العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > نکاح (ازدواج):
آداب شیر دادن
مسأله ۲۴۸۷- براي شير دادن بچه بهتر از هر كس مادر او است و سزاوار است كه مادر براي شير دادن از شوهر خود مزد نگيرد و خوب است كه شوهر مزد بدهد۱. و اگر مادر بخواهد بيشتر از دايه مزد بگيرد، شوهر مي تواند بچه را از او گرفته و به دايه بدهد.
این مسأله در رساله آیت الله بهجت نیست.
۱- فاضل: و مادر مي تواند براي شير دادن بچه خود از شوهر طلب مزد كند و اگر زن ديگري-كه راضي باشد به كمتر از آن مبلغ به كودك شير دهد- نباشد، شوهر بايد مزد مادر را بدهد تا كودك خود را شير بدهد.
مكارم: هيچ كس براي شير دادن فرزند، بهتر از مادر و سزاوارتر از او نيست و بهتر است در برابر شيردادن مزدي از شوهر خود نگيرد، ولي حقّ دارد بگيرد...
*****
سيستاني: م ۲۵۰۵- شير دادن بچه ابتداءً حقّ مادر اوست، و پدر حقّ ندارد به ديگري واگذار كند مگر اينكه مادر مزد بخواهد و پدر دايه اي پيدا كند كه مجّاني است يا مزد كمتري مي گيرد، كه در اين صورت پدر مي تواند به دايه بسپارد و پس از آن، اگر مادر نپذيرفت و خواست خود شير بدهد، حق مطالبه مزد ندارد.
زنجانی: م ۲۴۹۶- برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر اوست و در روایتی از وجود مبارک حضرت امیرالمومنین علیه السلام آمده است که : «برکتی که در شیر مادر است در شیر هیچکس نیست» و این شیر دادن حق مادر اوست. و می تواند برا ان از پدر بچه مزد بگیرد و پدر حق ندارد شیر دادن کودک را به دیگری واگذار کند مگر آنکاه مادرش بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد و مادر می تواند بابت شیرهایی که به درخواست شوهرش قبلا به کودک داده از پدر بچه مزد بگیرد مگر در چهار صورت:
۱- در وقت شیر دادن با آگاهی از استحقاق مزد قصد مجانیت کرده باشد .
۲- از استحقاق مزد مطلع نبوده ولی به طور مطلق قصد مجانیت کرده باشد (یعنی قصد داشته به طور مجانی شیر بدهد خواه حق مزد گرفتن داشته باشد یا خیر)؛
۳- بعداز شیر دادن حق مزد خود را اسقاط کرده باشد ؛
۴- پدر کودک قصد مجانی بودن داشته و درخواست وی ظاهر در این معنا باشد.
مظاهری: مسأله ۲۰۶۰- براى شير دادن بچه، بهتر از هر كس مادر اوست و مستحب است بچّه را دو سال تمام شير بدهد.
مسأله ۲۴۸۸- مستحبّ است دايه اي كه براي طفل مي گيرد، (دوازده امامي و۱) داراي عقل و عفت و صورت نيكو باشد و مكروه است كم عقل (يا غير دوازده امامي۲) يا بد صورت، يا بدخلق، يا زنا زاده باشد و نيز مكروه است دايه اي بگيرد كه بچه اي كه دارد از زنا به دنيا آمده باشد۳.
۱- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: نوري و سبحانی نيست]
۲- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: وحید، نوري و سبحانی نيست]
۳- گلپايگاني، خوئي، تبريزي، صافي: مكروه است دايه اي بگيرند كه شيرش از بچه اي است كه از زنا به دنيا آمده باشد.
فاضل: مكروه است دايه اي بگيرند كه از زنا بچه دار شده و شير او از زنا است.
*****
مكارم: مسأله ۲۱۲۷- در روايات آمده است دايه اي را بايد براي طفل انتخاب كرد كه داراي عقل و ايمان و عفت و صورت نيكو باشد و از گرفتن دايه كم عقل يا غير مؤمنه يا بد صورت و كج خلق يا زنا زاده خودداري شود و همچنين از انتخاب دايه اي كه بچه او از زنا به دنيا آمده و شيرش شير زنا زاده است پرهيز شود.(وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۸۴ به بعد، بابهای ۷۵ - ۷۹)
سيستاني: م ۲۵۰۶- مستحبّ است دايه اي كه براي طفل مي گيرند، مسلمان عاقل و داراي صفات پسنديده از نظر جمسي و رواني و اخلاقي باشد و سزاوار نيست دايه اي بگيرند كه كافر يا كم عقل يا بزرگسال يا زشت رو باشد، و مكروه است دايه اي بگيرند كه زنا زاده است يا شيرش از بچه اي است كه از زنا به دنيا آمده است.
زنجانی: م ۲۴۹۷- مستحب است دایه ای که برای طفل می گیرند دوازده امامی و دارای اخلاق و رفتار پسندیده و واجد ویژگی های یک همسر خوب باشد و گرفتن دایه کم عقل یا ناصبی یا کافر یا زنازاده مکروه است . ونیز مکروه است شیر دایه از زنا باشد یا دایه از غذای حرام (مانند شراب و گوشت خوک و میته و مال غصبی) تغذیه کند.
مظاهری: مسأله ۲۰۶۱- مستحب است دايه اى كه براى طفل مىگيرند شيعه و مؤمن و داراى عقل و عفّت و صورت نيكو باشد.
