العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله):
کسب های حرام
سؤال972- کسی که برای اهل کتاب که ذبیحه اهل کتاب را حلال می‌دانند و به کسانی که بین حلال و حرام فرق نمی‌گذارند از گوشت ذبیحه غیر اسلامی کباب درست می‌کند و می‌فروشد چه حکمی دارد و در صورت حرام بودن با قصد نان و سالاد کباب بفروشد چه حکمی دارد وکار کردن در این مغازه چه طور است؟
سؤال973- کسی که به اهل کتاب شراب می‌فروشد به قصد این که من شیشه می‌فروشم این چه حکمی دارد وکار کردن چه حکمی دارد؟
جواب: ذبیحه اهل کتاب حکم میته را دارد و فروختن میته و لو به اهل کتاب اشکال دارد و قصد نان و سالاد مجوّز آن نیست و همچنین فروختن شراب و لو به اهل کتاب جائز نیست و قصد شیشه مجوّز برای قرار دادن شراب در اختیار شراب‌خوار نمی‌شود.
سؤال974- آیا خریدوفروش خرچنگ و کوسه جایز است یا نه؟ و خوردن آنها حلال است یا نه؟
جواب: خوردن خرچنگ و کوسه‌ماهی که ظاهراً فلس ندارد حرام است و فروش آنها نیز برای خوردن و لو به کافر جائز نیست ولی چنانچه گوشت آنها منافع دیگری داشته باشد مانند خوراک دام و طیور فروختن آنها و لو به مسلمانان اشکال ندارد.
سؤال975- دلّالهای معاملات ربوی که از مراجعین مضطر جهت این دلّالی وجوهی را دریافت می‌کنند آیا این وجوه حرام است؟ در صورت حرام بودن توسط حاکم شرع قابل استرداد است یا خیر؟
جواب: دلّالی گرفتن برای معاملات ربوی حرام است و پول گرفته شده باید به مالک پول مسترد شود.
سؤال976- حکم استفاده از ماهواره و خریدوفروش آن را بیان فرمائید.
جواب: خریدوفروش و استفاده مشروع- اگر مجتهد جامع الشرائط به ملاحظه مصالح مهمّه‌ای آن را ممنوع نکرده باشد- اشکال ندارد.
سؤال977- خریدوفروش وسایل سرگرمی منچ، شطرنج و کارت بازی (که در آن مشخصات بعضی از چیزها ذکر شده) چه حکمی دارد؟
جواب: شطرنج آلت قمار است و خریدوفروش آن جایز نیست ولی سایر اشیاء سرگرمی اگر آلت قمار و فساد و لهو نباشد مانعی ندارد.
سؤال978- حکم آلات موسیقی از جهت خریدوفروش و استعمال و نیز استماع را بیان فرمایید؟
جواب: خریدوفروش آلات موسیقی باطل و حرام است و استعمال آلات موسیقی نیز مانند استماع آن حرام است.
سؤال979- خریدوفروش مجسمه یا نقاشی، بعنوان آثار هنری، چه حکمی دارد؟
جواب: نسبت به نقّاشی اشکال ندارد و نسبت به مجسّمه ذی روح احتیاط در ترک است.
سؤال980- خریدوفروش مجسمه انسان و حیوان جهت تزیین کمد و صندلی و غیره و بکار بردن آن در منبت کاری چه صورتی دارد؟
جواب: به نظر این جانب خریدوفروش مجسّمه ذی روح بنابر احتیاط لازم حرام است.
سؤال981- آیا کار کسی که سحر ساحر را باطل می‌کند و شخصی را نجات می‌دهد حرام است یا خیر؟
جواب: ابطال سحر اشکال ندارد. و اللّه العالم.
سؤال982- افرادی در شهر ما هستند که می‌گویند دعانویس هستیم و بیماران و افرادی که دستشان از همه جا بریده شده است پیش این گروه میروند اولًا آیا چنین چیزی در اسلام وجود دارد؟ ثانیاً اگر کارشان بی‌اصل است وظیفه مسلمانان در قبال آنها چیست؟
جواب: شما در بر نامه‌های دعائی به کتابهای معتبر مثل مصباح شیخ طوسی- علیه الرحمه- و کتابهای سید بن طاوس و خصوصاً صحائف سجادیه (صحیفه کامله و صحیفه ثانیه و ثالثه و رابعه) و کتاب دعاء بحار و مفاتیح الجنان مراجعه نمائید.
سؤال983- زنان یا مردانی کنار خیابانها و پیاده‌روها نشسته برای مردم فال می‌گیرند و به اشخاص می‌گویند گذشته شما چه بوده و آینده شما چگونه خواهد بود آیا کار آنها مشروعیت دارد یا نه و آیا مراجعه به آنها و پول دادن به آنها جایز است یا نه؟
جواب: عمل مذکور جائز نیست و پول دادن در مقابل آن تضییع مال و گرفتن پول هم اکل مال به باطل و حرام است.
سؤال984- بعضی اشخاص جهت جلب رزق (افتادن ماهی در تور ماهیگیری) از طریق سحر وارد می‌شوند آیا این کار جایز است یا نه؟
جواب: سحر کردن شرعاً حرام است.
سؤال985- حکم احضار ارواح را بیان فرمائید؟
جواب: احضار ارواح حرام است. و اللّه العالم
سؤال986- نظر حضرت عالی در مورد شعبده‌بازی چیست؟
جواب: شعبده‌بازی عبارت است از این که شعبده‌باز غیر واقع را بسبب سرعت حرکات بصورت واقع نشان می‌دهد و این عمل شرعاً حرام است. و اللّه العالم
سؤال987- در مجالس عروسی اشخاصی به عنوان شعبده‌باز و تردست عمل غیر واقعی را واقعی نشان می‌دهند بوسیله حرکات سریع دست، ساعتی مردم را به خود مشغول نموده و در مقابل مبالغی دریافت می‌کنند. آیا وجهی را که آنها می‌گیرند مالکند؟
جواب: عمل اشخاص مذکور و وجهی که در مقابل این عمل می‌گیرند و همچنین پول دادن در مقابل اینگونه اعمال اشکال دارد و احتیاط در ترک آنها است.
سؤال988- اشخاصی که در این مجالس می‌نشینند و این بازیها را تماشا می‌کنند نشستن و تماشا کردن آنها جایز است؟
جواب: اگر به منظور تماشای شعبده‌باز باشد اشکال دارد و اگر برای شرکت در مجلس غرض مشروع عقلائی داشته باشند و اتفاقاً این عمل را مشاهده کنند اشکال ندارد مگر این که صدق مجلس معصیت کند که در این صورت هم اشکال دارد و باید مجلس را ترک کنند.
سؤال989- گاهی تلویزیون اقدام به پخش این حرکات می‌نماید تماشای آن جایز است یا خیر؟
جواب: چنانچه از مصادیق شعبده باشد حکم مسأله قبل را دارد.
سؤال990- در بازیهای سیرک و بندبازی پول دادن به بهای بلیط جهت تماشا جایز است یا نه؟
جواب: اتلاف مال و تبذیر است جایز نیست.
سؤال991- در بازیهای موتور سواری مانند کره مرگ و دیوار مرگ خرید بلیط جهت تماشا جایز است یا نه؟
جواب: اتلاف مال و تبذیر است جایز نیست.
سؤال992- زن آرایشگر می‌داند اگر عروس را آرایش کند، او حتماً خودش را به
نامحرم نشان می‌دهد آیا آرایشگر کار حرامی مرتکب شده و اجرت را مالک نمی‌شود آیه شریفه تعاون بر اثم «و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان» شامل او می‌شود؟
جواب: کار او حرام نیست و اجرت را مالک می‌شود.
سؤال993- استفاده از نام هنرپیشه‌های مبتذل یا غیر مسلمان برای تبلیغ کالا چه حکمی دارد؟ خرید این نوع کالاها جایز است یا نه؟
جواب: جائز نیست ولی خرید آن نوع کالا اشکال ندارد یادآوری می‌شود اکثر این امور که مانند گذشته بنام هنر معرّفی می‌شود با متانت و کرامت انسانی منافات دارد و یک انسان با هدف اعمّ از زن و مرد بتقلید از دنیای امروز وقت خود را در این کارها که غالباً منفک از تبعات مضرّه اخلاقی هم نیست صرف نمی‌کند.
