العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی مظاهری (مدظله):
شرايط وجوب روزه
فطريه ميهمان
سؤال:كسى که در افطار شب عيد فطر، ميهمان ديگرى باشد، فطريه‌اش به عهدة کيست؟خودش يا صاحب‌خانه؟ آيا فرقي مي‌کند که قبل از اذان مغرب به ميهماني رفته باشد يا بعد از آن؟
جواب:مطلقاً به گردن خود اوست، نه ميزبان.
بستن بيماري کم خوني
سؤال:زني هستم داراي بيماري كم خوني، وقتي روزه مي‌گيرم خيلي سست و بي‌حال مي‌شوم به طوري كه هر وقت از جايم بلند مي‌شوم سرم گيج مي‌رود و بعضي اوقات هم مجبور مي‌شوم نشسته نماز بخوانم، حال حرف زدن و راه رفتن هم ندارم، در رابطه با روزه چه تكليفي دارم؟
جواب: روزه براي شما واجب نيست.
بستن کسي که از اول تکليف روزه نگرفته
سؤال:كسي كه سالهاي اول تكليف نماز نخوانده و روزه نگرفته است و اكنون نمي‌داند چند سالگي به تكليف رسيده است وظيفه‌اش چيست؟
جواب: به هر اندازه كه مي‌داند به تكليف رسيده قضا واجب است.ــ(به هر مقدار كه يقين دارد به تكليف رسيده بايد قضاي نمازها و روزه‌ها را بجا بياورد و براي هر روزه كفاره هم بدهد يعني يا دو ماه روزه بگيرد كه سي و يك روز آن پي در پي باشد و يا شصت فقير را سير كند.
بستن نحوه پرداخت زکات فطره و کفاره
سؤال: اگر قيمت آرد و نان در شهري كه زندگي مي‌كنيم با شهري كه مي‌خواهيم كفّاره روزه را در آن شهر پرداخت كنيم، متفاوت باشد، معيار در قيمت كفّاره، كدام شهر است؟ و آيا اصلاً مي‌توان كفّاره را در شهر ديگري پرداخت كرد، با وجود مستحق‌ّ در شهر خودمان؟ و ايضاً آيا مي‌توان با وجود فقير در شهر خودمان، زكات مال يا زكات فطره را به شهر ديگري برد؟
جواب: اخراج زكات مال يا فطره از شهري به شهر ديگر جايز است و مناط قيمت شهر روزه گير و زكات فطره و تعلّق وجوب زكات در شهر است.
بستن ضرر بدني
سؤال:اينجانب به علّت عمل غدّه‌هاي بزاقي، ترشّحات بدنم كم شده است به طوري كه روزه گرفتن برايم ضرر دارد، امّا با خورردن مقدار كمي آب مشكلم حل‌ّ مي‌شود، حال من نسبت به روزه‌ام چه وظيفه‌اي دارم؟
جواب: روزه براي شما واجب نيست ولي سزاوار است از غير از آب امساك داشته باشيد.
بستن زن باردار و شيرده
سؤال:فرموده‌ايد: «اگر به واسطه عذري نظير مرض يا نداشتن قدرت يا مسافرت يا شيردادن و مانند اينها، روزه نگرفته و عذر او تا سال بعد طول بكشد، قضاي آنها واجب نيست»، اكنون مرقوم فرماييد:
- مسأله 1301.1) آيا باردار بودن مشمول اين مسأله مي‌شود؟
2) اگر عذر او بعد از ماه رمضان برطرف شد و عذر ديگري پيدا كرد كه نمي‌تاند روزه بگيرد، آيا مشمول مسأله فوق است يا بايد قضاي آن را بگيرد؟ (مثل اتمام بارداري و آغاز شير دهي).
3) كسي كه به جهت مسافرت نتوانسته روزه بگيرد و اين عذر يعني مسافرت تا ماه رمضان سال بعد طول بكشد، كثير السفر است و به فتواي مبارك حضرت عالي بايد روزه را در ماه رمضان بگيرد، آيا مراد از مسافرت در مسأله فوق امر ديگري است؟
جواب:1) كلّيه عذرها يك حكم دارد.
2) قضا دارد.
3) بايد دائم السفر نباشد.
بستن ملاک پيري براي روزه نگرفتن
سؤال: در مسأله 1312 رساله آمده است كسي كه به واسطه پيري نمي‌تواند روزه بگيرد يا براي او مشقّت دارد روزه واجب نيست. آيا ملاك و معيار در پيري بالا بودن سن‌ّ است يا صدق عرفي؟
جواب: مناط نتوانستن يا مشقّت عرفي داشتن است
