مسائل متفرقه لقطه

سؤال 27 - فدوى مغازه‌دار مىباشم، مغازه‌دارها كالاى خريدارى شده را به گاراژ حمل مىنمايند و گاراژ بار را برايمان مىفرستد، چندى قبل، يك كارتن جنس خريدارى شده از طرف اينجانب به بنده نرسيد، تا رفتم از انبار گاراژ جويا شدم معلوم شد جنس فدوى، اشتباها بجاى ديگر رفته ولى عين همان جنس، البته شايد دو برابر جنس فدوى، در انبار موجود است لكن بدون نام مىباشد و از ابتداى اين جريان نزديك دو سال مىگذرد، نه طرفى كه جنس او در انبار هست مىآيد جنس خود را ببرد و نه جنس من به من رسيده است، حاليه نمىدانم چكار كنم، از گاراژدار ادعا مىكنم مىگويد به عوض جنس شما، اشتباها جنس موجود را گذارده‌اند و صاحب جنس تا اين موقع كه نزديك دو سال است معلوم نشده و مىگويد هر چه حاكم شرع بفرمايد، من قبول دارم.

جواب: در فرض مذكور، اگر يقين داريد كه جنس موجود در انبار گاراژ مال كسى است كه جنس شما را برده مىتوانيد به مقدار جنس خود عينا يا قيمة، از جنس موجود، با اذن حاكم شرع جامع الشرائط، بعنوان تقاص برداريد و زائد بر جنس شما را اگر صاحب گاراژ مأيوس از پيدا شدن صاحبش باشد، مىتواند بعنوان مظالم، از طرف صاحبش، به فقير غير سيد بدهد و اگر شما چنين يقينى نداريد، صاحب گاراژ تمام جنس را از طرف صاحبش به فقير غير سيد صدقه بدهد و نسبت به جنس شما، كسى كه اشتباها آن را به ديگرى داده ضامن است.
سؤال 28 - چندى قبل يك عدل كاغذ مجهول به چاپخانه رسيده و پس از دو ماه محافظت و اعلان صاحبش پيدا نشده و آن را مصرف كرديم اينك يكى از آقايان بدون بينه و اماره ظنيه ادعاى مالكيت مىكند چنانچه وجه آن را به او پرداخت نمائيم برئ الذمه مىشويم يا خير؟

جواب: اگر نشانه و اماره‌اى كه سبب اطمينان بصدق دعواى او مىشود اظهار كند بايد وجه را به او بپردازيد و الا پرداخت وجه سبب برائت ذمه شما نمىشود و در هر صورت اگر معلوم شود ديگرى مالك بوده بايد از عهده برآئيد.