جهیزیه ومهریه

خمس مهریه زن

سؤال97. اگر مرد مهریه زنش را از پول و مالى که خمس به آن تعلّق گرفته است و خمس آن پرداخت نشده، بپردازد تکلیف زن چیست؟ اگر از درآمد سالش بپردازد چه طور؟

پاسخ:در صورت دوم که خمس ندارد و در صورت اوّل اصلاً زن نباید خمس (51) آن مال را قبول کند و اگر قبول کرد، باید در اوّل خمس آن را بپردازد.

حساب کردن مهریه زن به عنوان قرض و کسر آن از درآمد سال

سؤال98. سال خمسى شخصى فرا رسیده، آیا مى تواند مهریه همسر خود را که عندالمطالبه باید بپردازد جزو قرض حساب کند و از موجودى کسر کند؟ در صورتى که زن بین سال خمسى مهریه خود را مطالبه کند چه طور؟

پاسخ:خیر، نمى تواند آن را از موجودى کسر کند؛ مگر تا قبل از سال خمسى آن را بدهد و یا بداند در سال آینده زن مطالبه مى کند و او بدون ذخیره نمى تواند پرداخت کند.

خمس از مهریه همسر

سؤال99. شخصى بین سال خمسى، مهریه ى همسر خود را مى پردازد و سپس از او قرض مى کند تا با آن کسب و کار کند آیا باید خمس مبلغ مذکور را بپردازد؟

پاسخ:خیر.

مخارج عروسىِ پسر

سؤال100. آیا خرج عروسى پسر خمس دارد؟

پاسخ:اگر مناسب شأن و موافق اقتصاد و مخالف اسراف باشد، خمس ندارد، واللّه العالم.

پول تهیه شده براى عروسى پسر

سؤال 101. کسى براى مصرف عروسى پسرش پول تهیّه کرده و پیش از تکمیل مراسم، سال به سر رسیده است، آیا خمس به این پول تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:در صورتى که از واجبات عرفیه باشد و به آن نیاز داشته باشد، خمس ندارد.

اختلاف در مرجع براى جهیزیه

سؤال 102. پدر و مادرم مقلد مرجعى هستند و خودم از مرجع دیگرى تقلید مى کنم، در مسأله خمس جهیزیه باید به کدام نظریه عمل کنم؟

پاسخ:بعد از این که به تصرّف شما درآمد و مالک شرعى شدید، شما باید به نظر مرجع خودتان عمل کنید.

خرید جهیزیّه

سؤال 103. اکثر خانواده ها جهت تهیه ى جهیزیه ى دخترانشان اقدام به خرید وسایل و لوازم در چندین سال قبل از ازدواج مى نمایند که تا زمان ازدواج، آن وسایل بدون استفاده مى ماند. آیا خمس بر آن ها تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:تهیّه ى جهیزیه در سال هایى که دختر در معرض شوهر نمودن است، خمس ندارد.

پس انداز براى خرید جهیزیّه

سؤال 104. دخترى که کارمند است و در خانه ى پدر زندگى مى کند، مقدارى از حقوق ماهیانه ى خود را جهت تهیه ى جهیزیه مصرف و مقدارى از آن را هم جهت سایر لوازم زندگى براى تکمیل جهیزیه پس انداز مى کند. آیا پرداخت خمس بر او واجب است؟

پاسخ:تهیه ى جهیزیه در حدّ شأن و یا پس انداز براى آن به شرحى که در مسأله ى 1391 رساله آمده، خمس ندارد.

حکم جهیزیّه ى خریدارى شده با مال غیر مخمّس

سؤال 105. اگر پدرى جهیزیه ى دختر را از مال خمس نداده تهیه کرده باشد و خمس آن را نپردازد، آیا پرداخت خمس آن بر دختر لازم است؟

پاسخ:بله، پرداخت آن واجب است اگر بعد از تعلّق خمس خریده باشد نه از درآمد سال.

قرار دادن جهیزیّه ى دختر اوّل براى دوّم

سؤال 106. اگر چیزى به عنوان جهیزیه ى دختر اوّل خریدارى شده و بعد از ازدواج او، براى دختر دوّم کنار گذاشته شود، آیا مجدّدا خمس دارد؟

پاسخ:ظاهرا خمس ندارد.

جهیزیّه ى دخترى که ازدواجش تأخیر شده

سؤال 107. براى دخترى که در معرض شوهر رفتن بوده جهیزیه تهیه شده؛ ولى به علل مختلفى ازدواج او به تأخیر افتاده ـ مثلاً سنّ او از 30 سال هم تجاوز کرده ـ . آیا باز هم خمس جهیزیه ى خریده شده ساقط است؟

پاسخ:بله، ساقط است.

خریدارى و نگهدارى وسایل زندگى براى پسر

سؤال 108. آیا حکم جهیزیه ى دختر در مورد پسر نیز جارى است؟

پاسخ:در آن چه که متعارف است، جارى است.

فروش جهیزیّه

سؤال 109. فردى مقدارى از جهیزیّه دخترش را جمع آورى کرده و کنار گذاشته است. پس از چهار سال هنوز دختر ازدواج نکرده که وى نیاز پیدا مى کند مقدارى از آن را بفروشد و بابت قرض خود بدهد. آیا پس از فروش آن مقدار، خمس آن مقدار به وى تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:در فرض سوال خمس ندارد.

پس انداز براى تهیه جهیزیه و وسایل زندگى دختر و پسر

سؤال 110. دخترى که خود و خانواده اش نمى توانند یک جا جهیزیه او را تهیه کنند و خود و یا پدرش مقدارى از درآمد ماهیانه خود را براى تهیه جهیزیه پس انداز مى کنند که بعد از یک یا چند سال آن را خریدارى کنند، آیا به این پس انداز و سود بانکى آن خمس تعلق مى گیرد؟ در مورد تهیه وسایل زندگى براى پسر چه طور؟

پاسخ:براى جهیزیه ى دختر خمس ندارد و براى وسایل پسر هم اگر نیاز متعارف باشد و یا به او تملیک کنند، خمس ندارد