبت به نمازهاي گذشته چه وظيفه‌اي دارد؟
جواب: قضا لازم نیست.
حکم عدم رعايت نظافت در نماز
سؤال: آيا بلندبودن موي زير بغل يا موي زيرشکم، موجب بطلان نماز مي‌شود؟
جواب: موجب بطلان نیست.
شک در حين نماز
سؤال: اگر نمازگزار در حين نماز شک کند که کاري که نماز يا وضو را باطل مي‌کند رخ داده يا خير، چه وظيفه‌اي دارد؟
جواب: نماز او صحیح است.
حکم نماز به هنگام شک در خواب رفتن در سجده آخر نماز
سؤال: اگر نمازگزار در سجدة آخر نماز صبح، يک لحظه از خود غافل شود و ساکت بماند و نداند آيا خوابش برده است يا خير، چه وظيفه‌اي دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
حکم حواس پرتي در نماز
سؤال: اگر نمازگزار پس از تکبيرة الاحرام شروع به قرائت نمايد و پس از آن به خود آيد که در تشهّد رکعت آخر نماز است، آيا نماز او صحيح است؟
جواب: صحیح است.
حکم نماز با آدامس
سؤال: اگر نمازگزار پس از تکبيرة الاحرام متوجّه شود آدامس خود را از دهانش خارج نکرده است و در حين نماز نيز نمي‌تواند آن را بيندازد، آيا مي‌تواند آن را کنار دهان خود نگه دارد و نماز خود را بخواند؟
جواب: می‌تواند.
باطل شدن نماز در سلام آخر
سؤال: اگر در سلام آخر نماز (السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُه)، يکي از مبطلات براي نمازگزار به وجود بيايد، نماز او چه حکمي دارد؟
جواب: نماز باطل است.
جلوگيري نمازگزار از خروج باد معده
سؤال: اگر نمازگزار از خروج باد معده جلوگيري کند تا نمازش تمام شود، آيا نماز او صحيح است؟
جواب: نماز صحیح است.
حکم فرو بردن شيريني دهان در نماز
سؤال: نمازگزاري که قبل از نماز شيريني يا پولکي خورده و مقداري از آن بين دندان‌هايش مانده است و در حين نماز کم کم فرو رود، آيا نماز او صحيح است؟
جواب: صحیح است.
حکم شمردن تسبيحات اربعه
سؤال: آيا شمردن تسبيحات اربعه به وسيله انگشتان در نماز، اشکالي دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
کشتن حشرات در حين نماز
سؤال: کشتن مگس، زنبور و... در حين نماز، آيا نماز را باطل مي‌کند؟
جواب: نماز را باطل نمي‌کند.
تکلم سهوي در نماز
سؤال: آيا تکلّم سهوي در نماز، به چيزهايي که ذکر خدا محسوب مي‌شود، مثلاً پس از عطسه، «الحمد لله ربّ العالمين» بگويد يا صلوت بفرستد، اشکالي دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
حکم نام بردن حضرات معصومين«ع» در نماز
سؤال: اگر کسي سهواً در نماز، نام يکي از معصومين را بياورد، مثلاً موقع بلند شدن طبق عادت و سهواً «يا علي» بگويد، نماز او چه حکمي دارد؟
جواب: اشکال ندارد.
نگه داشتن بچّه در بغل، حين نماز
سؤال: نگه داشتن بچّه در بغل، حين نماز، آيا به نماز لطمه‌اي وارد مي‌کند؟ اگر آن بچّه محمول نجاست باشد، فرقی مي‌کند؟
جواب: اشکال ندارد.
انحراف اجباري از قبله
سؤال: در صورت برخورد شخصي با نمازگزار، بدن يا صورت او ناخواسته از قبله منحرف مي‌شود، آيا نماز او صحيح است؟
جواب: صحیح است.
