العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی مظاهری (مدظله):
کثيرالسّفر
شرط تحقق کثيرالسفر بودن
سؤال: چند روز یک بار به سفر رفتن، انسان را کثیرالسّفر می‌کند؟
جواب: ده روز یک مرتبه.
ملاک اطلاق کثيرالسّفر
سؤال: ملاک برای اینکه کسی کثیرالسّفر شود، این است که برای کار و شغل مسافرت نماید یا کسی که مثلاً جهانگرد است و برای تفریح مسافرت می‌کند نیز می‌تواند کثیرالسّفر باشد؟
جواب: همۀ آنها کثیرالسّفر هستند.
سفر براي کارهاي جانبي شغل
سؤال: تهيۀ لوازم و وسائل مربوط به شغل يا گرفتن مجوزهاي لازم آن که نياز به مسافرت دارد، در حالي که خود شغل مسافرت نيست، آيا باعث کامل بودن نماز و روزه است؟
جواب: اگر کثيرالسّفر باشد مطلقاً نماز او تمام است و بايد روزه بگيرد.
دخالت قصد سفر در کثيرالسفر شدن
سؤال: کثیرالسّفر اگر برای یک منظور و یک شغل به سفر رود، نمازش تمام است یا اگر برای مقاصد مختلف سفر کند یا چند نوع شغل داشته باشد هم تابع همین حکم است؟
جواب: تفاوت ندارد.
عدم تفاوت کسي که شغل او مسافرت يا شغل او در سفر است
سؤال: در حکم کثیرالسّفر، کسی که شغل او مسافرت است (مثل راننده‌ها) یا کسی که شغل او در سفر است (مثل کارمندها) تفاوتی با هم دارند؟
جواب: تفاوتی ندارد.
عدم تفاوت بين سفر اول و سفرهاي بعدي
سؤال: کسي که شغلش را در سفر انتخاب مي‌کند، براي اتمام نمازها و گرفتن روزه‌ها فرقي بين سفر اول و ديگر سفرهاي او هست؟
جواب: فرقي نيست؛ در همان سفر اول بايد بخواند. و همچنين اگر ده روز در جايي ماند، باز بايد در سفر اول نماز را تمام بخواند و روزه بگيرد.
سفر چند روز يک بار
سؤال: اگر کسی چند روز یک بار از حد ترحض وطنش خارج شد، برای گرفتن روزه های ماه مبارک رمضان، کثیر السفر محسوب می‌شود؟
جواب: اگر به حد 4 فرسخ می‌رسد، نماز او تمام است و روزه بايد بگيرد و اگر به حد چهار فرسخ نرسد که اصلاً مسافر شرعی نیست.
منظم نبودن سفر
سؤال: کسی که به واسطۀ شغل خود در هفته چند بار باید به مأموریت برون شهری که بیش از چهار فرسخ است، برود، آیا می‌تواند نماز خود را تمام بخواند و روزۀ ماه مبارک رمضان را بگیرد؟ در صورتی که روزهای مأموریت و تعداد روزها در هفته منظم نباشد، فرقی در حکم می‌کند؟
جواب: باید نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد و تفاوتی هم در فرض مذکور نیست.
مسافرت يک ماه يک بار
سؤال: کسی که در شهر خود ساکن است، ولی همسرش متعلق به شهر دیگری است و تقریباً هر ماه یک مرتبه به محل زادگاه همسرش می‌رود، اگر در ماه مبارک رمضان به مدت چند روز به این سفر برود، می‌تواند روزه‌های خود را بگیرد؟
جواب: اگر مسافرت او دائماً هر ده روز یک مرتبه باشد، نماز او تمام است و روزه بايد بگيرد.
مسافرت براي مقاصد مختلف
سؤال: کسی که چند شغل دارد و برای هر کدام جداگانه سفر می‌کند یا کارهای مختلف و نامنظمی دارد که برای هر کدام، باید چند روز یک بار از حد شرعي وطنش خارج شود نیز می‌تواند در ماه مبارک رمضان، روزه‌های خود را در سفر بگیرد؟
جواب: باید نماز را تمام بخواند و روزه نیز بگیرد.
مسافرت به غير از منظور هميشگي
سؤال: کسی که کثیر السفر است، اگر در موسمی که کارش تعطیل است و به منظور تفریح یا هر امر دیگری غیر از کار، به مسافرت برود، در خصوص نماز و روزه چه وظیفه‌ای دارد؟
جواب: نماز او تمام و باید روزه بگیرد.
اجبار روزه گرفتن کثيرالسّفر
سؤال: کثیرالسّفر اختيار دارد روزه‌اش را در سفر بگیرد یا اجباراً باید بگیرد؟
جواب: باید بگیرد؛ همچنان‌كه نماز را باید تمام بخواند.
نامنظم بودن فواصل سفر
سؤال: مشاغلی وجود دارد که شاغل به واسطۀ آن مشاغل گاه می‌شود در یک هفته، ده بار از شهر خارج شود و گاهی هم در یک ماه هیچ خروجی ندارد و قابل پیش‌بینی هم نمی‌باشد. در این صورت، وظیفۀ شاغل در خصوص قصر و اتمام نماز و روزۀ ماه رمضان چیست؟
جواب: نماز او تمام است و باید روزه هم بگیرد.
روزه کسي که هفته‌اي بار به جمکران مي‌رود
سؤال: کسی که مرتباً هفته‌ای یک مرتبه به جمکران می‌رود (بدون نذر و عهد)، روزۀ ماه مبارک رمضان را در سفر جمکران می‌تواند بگیرد یا خیر؟
جواب: باید بگیرد و نماز را باید تمام بخواند.
روزه کسي که هفته‌اي يک بار براي تفريح به مسافرت مي‌رود
سؤال: کسی که مرتباً هفته‌ای یک مرتبه برای تفریح از حد شرعی شهر خارج می‌شود، حکم نماز و روزه‌اش چیست؟
جواب: باید نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد.
سه يا چهار مرتبه مسافرت در ماه
سؤال: شخصی برای شغل مخصوصی مسافرت نمي‌کند، ولی در ماه سه بار و یا چهار بار اتفاقاً مسافرت می‌نماید و تعداد سفرها و روزهای آن هم منظم نیست. در این صورت، روزة او صحيح است؟
جواب: باید روزه بگیرد.
اگر کثيرالسّفر به شهر ديگري سفر کند
سؤال: کسی که مثلاً هر هفته به جمکران می‌رود و کثیر السفر است، اگر یک بار به مشهد یا شهر دیگری برای کار یا تفریح یا سایر موارد برود، آیا نمازش در آن شهر هم تمام است و روزه باید بگیرد؟
جواب: نماز تمام است و روزه باید بگیرد.
مسافرت تفريحي هر هفته
سؤال: اين جانب باغي در اطراف شهر دارم و معمولاً هر هفته براي تفريح و گردش با خانواده به آنجا مي‌رويم. البته در برخي موارد مثل زمان يخ‌بندان و سرماي شديد به آنجا نمي‌رويم. در ضمن، فاصل؟ شهر تا باغ بيش از چهار فرسخ است. نماز و روزۀ ما در آنجا و جاهای دیگر چگونه است؟
جواب: نماز تمام است و روزه بايد بگيريد.
وظيفه کثيرالسّفر فصلي در فصل مسافرت
سؤال: کساني که به صورت فصلي شغل در سفر دارند؛ مثلاً فقط تابستان به مسافرت شغلي مي‌روند، حکم نماز و روزه‌شان در آن مواقع چيست؟
جواب: تمام است.
وظيفه کسي که يک ماه کثيرالسّفر است
سؤال: فردي تنها در مدت يک ماه کثير السفر است؛ يعني هر 5 روز در جايي است. حکم نماز و روزۀ او در اين يک ماه چيست؟
جواب: شکسته است.
وظيفه همسر کثيرالسّفر
سؤال: همسر شخص کثير السفر، اگر همراه شوهر خود به مسافرت برود، حکم نماز و روزۀ او چگونه است؟
جواب: شکسته است.
وظيفه کثيرالسّفري که جهلاً روزه را افطار مي‌کرده
سؤال: کسی که کثیر السفر بوده و جهلاً گمان می‌کرده است باید در سفر، روزۀ خود را افطار کند و مدتی در سفر روزه نگرفته است، آیا فقط باید روزه‌ها را قضا کند یا کفاره هم دارد؟
جواب: کفاره ندارد.
افطار روزه به افق مقصد
سؤال: شخصی که کثیر السفر است، صبح روز ماه رمضان با هواپیما به یک مسافرت خارجی رفته است و وقتی با یک یا دو پرواز به کشور مقصد می‌رسد، درآن مکان آفتاب غروب می‌کند و زمان افطار می‌شود، ولی در آن ساعت در ایران هنوز زمان افطار نشده است. حال این شخص باید به افق مقصد افطار کند یا به افق مبدأ که در آن نیت روزه کرده است؟
جواب: باید به افق مقصد عمل کند.
