مسائل متفرقه نماز

سؤال  256 - نماز غفيله را بجاى نافله مغرب مىشود خواند يا خير؟.

جواب: بلى مىشود.

سؤال  257 - اگر مرجع تقليد يك بار تسبيحات اربعه را كافى بداند مىتوان دو بار گفت؟.

جواب: تسبيحات اربعه را يك بار يا سه بار بايد خواند و دو بار دليلى ندارد.

سؤال  258 - در نماز جماعت اگر بخواهد سه بار تسبيحات اربعه را بگويد به ركوع امام نمىرسد، مىتواند دو بار بگويد؟.

جواب: مىتواند يك بار بگويد تا ركوع امام را درك كند و احتياط آنست كه دو بار نگويد. س 259 - در تعقيب نماز كه آية الكرسى مىخوانند، آيا روايت يا مدركى هست كه انگشتان بر ديدگان گذارد؟ يا به صورت عادى همانند ساير تعقيبات خوانده شود؟.

جواب: در كتاب جنات الخلود تحت عنوان وجع العين از قول معصومين عليهم السلام منقول است كه دست را روى چشم گذاشته و آية الكرسى را به قصد استشفاء بخواند.

سؤال  260 - اگر كاركنان دولت، در ساعات ادارى، كار را ترك و نماز واجب اقامه كنند، چنانچه ترك كار بدون اجازه مسئولين ذيربط باشد و يا اين كه در وقت ادارى كارى هم وجود نداشته باشد و بعضى از كاركنان در حال بيكارى و انتظار پيدايش كار به سر ببرند، از نظر شرع مقدس اقامه نماز در موارد فوق چه صورت دارد؟.

جواب: اگر در ساعت ادارى، كارى نداشته باشند، نماز خواندن مانعى ندارد و چنانچه كار ادارى داشته باشند و اقامه نماز مزاحم كار باشد بدون اجازه متصديان، ترك كار جايز نيست.

الله العالم.

سؤال  261 - آية الكرسى كه در نماز وحشت و نماز غدير، قرائت آن وارد است تا كجا بايد تلاوت گردد؟ تا وهو العلى العظيم يا تا هم فيها خالدون؟.

جواب: ظاهرا آية الكرسى تا وهو العلى العظيم كافى است والله العالم.

سؤال  262 - شخصى نمازش را خوانده ولى به جهت عدم حضور قلب اگر بخواهد دو مرتبه بخواند رجاءا و احتياطا چه صورت دارد؟ جائز است يا خير؟.

جواب: جواز اعاده مشكل است، مگر اين كه بار دوم به جماعت باشد.

سؤال  263 - موقعى كه نماز مىخوانم غالبا در فكر و خيالات ديگر هستم و نمىتوانم حواس خود را به طرف ايزد يكتا جلب نمايم لذا مرا راهنمائى فرمائيد.

جواب: حضور قلب و توجه در حال نماز، مراتب دارد و حاصل نشدن آن به علتهاى متعددى است كه بايد شخص، به تدريج، آنها را بر طرف كند. و مخصوصا توجه به عظمت و بزرگى خدا و اين كه همه، نياز به خداوند دارند و همه نعمتها از او است، و اين كه بنده وقتى به كمال مىرسد كه در درگاه او، عرض نيز و حاجت كند و سپاس و ستايش و حمد او را بجا آورد و در برابر او خضوع و تواضع و فروتنى و ركوع و سجده نمايد، در حصول حال خضوع، مؤثر است، اميد است كه به تدريج حضور قلب زيادتر شود و نماز شما مصداق (الصلاة معراج المؤمن) و (الصلاة قربان كل تقى) گردد.

سؤال  264 - در حالات مختلف نماز از قيام و قنوت و ركوع و سجود نظر افكندن به چه جاهائى مأثور است؟.

جواب: مستحب است نمازگزار، در حال قيام، نظرش به موضع سجود و در حال ركوع به ميان قدمها و در حال سجده به سر بينى و در حال تشهد و بين دو سجده، به دامن خود و در حال قنوت، به دو كف دستش باشد.

سؤال  265 - شك سه و پنج بعد از ركوع يا قبل از سلام چه حكمى دارد؟.

جواب: نماز باطل است، و لكن اگر احتياط كند و بنا را بر سه بگذارد و نماز را تمام كرده و بعد اعاده نمايد خوب است بلكه ترك احتياط، سزاوار نيست.

سؤال  266 - راجع به نماز و عبادات كودك، اختلاف است. بعضى معتقدند كه صحيح نيست، و گروهى هم صحيح دانسته‌اند. اتفاقا بين خود ما، در اين جهت، مباحثه‌اى شد قائل به صحت مىگويد در صورتى كه نماز كودك صحيح نباشد چطور حضرت ولى عصر عليه السلام بر پدر بزرگوارش نماز خواند، ما جواب داديم كه او حجت است و تكليفش غير از ديگران است. ولى مستشكل قبول نكرد. از مقام مقدس خواستارم كه نظر مبارك را مرقوم فرمائيد.

جواب: به نظر اينجانب، نماز و ساير عبادات طفل نا بالغ كه مميز باشد صحيح است و بنابر قول اشخاصى كه صحيح نمىدانند عمل امام، غير از ديگران است و اگر شخص، امامت امام را در حال صبى بودن او تصديق كند اشكال به اعمال او محل ندارد.

سؤال  267 - تكبيرات ثلاثه بعد از سلام مطلق نمازها جائز است يا اختصاص به نماز يوميه دارد؟.

جواب: بعضى روايات، ظاهر در استحباب گفتن آنها بعد از سلام هر نماز است و گفتن آن به قصد رجاء، خالى از اشكال است.

سؤال  268 - در اين مسأله كه آيا نمازهاى مستحبى را در حال اختيار، مىتوان نشسته خواند يا نه؟ مرحوم سيد در عروه تجويز كرده و فرموده: (النوافل المرتبة وغيرها يجوز اتيانها جالسا ولو في حال الاختيار) و از حضرت آية الله، حاشيه‌اى در اين مسأله ديده نشده، با اين كه دو روايت، در مورد نماز طواف مستحب 1 نهى از نشسته خواندن آن مىكند اكنون نظر مبارك را مرقوم داريد كه آيا از جهت سند يا متن، خدشه‌اى دارد؟.

جواب: بلى از جهت سند در نزد مشهور، ضعيف و از جهت دلالت نيز مورد خدشه، واقع شده است.

سؤال  269 - كسانى كه در بيابان كار مىكنند و دسترسى به آب ندارند مخرج بول كه با چيزى جز آب، تطهير نمىشود بنابر اين نماز آنان چگونه است؟.

جواب: اگر وقت، تنگ است كه اگر بخواهد به جائى كه آب است، برود و تطهير كند و نماز بخواند، نماز قضا مىشود با همان بدن نجس نماز بخواند و قضا هم ندارد اما اگر وقت وسعت دارد و مىتواند برود و بدن را تطهير كند واجب است برود و با طهارت نماز بخواند و اگر با وسعت وقت با بدن نجس نماز خواند نمازش باطل و بايد بعد اعاده يا قضا نمايد.

سؤال  270 - در بعضى عبادات و اجزاء آنها در رساله دارد، رجاءا بجاى آوريد، رجاءا يعنى چه؟ به اميد ثواب يا به اميد قبول؟.

جواب: يعنى به احتمال مطلوبيت نزد شارع مقدس، عمل را انجام دهد.

سؤال  271 - اگر كسى جاهل به مسأله‌اى بود و از اهل خبره سؤال كرد و اهل خبره به مسائل جاهل جواب داد و جاهل به مسأله، مدتى عمل نمود، بعد روشن شد كه اهل خبره جواب را اشتباه گفته، تكليف اين شخص جاهل به مسئله، چه مىباشد؟ مثلا مسأله‌اى درباره نماز يا غير نماز گفته، آيا اعاده اين نماز يا غير آن لازم است يا خير؟.

جواب: اگر در مواردى باشد كه اخلال به جزء يا شرط موجب بطلان عمل مىشود، قضا يا اعاده دارد و بايد عمل خود را اعاده يا قضا نمايد والله العالم.

سؤال  272 - بعض اوقات، صبح انسان براى اداء فريضه بيدار نمىشود، با اين كه ساعت هم بالاى سرش هست و زنگ مىزند، آيا اين هم براى انسان گناه شمرده مىشود يا نه؟.

جواب: جديت كنيد نماز را در اول وقت بخوانيد كه فضليت بزرگ، فوت نشود. انشاء الله خداوند شما را تأييد فرمايد. البته اگر انسان آن كوششى را كه نوشته‌ايد براى بيدار شدن كرد و مع ذلك بيدار نشد گناهى نكرده است.

سؤال  273 - وقت تنگ بود، نماز با كفش بجا آوردم، قضا دارد يا نه؟.

جواب: در صورت اضطرار، نماز صحيح است و قضا ندارد.

سؤال  274 - اگر جزئى از حيوان نجس العين را مانند روده سگ به روده انسان زنده وصل كنند جائز است يا خير؟. و در صورت اتصال براى نمازگزار چه حكمى دارد؟

جواب: در مورد حفظ نفس، اشكال ندارد و نماز با آن صحيح است.

سؤال  275 - زنى جاهل به مسئله بوده و مدت چند سال با غسل حيض و نفاس بدون وضو نماز خوانده، آيا نمازهاى او بايد قضا شود يا نه؟.

جواب: خصوص نمازهائى كه بعد از غسل حيض و نفاس و قبل از وضو به جهت حدث اصغر خوانده قضا كند، لكن آنچه را بعد از وضو - براى حدث اصغر - خوانده يا بعد از غسل جنابت خوانده قضا ندارد.

سؤال  276 - اگر از دهان كسى خون مىآيد و وقت هم بطورى تنگ است كه اگر صبر كند تا خون بند بيايد نمازش قضا مىشود، تكليف اين شخص چيست؟.

جواب: با همان حال نماز بخواند. و لكن با چيزى خون دهان را، در بين نماز، پاك نمايد كه به حلق نرود.

سؤال  277 - آيا نماز دهه ذى الحجة (مشتمل بر آيه شريفه: وواعدنا موسى...) مخصوص كسانى است كه در موسم حج، مشرف نيستند، يا اعم است و براى حجاج هم مشروع است كه اين دو ركعت نماز را بين نماز مغرب و عشاء بخوانند؟.

جواب: در صورتى كه به قصد رجاء بخوانند - نه ورود - مانعى ندارد.

سؤال  278 - اگر بعد از نماز صبح، شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت و يا شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت، و همچنين اگر بعد از نماز مغرب، شك كند كه سه ركعت خوانده يا چهار ركعت، آيا نمازش صحيح است يا باطل؟.

جواب: شك بعد از سلام، مورد اعتناء نيست و نماز او صحيح است.