مسائل نماز و روزه استيجارى

 سؤال  1 - اينجانب مقدارى قضاى روزه بگردنم هست و فعلا به علت بيمارى قدرت بر روزه ندارم و نسبت به آينده هم مأيوس هستم، آيا مجوزى براى استيجار روزه هست يا خير؟. چون اطمينان دارم بر فرض وصيت، ورثه موفق به انجام نخواهند شد؟.

جواب: نيابت از زنده در قضاى نماز و روزه جايز نيست و مىتوانيد به شخص مورد اطمينان پولى را صلح نمائيد و در ضمن صلح شرط كنيد كه بعد از فوت براى شما نماز و روزه استيجار نمايد.

سؤال  2 - آيا به وصيت مفقود الاثر مىتوان عمل نمود يا خير؟ و نيز مىشود براى او روزه و نماز استيجار كرد يا نه؟.

جواب: به وصيت مفقود الاثر تا مرگ او معلوم نشده نمىتوان عمل نمود و استيجار نماز و روزه هم تا زمانيكه مفقود الاثر است و هنوز مرگش معلوم نشده صحيح نيست.

سؤال  3 - دو نفر خواهر يكى بنام صفيه و يكى بنام زليخا هر دو وفات نموده‌اند، بنام صفيه وجهى براى يك سال نماز داده شده ولى اشتباها بنام زليخا بمحضر شريف شما تقديم نموده‌اند. بعد از مدتى مديدى فهميده‌اند وجه نماز صفيه بنام زليخا داده شده آيا اين چه نحو خواهد بود بنام صفيه محسوب خواهد بود يا خير؟.

جواب: اگر دهنده پول، پول را واقعا براى منوب عنه داده و اشتباه در اسم كرده و عمل نماز هم براى صاحب پول انجام شده عيبى ندارد و اگر گفته باشد براى صاحب نام و بنام او عمل انجام شود مجزى نيست.

سؤال  4 - زيدى در نماز استيجارى سهوا چيزى بخورد چه صورت دارد

جواب: اگر چيز كمى بوده و سهوا خورده مبطل نيست.

سؤال  5 - كسى كه نماز استيجارى به ذمه دارد و در عين اين كه عقيده به وجوب نماز يوميه دارد تصميم به نخواندن نماز يوميه خود مىگيرد، آيا مىتواند نماز استيجارى كه بر ذمه ادا كند يا نه؟.

جواب: (نعوذ بالله من ذلك) فرض بعيد الوقوعى است ولى اگر چنين كسى پيدا شود نماز استيجارى او صحيح است هر چند به ترك نماز خود، مرتكب گناه عظيم شده است.

سؤال  6 - كسى كه اجير شده نماز استيجارى بخواند اگر به ترتيب نخواند مثلا در يك مجلس، سى نماز ظهر و عصر و در مجلس ديگر سى نماز مغرب و عشا بخواند صحيح است يا نه؟.

جواب: اگر چه ترتيب، به نظر اينجانب لازم نيست لكن اشخاصى را كه استيجار مىكنم براى نماز قضاء مؤمنين، هيچ گاه اجازه نمىدهم بدون ترتيب بخوانند.

سؤال  7 - شخصى پير شده و قادر بگرفتن روزه نيست و روزه قضا بر ذمه دارد و از كسان و بازماندگانش اميدوار نيست كه بعد از موت او روزه‌هايش را قضا نمايند و يا جهت او اجير بگيرند، در اين صورت در حال حيوة خود مىتواند براى خود اجير بگيرد كه روزه‌هاى او را قضا نمايد يا نه؟.

جواب: در زمان حيوة نمىتواند براى خود روزه، استيجار نمايد.

سؤال  8 - شخصى متقبل شده كه براى چند نفر، صوم استيجارى بگيرد و فعلا در اثر گرفتارى و ضعف، قدرت بر گرفتن آن روزه ندارد، آيا اجازه مىفرمائيد كه به ديگرى واگذار نمايد يا بايد خودش مباشرت نمايد؟ ضمنا بعضى از ورثه منوب عنه، غائبند و بعضى ديگر از ايشان از اين موضوع اطلاع ندارند، تكليف اين شخص را بيان فرمائيد؟.

جواب: راجع به روزه، از هر يك از ورثه كه ممكن است به قدر سهم الارث استيذان نمايد و با اذن حاكم شرع روزه را استيجار نمايد و احتياطا به مقدار آن مبلغ، بعنوان مظالم، رد كند.

سؤال  9 - آيا فرزند و همسر اينجانب كه واجب النفقه من هستند مىتوانند براى كسى كه فوت شده نماز، و روزه استيجارى در مقابل اجرت انجام دهند يا خير؟.

جواب: در فرض سؤال مىتوانند اجير شوند، ولى اگر اجير شدن زوجه، منافى با حق استمتاع زوج باشد از زوج، اذن بگيرد.

سؤال  10 - موصى وصيت كرده كه از ثلث مالش در راه خير خرج كنند، آيا وصى مىتواند از ثلث به يكى از ورثه دهد، تا براى ميت نماز و روزه استيجارى انجام دهد، احتياطا (در حالى كه معلوم نيست نماز و روزه قضا داشته باشد)؟.

جواب: مانعى ندارد.

سؤال  11 - شخصى جهت نمازهاى ميتى اجير شده ولى از وضو گرفتن در اثر جراحت دست، معذور بوده، يك سال گذشت و هنوز عذرش ادامه دارد، مىتواند، عمل استيجارى را با تيمم انجام دهد يا نه؟.

جواب: احوط ترك آن است و در صورت عدم تمكن، احوط تراضى با موجر است به اقاله اجاره.

سؤال  12 - شخصى ملكى را معين نموده است كه بعد از فوت او همه نمازهاى از ابتداء تكليف تا آخر عمرش را استيجار كنند. پس از استيجار نماز، مقدارى از وجه، زياد آمد در اين صورت باز استيجارش را مكرر كنند و يا به ورثه برگردانند و بنابر وجوب رد به ورثه، آيا به ورثه زمان فوت ميت، برگردانند يا به وارث زمان استيجار؟.

جواب: در فرض مسئلة با احتمال عقلائى كه اشتغال ذمه او باقى است، نماز، جهت او استيجار كنند و پس از آن اگر آن ملك را ثلث خود قرار داده صرف در امور خيريه بنمايند و اگر وصيت، جهت استيجار صلوة بوده به ورثه حين الموت مىرسد.

سؤال  13 - زن مىتواند نماز وحشت بخواند، و همچنين براى بجا آوردن نماز و روزه، جهت غير، اجير شود يا نه؟.

جواب: بلى مىتواند نماز وحشت بخواند و براى نماز و روزه قضا، اجير شود.

سؤال  14 - پسر غير بالغ مثلا سيزده ساله كه اعتقاد او هم كامل است مىتواند روزه استيجارى بگيرد يا نه؟.

جواب: احوط عدم اكتفاء به روزه او است چون (اصالة الصحة) در عمل او جارى نيست. هر چند روزه او صحيح است.
سؤال  15 - شخصى كه روزه قضا از خودش دارد مىتواند روزه استيجارى بگيرد يا نه؟.
جواب: بلى در وسعت وقت، مىتواند.

سؤال  16 - شخصى كه روزه كفاره، در گردن دارد و بايد متواليا بگيرد و براى او مقدور نيست آيا جايز است روزه استيجارى بگيرد يا نه؟.

جواب: بلى جايز است.

سؤال  17 - كسى كه از پدر و مادر نماز و روزه قضا به عهده دارد آيا مىتواند براى خواندن نماز و روزه ديگرى اجير شود يا نمىتواند؟.

جواب: با فرض وسعت وقت مىتواند براى ديگران اجير شود والله العالم.

سؤال  18 - شخصى شغلش روزه گرفتن است، در سال 1359 قرار شد كه چهار ماه روزه بگيرد، يك ماه آن را گرفت، و گفت يك ماهى كه گرفتم، يك هزار و سيصد تومان مىشود و سه ماه ديگر هم هر ماهى يك هزار و پانصد تومان مىشود، و روزه گير با واسطه اين صحبت را مىنمايد، و واسطه هم پنج هزار و هشتصد تومان را از طرف دريافت مىنمايد، شخص روزه گير ماه دوم را هم مىگيرد، و به واسطه مىگويد كه شما دو ماه صبر كنيد روزه شما را در ماه رجب و شعبان مىگيرم، چون فضيلتش بيشتر است، موقعى كه مىخواهد دو ماه را شروع نمايد، به واسطه مىگويد روزه گران شده، واسطه مىگويد كه معامله ما تمام شده، شما مشغول روزه گرفتن باش، و اگر خواستى از حاكم شرع مسأله آن را سؤال مىنمائيم، توضيحا اين كه اجير با حرف و صحبت قبول كرده كه سه ماه را با هر ماهى يك هزار و پانصد تومان روزه بگيرد نه صيغه به عربى خوانده شده و نه وجه آن دو ماه را دريافت نموده، وجه پيش واسطه، امانت بوده، حكم شرعى را بيان فرمائيد؟.

جواب: در فرض سؤال اگر بين اجير و مستأجر صيغه عقد اجاره، چه به فارسى چه به عربى جارى نشده بر اجير لازم نيست روزه را به اجرت مذكور بگيرد، و دو ماه باقيمانده بايد با رضايت طرفين انجام شود، و اگر صيغه عقد به فارسى يا به عربى جارى شده، اجير بايد مورد اجاره را انجام دهد.