حكم مخارج زراعت و تقسيط مخارج بر جنس زكوى و غير آن

سؤال 13 - شخصى ملكى را به ده هزار تومان اجاره مىكند و تخم و سائر مخارج را خودش مىپردازد آيا موقع پرداخت زكات وجه اجاره را كسر نمايد و زكات مابقى را بدهد و يا كسر نكرده زكات آن را بپردازد؟.

جواب: بلى مال الاجاره را كسر كند و زكات مابقى را بدهد لكن اگر مزروعات مختلفه‌اى در اين ملك داشته باشد مال الاجاره بايد بر مزروعات مختلفه، حتى نسبت به كاه تقسيط شود.

سؤال 14 - گندم يا جو، يا پولى كه به ميراب داده مىشود تا آب به زراعت برساند مىتوان از حاصل، كسر نمود و سپس ملاحظه نصاب كرد، يا نه؟.

جواب: اگر متعارف باشد كه اجرت ميراب را از خود گندم بدهند بعد از كسر آن اگر به حد نصاب رسيد زكات، تعلق مىگيرد و اگر به حد نصاب نرسد زكات ندارد و اگر متعارف، اين باشد كه اجرت ميراب را پول بدهند بنا بر احتياط لازم نصاب را بدون كسر اين اجرت ملاحظه نمايند و بعد از كسر اجرت ميراب، زكات باقى مانده را بدهند.

سؤال 15 - شخصى 25 من به وزن محلى (كه هر من هفتاد كيلو است) گندم داشته 20 من آن را به كارگر مىدهد كه آن را درو و پاك كند آيا به آن پنج من كه براى خودش باقى مىماند زكات تعلق مىگيرد يا نه؟ و آيا آن بيست من كه عايد كارگر شده زكات دارد يا نه؟.

جواب: در فرض سؤال اگر متعارف باشد كه اجرت درو كردن و پاك نمودن را از عين غله بدهند بر پنج من باقى مانده زكات تعلق نمىگيرد و اگر متعارف نيست كه از عين غله بدهند احتياط لازم آنست كه زكات پنج من را بدهد و اما كارگر اگر فقط اجير براى درو نمودن و پاك كردن بوده و قبل از تعلق زكات، مالك سهمى از زراعت نبوده زكات بر او واجب نيست.

سؤال 16 - شخصى مىخواهد زكات گندم و جو بدهد مبلغ ده هزار تومان خرج جوى تلمبه يا قنات كرده است آيا اين ده هزار تومان، همان سال اول از مخارج حساب مىشود يا خير؟ چون نمىداند اين جوى چند سال دوام دارد و نيز مقنى براى تلمبه يا قنات پشته زده و مثلا پنج هزار تومان شده آيا اين پنج هزار تومان را از سال جارى كسر كند بعد زكات دهد يا خير؟.

جواب: خرج ايجاد نهر يا استخر يا كندن چاه يا نصب تلمبه از مؤنه زراعت نيست.

سؤال 17 - گندم را چيده و در خرمن دج نموده‌ايم آيا مىشود مخارج كارگرانى كه مزد گرفته‌اند از گندم كسر نمائيم و بعد زكات بدهيم يا خير؟.

جواب: اجرت كارگر از كاه و گندم بالنسبه اخراج مىشود و پس از اخراج آن زكات مابقى داده مىشود