العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره):
نماز جمعه
سؤال۵٠۴ -آيا در زمان غيبت امام عصر عليه السّلام رفتن و يا برپايى نماز جمعه واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض سؤال اقامۀ نماز جمعه وجوبش تخييرى است، و اگر در جايى با شرايطش اقامه شد شركت در آن احتياط است، و اللّه العالم.
سؤال۵٠۵ -آيا واجب است كه اول ظهر شرعى مبادرت به انجام نماز جمعه شود؟ و اگر واجب نيست تا چه وقت مى‌توان تأخير انداخت؟
جواب: بسمه تعالى -بايد از وقتش تأخير نيافتد و وقت آن از اول ظهر است تا وقتى كه سايه‌اى كه در طرف مشرق بعد از ظهر پيدا مى‌شود به اندازۀ خود شاخص برسد، و اللّه العالم.
سؤال۵٠۶ -آيا مى‌توان خطبۀ نماز جمعه را بر زوال مقدم كرد؟ اگر مى‌توان، هر ٢ خطبه را چطور؟
جواب: بسمه تعالى -بنابر احتياط بايد مقدار واجب از هر دو خطبه بعد از زوال واقع شود، و اللّه العالم.
سؤال۵٠٧ -آخرين حدّى كه مى‌توان شروع خطبه‌ها را به تأخير انداخت كه اگر از آن بگذرد بايد نماز ظهر بجا آورد چه حدّى مى‌باشد؟
جواب: بسمه تعالى -بايد طورى باشد كه وقتى سايۀ شاخص به اندازۀ مثل آن رسيد خطبه‌ها و نماز جمعه تمام شده باشد، و اللّه العالم.
سؤال508 -آيا مسافر مى‌تواند امام جمعه يا امام در نماز عيدين باشد؟
جواب: بسمه تعالى -مسافر نمى‌تواند در نماز جمعه امام شود، امّا در نماز عيدين مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال۵٠٩ -آيا واجب است خطبه‌ها طورى خوانده شود كه مستمعين تمام محتواى آن را بفهمند؟
جواب: بسمه تعالى -بايد معظم خطبه را عدّه‌اى بفهمند، و اللّه العالم.
سؤال۵١٠ -آيا رعايت قواعد زبان عربى در خطبه‌هاى نماز جمعه واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -بطور متعارف خوانده شود، كافى است، و اللّه العالم.
سؤال۵١١ -در نماز جمعه وقتى كه نماز جمعه مى‌خوانيم خواندن نماز ظهر لازم است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نماز جمعه با شرايط اقامه شود، شركت در آن مجزى از نماز ظهر است، و اللّه العالم.
سؤال۵١٢ -به نماز جمعه آن وقت رسيديم كه خطيب خطبه‌ها را تمام كرده يا مقدارى خوانده، آيا در آن وقت هم نماز ظهر لازم است بخوانيم يا نه؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نماز جمعه با شرايط اقامه شود و شخص به ركعات نماز برسد-هرچند خطبه‌ها را درك نكرده-مجزى از نماز ظهر مى‌باشد، و اللّه العالم.
سؤال۵١٣ -احتراما مصلاّى نماز جمعه در كنار خيابان شهر واقع شده است لهذا در جهت تأمين امنيت نمازگزاران و جلوگيرى از پيش‌آمدهاى احتمالى توسط كميتۀ حفاظت ستاد برگزارى مراسم نماز جمعه هنگام اقامۀ نماز از تردد ماشينهاى عمومى در محدودۀ مصلاّ جلوگيرى بعمل مى‌آيد، لطفا با عنايت به مراتب فوق نظر شارع مقدس اسلام را در اين خصوص تبيين فرماييد كه براى نماز اشكال شرعى دارد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در وقت نماز مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال۵١۴ -آيا نماز جمعه مجزى از نماز ظهر است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نماز جمعه با شرايط اقامه شود، احتياط شركت در آن است و در صورت شركت مجزى از نماز ظهر است، و اللّه العالم.
سؤال۵١۵ -اگر در نماز جمعه، امام بعد از نماز جمعه بلند شد و شروع كرد به نماز و ما شك داريم
كه ظهر احتياطى مى‌خواند يا نماز عصرش را، آيا اصلا شكّ ما درست است يا خير؟ و آيا مى‌توانيم به آن اقتدا كنيم؟
جواب: بسمه تعالى -اقتدا در فرض سؤال جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال۵١۶ -رفتن خانمها به نماز جمعه و عيد فطر كه در مسجد خوانده مى‌شود چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال۵١٧ -اگر كسى به ركعت دوم نماز جمعه رسيد چه وظيفه‌اى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -اگر به ركعت دوم نماز جمعه رسيد اقتدا مى‌كند و بعد از تمام شدن نماز امام، يك ركعت ديگر را خودش مى‌خواند، و اللّه العالم.
سؤال۵١٨ -در موقع ايراد خطبه‌هاى نماز جمعه برخى از نمازگزاران به صحبت كردن مى‌پردازند و به خطبه‌ها گوش نمى‌دهند يا برخى اصلا به خطبه‌ها نمى‌رسند و موقع اقامۀ نماز به مصلّى مى‌رسند، حكم نماز آنها چيست و آيا نماز جمعۀ آنها از ظهر كفايت مى‌كند؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نماز جمعه با شرايط اقامه شود، شركت در آن كفايت از نماز ظهر مى‌كند هرچند شخص به خطبه‌هاى نماز جمعه نرسد، و اللّه العالم.
جلد 2:
سؤال۶٢٠:اگر شخصى به بعض يا تمام خطبه‌هاى نماز جمعه نرسيد، نماز جمعۀ او مجزى از ظهر خواهد بود؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه نماز جمعه با شرائط اقامه شود مجزى از نماز ظهر است، و نرسيدن به بعضى از خطبه‌ها ضررى ندارد، و الله العالم.
سؤال۶٢١:وقت نماز جمعه را معيّن نماييد؟
جواب: باسمه تعالى؛ وقت نماز جمعه همان وقت فضيلت نماز ظهر است، يعنى از زوال تا موقعى كه ظلّ حادث به مقدار شاخص گردد، و الله العالم.
سؤال۶٢٢:فاصلۀ دو نماز جمعه با هم تا چه اندازه مشروع است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فاصلۀ كمتر از يك فرسخ بيش از يك نماز جمعه مشروع نيست، و الله العالم.
سؤال۶٢٣:آيا در خواندن نماز جمعه بين شهر و روستا فرقى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ فرقى نيست، و الله العالم.
سؤال۶٢۴:اگر شخصى خطبه‌ها را درك نكند و يا فقط در نمازش شركت مى‌كند، نماز جمعه‌اش چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز جمعه‌اش اشكال ندارد، و الله العالم.
سؤال۶٢۵:آيا در اين زمان شركت در نماز جمعه واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر نماز جمعه با شرايطش اقامه شود، حضور در آن احتياطاً واجب است؛ ولى اگر نماز ظهر خواند كفايت مى‌كند، و الله العالم.
سؤال۶٢۶:از طلاب غير ايرانى مقيم در حوزۀ مقدسۀ قم مى‌باشيم، وقتى به كشورهاى خود برمى‌گرديم نماز جماعتى برپا نيست، آيا مى‌توانيم نماز جمعه اقامه كنيم؟ براى نماز جمعه، حكم مسافر و غير مسافر چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ شرايط نماز جمعه را در رساله بيان كرده‌ايم، به آن مراجعه شود؛ مسافر نمى‌تواند در نماز جمعه امام شود، و الله العالم.
سؤال۶٢٧:نماز جمعه اگر عمداً ترك شود به چه صورت است؟ و آيا با خواندن نماز جمعه، نماز ظهر ساقط مى‌شود يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ اقامۀ نماز جمعه، واجب تخييرى است؛ و چنانچه با شرايط اقامه شود از ظهر كفايت مى‌كند، و احتياط واجب حضور در آن است، و الله العالم.
سؤال۶٢٨:آنهايى كه از محل نماز جمعه بيش از دو فرسخ دور هستند، نماز جمعه بر آنها واجب نيست، آيا حضرتعالى رفتن و برگشتن را مى‌فرماييد يا فقط رفتن را؟
جواب: باسمه تعالى؛ فقط رفتن مراد است، و الله العالم.
سؤال۶٢٩:فاصلۀ دو نماز جمعه بايد چقدر باشد؟ اگر اين مقدار شرعى رعايت نشود دو نماز باطل است يا صحيح؟
جواب: باسمه تعالى؛ فاصلۀ دو نماز جمعه بايد كمتر از يك فرسخ شرعى ( تقريباً پنج كيلومتر و نيم)نباشد؛ چنانچه دو نماز جمعه در يك زمان در كمتر از يك فرسخ برقرار شود، هر دو باطل است؛ و اگر يكى از آنها زودتر شروع شود، دومى باطل است، مگر اينكه اوّلى شرايط صحت نماز جمعه را نداشته باشد، و الله العالم.
سؤال۶٣٠:نماز جمعه را واجب تعيينى مى‌دانيد يا تخييرى؟
جواب: باسمه تعالى؛ اقامۀ نماز جمعه واجب تخييرى است، و اگر با شرايط اقامه شد احتياط واجب حضور در آن مى‌باشد، و الله العالم.
سؤال۶٣١:اگر روز جمعه در نماز شركت نكنيم، مى‌شود در اول وقت نماز ظهر و عصر را خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر در وقت نماز جمعه، نماز ظهر و عصر خوانده شود، صحيح است، و الله العالم.
سؤال۶٣٢:آيا بعد از نماز جمعه مى‌توانيم نماز ظهر را هم بخوانيم؟
جواب: باسمه تعالى؛ به قصد رجاء مانعى ندارد، و الله العالم.
