فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله)

قبول مهریه سنگین تحت شرایط حاکم بر مجلس خواستگارى

سؤال: من براى خواستگارى و ازدواج اقدام کردم و در موقع تعیین مهریه با مشکل روبرو شدم به طورى که در ظاهر و با اکراه و بخاطر شرایط حاکم بر مراسم با مبلغ مهریه پیش نهادى که 500 سکه بود موافقت کردم سوالم این بود که مسئله مهریه از نظر شرعى چه حکمى دارد؟

جواب: اگر داماد با رضایت خود مبلغ زیادى را مَهر قرار دهد و عقد ازدواج بر طبق آن مهریه خوانده شود، آن مقدار مَهر بر عهده شوهر لازم مى‌شود.

تغییر شرایط مهریه

سؤال: در خصوص شرایط مهریه مى‌خواستم بدانم آیا از نظر شرعى تغییر شرط عندالمطالبه بودن به عندالاستطاعه بودن چگونه است؟
جواب: با توافق زوجه بلامانع است.‏

معلوم نبودن طرح سکه مهریه

سؤال: اگر در عقدنامه (عقد دائم) مشخص نشده باشد ملاک مهریه، سکه طرح قدیم است یا جدید آیا عقد بر آن صحیح است؟

جواب: در فرض سوال اگر تعیین یکى از آن دو ـ هر چند با متعارف بودن آن ـ ممکن نیست، عقد صحیح است و شوهر باید مهرالمثل را بپردازد.

قراردادهاى بعد از عقد در مورد پرداخت مهریه

سؤال: مردى از دنیا رفته است و مهریه همسرش هشت میلیون تومان بوده است. قبل از ازدواج در مورد سه دانگ خانه که فقط زمین آن موجود و مال زوج بوده است توافق شده بود که مهر زن باشد در حالیکه هنوز خانه ساخته نشده بود. چیزى که زوج نوشته و در حضور چند شاهد امضاء کرده به قرار ذیل است:

«اینجانب بطور شرعى و قانونى ملزم مى‌شوم هر زمان ساختمان خانه مسکونى خودم واقع در ... تکمیل گردید 3 دانگ مشاع از 6 دانگ آن را به نام همسرم... در یکى از دفاتر اسناد رسمى انتقال دهم و ایشان مبلغ 8 میلیون تومان را رسید نماید». ضمناً در ذیل این برگه پدر شوهر متعهد شده است که 30 سکه به زوجه دهد (تعهد بعد از عقد) که هنوز به وى نداده است.

قبل از تقسیم ارث چه چیزى باید به عنوان مهریه به زوجه پرداخت گردد؟ 3 دانگ خانه که هنوز هم تمام نشده است یا 8 میلیون تومان؟ آیا پدر شوهر ملزم به دادن 30 عدد سکه به زوجه مى‌باشد؟

جواب: مهریه‌اى را که شوهر بدهکار آن و زن طلبکار آن است خصوص همان مبلغى است که در حین اجراى عقد نکاح، عقد بر آن خوانده شده و با فوت شوهر، زن حق دارد آن مبلغ را از ترکه شوهر مطالبه و دریافت کند، و قرار بعدى شوهر و همچنین قرار بعدى پدر شوهر اعتبار شرعى ندارد و موجب حق مطالبه چیزى براى زوجه نیست