العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > نماز مسافر:
احکام دانش‌آموزان و محصلین و معلمین
سؤال 412- کلیه اساتید دانشگاه که هفته‌ای دو روز از تهران به اصفهان برای تدریس می‌آیند حکم نماز و روزه آنها چیست؟
جواب: افرادی که شغلشان مثل معلمی یا استادی یا مأموریت یا دانشجوئی یاخرید جنس یا کارگری یا کشاورزی یا تجارت یا تبلیغ و امثال اینهاست اگر در مدت طولانی مثل پنج شش ماه و بیشتر برای این شغلها بصورت همه روزه یا هر هفته یک روز یا بیشتر یا هر ده روز یک بار سفر مینمایند و سفرشان حد اقل ذهاباً و ایاباً هشت فرسخ باشد روزه آنها صحیح و نمازشان تمام است.
سؤال 413- معلّمی که در هفته پنج یا شش روز به مسافت شرعی می‌رود، شب و روز جمعه خانه می‌آید نماز او تمام است آیا در راه رفت و برگشت نیز وظیفه او تمام است؟
جواب: بلی در بین راه رفت و برگشت نیز تمام است. و اللّه العالم.
سؤال 414- کسی که برای درس خواندن هفته‌ای یک یا دو بار به بیش از مسافت شرعی سفر میکند، آیا دائم السفر محسوب می‌شود؟
جواب: در صورتی که مدتی طولانی مانند چهار ماه و بیشتر این وضع را داشته باشد نمازش تمام و روزه‌اش صحیح است.
سؤال 415- اگر شخصی برای تحصیل از وطن خود به شهر دیگری برود نماز و روزه‌اش چگونه است و اگر هفته‌ای یک مرتبه به وطن خود برود نماز و روزه‌اش چگونه است؟
جواب: در فرض سؤال چنانچه فاصله وطنش با محلّ تحصیل به مقدار مسافت شرعی باشد در صورت اوّل که در محلّ تحصیل، ده روز یا بیشتر پشت سرهم می‌ماند نمازش تمام و روزه‌اش صحیح است بلی هر وقت که قصد ده روز نکند نماز شکسته است و در صورت دوّم چنانچه همه هفته به وطن بر می‌گردد در وطن و بین راه و محل تحصیل، نماز تمام و روزه صحیح است و اگر اتفاقاً در وطن یا محلّ تحصیل ده روز توقف کرد تفصیلی دارد که در توضیح المسائل مسأله 1321 و 1322 مذکور است مراجعه نمایید. و اللّه العالم.
سؤال 416- ما در یک دبیرستان شبانه روزی مشغول تحصیل هستیم فاصله محلّ سکونتمان تا محل تحصیلمان بیشتر از هشت فرسخ است و در طول سال تحصیلی همه هفته از روز شنبه تا روز پنج شنبه در محلّ تحصیل و از ظهر پنج شنبه تا صبح شنبه در محل سکونتمان می‌باشیم وضعیت نماز و روزه ما در محل تحصیل و بین راه محل تحصیل و محلّ سکونت چگونه است؟و بطور کلی آیا سفر برای تحصیل علم سفر شغل یا مقدمه شغل محسوب می‌شود یا نه؟
جواب: در فرض سؤال، نماز شما در محلّ تحصیل و محلّ سکونت و بین راه تمام و روزه صحیح است بلی چنانچه ده روز در وطن مطلقاً و در غیر وطن با تصمیم قبلی بمانید در سفر اوّل نماز شکسته است و روزه صحیح نیست و از سفر دوم دوباره نماز تمام و روزه صحیح است، و اگر در غیر وطن بدون تصمیم قبلی و بر حسب اتفاق ده روز بمانید در سفر اوّل بعد از آن ده روز هم شکسته و هم تمام بخوانید.
سؤال 417- دانش‌آموزان این دبیرستان در طول سال تحصیلی در این دبیرستان شبانه‌روزی زندگی می‌کنند و عموماً هر هفته به وطن خود مراجعت نموده و ایام تعطیلی را در آنجا می‌گذرانند. با توجه به بعد مسافت این دانش‌آموزان با محیط اصلی زندگانیشان بفرمایید انجام فرایض دینی مشارٌ الیهم اعم از نماز و روزه چگونه میباشد؟
جواب: دانش‌آموزانی که فاصله محلّ تحصیل آنها با وطنشان حد اقل، چهار فرسخ شرعی است چنانچه در محلّ تحصیل یا در وطن، ده روز متوالی توقف نمی‌کنند نمازشان در هر دو جا و در بین راه تمام و روزه هم صحیح است بلی اگر اتفاقاً ده روز متوالی در وطن توقف کردند چه از اول قصد توقف داشته باشند و چه بدون قصد باید در سفر اول بعد از ده روز نماز را شکسته بخوانند و بعد مجدداً تمام می‌خوانند و بعد از این اگر اتفاقاً در غیر وطن ده روز توقف کردند در صورتی که از اول قصد توقف ده روز را داشته باشند ولی اگر بدون قصد توقف ده روز، توقفشان به ده روز کشیده شده باید احتیاطاً در سفر اوّل بعد از این ده روز نماز را هم شکسته بخوانند و هم تمام و روزه را بگیرند و قضای آن را هم بگیرند و در سفرهای بعدی مجدداً نماز را تمام بخوانند و روزه هم صحیح است. و دانش‌آموزانی که فاصله بین وطن و محلّ تحصیل آنها کمتر از چهار فرسخ است در هر حال نمازشان تمام و روزه صحیح است. و اللّه العالم.
سؤال 418- حکم نماز و روزه دانشجویانی که به صورت نامرتب و نامعلوم بین شهر خود و محل تحصیل رفت و آمد می‌کنند به طوری که در محل تحصیل گاهی یکی دو روز و گاهی مثلًا چهل روز و یا کمتر می‌مانند و در شهرهای اصلی خویش نیز به همین ترتیب گاهی در تعطیلات مثلًا سی روز و گاهی هم فقط تعطیلات آخر هفته را می‌مانند و بعضی از اوقات نیز در محل تحصیل تنها یک روز برای امتحان و یا سایر امور درسی می‌مانند، چیست؟
جواب: با فرض اینکه وضع رفت و آمد ایشان مرتب نیست که اغلب بین شهر خود و محل تحصیل هر هفته یا در بین هر ده روز در رفت و آمد نیستند، حکم مسافر را دارند که باید در بین راه و محل تحصیل با عدم قصد اقامه ده روز یا عدم توقف سی روز بدون قصد، نماز را قصر خوانده و روزه نگیرند و اگر وضع آمد و شد آنها بصورتی است که اغلب بطور مرتب همه هفته یا در بین ده روز آمد و شد به محل تحصیل دارند مثل اینکه آخر ایام هفته بوطن می‌روند وظیفه ایشان اتمام نماز و گرفتن روزه است و در این صورت اگر اتفاقاً یا بجهت تعطیلی دانشگاه ده روز و بیشتر با قصد در محل تحصیل یا ده روز در وطن چه با قصد و چه بی‌قصد بمانند در سفر اول بعد از آن نمازشان قصر و وظیفه ترک روزه است.
سؤال 419- این جانب برای تحصیل در دانشگاه و نیز فراگیری دروس حوزوی از اصفهان به قم آمده‌ام و هر چند وقت یک بار به اصفهان مراجعت می‌کنم مثلًا هر دو هفته یک بار، آیا قم هم وطن بنده حساب می‌شود یا خیر؟ حکم نماز و روزه چگونه است؟
جواب: در فرض مسأله اگر موقتاً و در مدّت تحصیل در قم می‌مانید وطن محسوب نمی‌شود و با قصد اقامه ده روز نماز تمام و روزه صحیح است.
