العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی خوئی (قدس سره):
احكام قرائت
سؤال 205- حركت دادن سر در حال قرائت نماز با استقرار بدن چه صورت دارد؟
جواب: مانعي ندارد.
سؤال 206- زيدي در نماز همچنانكه در سوره مباركه حمد قصد قرآنيت داشته و در آيات قصد شكر و استعانت و ثناء داشته، در سوره مباركهء قل اعوذ (سوره الناس) هم قصد قرآنيت داشته و هم قصد استعاذه نمازش چطور است؟
جواب: با قصد قرآنيت چنانكه مفروض است مانعي ندارد.
سؤال 207- آيا قصد سوره حمد در بسم‌اللََّه اول نماز و دوم با اين كه معيّن هست در اول و دوم هر نماز، و عادت هم هست، لازم است؟ پس اگر بي‌توجه گفت بسم‌اللََّه را، و سوره حمد خواند كافي است يا خير؟ و آيا در ساير سور عادت كافي است كه داخل در تعيين اجمالي است كه در حاشيه عروه فرموده‌ايد و در منهاج در مسئله 106 كه جاي ذكر اين مسئله بود، آخرش دارد «واذا كان عارفاً من اول الصلاة علي قرائة سورة معينة او كان من عادته ذلك فقرءَ غيرها كفي ولم تجب اعادة السوره»، و اين عبارت دلالت بر اكتفاء به عادت نمي‌كند.
جواب: با التفات به لزوم ابتداي به سوره حمد ولو اجمالاً يا ارتكازاً كافي است احتساب بسملهء گفته شده برايش، بدون قصد تفصيلي به آن، و همچنين با قصد سوره خاصه بعد آن اگر از اول قصد آن را داشت، يا عادت او به قرائت آن بود، و عبارت مذكوره دلالتي بر مورد سؤال ندارد.
سؤال 208- ذكر كرده است صاحب مفتاح الكرامه رحمه الله در كتاب قواعد التجويد كه دو نوع ضاد هست ضاد عراقي و ضاد حجازي، آيا جايز است قرائت حمد در نماز به يكي از اين دو به نحو تعيين يا تخيير؟
جواب: اگر شمرده شود قرائت در عربيت به ضاد، صحيح است.
سؤال 209- در مسئله 139 كتاب الصلاة از منهاج الصالحين مي‌فرماييد: «تجب الموالات بين حروف الكلمه الخ. » آيا مراد آن است كه عرفاً پشت سر هم گفته شود گر چه وقف شود بين صفت و موصوف، و بين معطوف و معطوف عليه كه ضرر نداشته باشد و يا آن كه مراد اتصال حقيقي است؟ پس در مثل «اللّهم صل علي محمد و آل محمد» وقف باطل كننده باشد، و همچنين آخر الحمد و غيره از موارد نماز؟ بيان فرمائيد كه مورد لزوم است.
جواب: مراد همان اتصال عرفي است ولي با مراعات وصل به سكون نشدن. واللََّه العالم.
سؤال 210- مدّ واجب در مثل «جاء، و جيي‌ء، و سوء» آيا قاعده آن اين است كه بيايد همزه بعد از حرف مدّ در يك كلمه چه در آخر كلمه باشد مثل مثالهاي مذكور يا در وسط كلمه مثل ملائكه؟
جواب: بله قاعده او آن است كه در يك كلمه باشد چه در آخر كلمه يا در وسط آن.
سؤال 211- در مسائل منتخبه مسئله (265) ذكر فرموده‌ايد اين عبارت را در مورد سوم از وجوب مدّ «در جايي كه بوده باشد الف ما قبل آن مفتوح و بعد آن همزه يا حرف ساكن» آيا اين مدّ واجب مختص است به حروف يك كلمه يا شامل حتي صورت دو كلمه مي‌شود مانند انا أنزلناه - انا اعطيناك.
جواب: اين حكم، شامل دو كلمه نمي‌شود از اين مثالهايي كه ذكر كرده‌ايد.
سؤال 212- علماء تجويد گفته‌اند در حروف مدّ (واو - و ياء - و الف) كه بعد آنها سكون عارض شده باشد به سبب وقف مانند «العالمين - الرحيم - الدين - نستعين» اين كه سه وجه جايز است قصر و مدّ و توسط، آيا قرائت به اين صور سه‌گانه صحيح است يا خير و كدام وجه بهتر است؟
جواب: صحيح است با مراعات نمودن مدّ يا توسط.
سؤال 213- اگر نمازگزار در قرائت خود مدّ دهد در جايي كه موضع مدّ نباشد مانند الف (مالك) و واو (يوم) آيا قرائت او صحيح است؟
جواب: صحيح است به طوري كه از حد متعارف در قرائت خارج نشود.
سؤال 214- در قرائت نماز وقف بر كلمه (من كل امر سلام) در سوره قدر چه صورت دارد؟
جواب: مانعي ندارد.
سؤال 215- وقف به حركت و وصل به سكون كه فرموديد بنا به احتياط واجب ترك نشود اگر كسي وقف به حركت و وصل به سكون نمود خلاف احتياط كرده و يا نمازش هم باطل است؟
جواب: بنابر احتياط واجب اگر با علم و عمد باشد اعاده و يا قضاء نمايد.
سؤال 216- فرموديد بنابر احتياط واجب وقف به حركت و وصل به سكون در نماز ننمايند حالا اگر از روي عمد و عادت كسي اين طور انجام داد خلاف احتياط كرده يا نماز هم باطل و اعاده لازم دارد و همچنين در مدهاي واجب و حروف «يرملون» مراعات نكرد چه صورت دارد؟
جواب: ترك عمدي آن دو وظيفه موجب لزوم اعاده يا قضا علي الاحوط است و مي‌تواند در ترك آن به غير رجوع نمايد.
سؤال 217- معني وقف لازم چيست؟
جواب: در شرع وقف لازم نداريم و امّا وقف لازم به حسب قانون تجويد پس او موجود است.
سؤال 218- هنگامي كه اشتباه مي‌كند قاري در قرائت قرآن واجب، آيا جايز است براي او اعاده نمودن كلمهء اشتباه كرده، يا اين كه واجب است بر او اعاده نمودن عبارت به طوري كه اخلال نزند به معني و سياق قرآن يا اين كه واجب است بر او اعاده نمودن تمام آيه، و آيا فرق دارد حكم به نسبت قرائت واجب در نماز و يا قرائت واجب به نذر و غيره؟
جواب: بايد اعاده كند به طور صحيح، به طوري كه صدق كند جمله‌اي كه در او هست، و اگر تفصيل بيشتر بخواهي مراجعه كن جزء اول از كتاب منهاج ما در بحث قرائت، فرع، «واجب است موالاه بين حروف كلمه» مطلوب را در آنجا مي‌يابي.
سؤال 219- آيا در قرائت يا ذكرهاي ديگر نماز كلماتي كه دوباره اعاده مي‌كنيم سجده سهو دارد يا خير و نيز براي چند كلمات اضافه گفته شده يك سجده سهو كافي است
جواب: سجده سهو در مواضع مخصوصه لازم است و در رساله ما مذكور است و در دو فرض مورد سؤال واجب نيست.
سؤال 220- در نماز ظهر روز جمعه جهر جايز است يا نه؟
جواب: جهر در نماز ظهر روز جمعه مستحب است چنانكه در نماز جمعه مستحب است، واللََّه العالم.
سؤال 221- شخصي از روي جهل به مسئله در تسبيحات اربع بسم اللََّه گفته است، چطور است؟
جواب: نمازش صحيح است و چيزي بر او نيست، واللََّه العالم.
