متفرقه روزه

١ – حکم روزه بیمارانی که از دارو استفاده می کنند

سؤال:حکم روزه بیمارانى که از دارو استفاده مى کنند، در فروض زیر چیست؟

الف) تزریق آمپول یا سرم از طریق رگ انجام مى شود و دارو:

1. فقط جنبه تقویتى داشته باشد.

2. جنبه درمانى و تقویتى داشته باشد.

3. جنبه غیر تقویتى داشته باشد.

ب) استفاده از قطره، در سه فرض فوق نسبت به دارو، از طریق چشم، گوش، یا بینى چه حکمى دارد؟ ج) وارد کردن دارو از طریق سوند معده (لوله اى که از طریق دهان یا بینى وارد معده بیمار مى شود) چه حکمى دارد؟

جواب:الف) تمام تزریقات مذکور براى روزه دار اشکال دارد; ولى تزریق در عضله مانعى ندارد.

ب)اگر به حلق وارد نشود، یا شک داشته باشیم، اشکالى ندارد.

ج) جایز نیست; مگر در مواقع ضرورت که آن نیز موجب بطلان روزه است.

٢ – کشیدن دندان برای روزه دار

سؤال:حکم کشیدن دندان، یا هرگونه اعمال جرّاحى لثه و دندان که باعث خونریزى شود، در حال روزه چیست؟

جواب:مکروه است; ولى باطل نیست.

٣ – خون دادن جهت آزمایش در حال روزه

سؤال:آیا خون گرفتن در آزمایشگاه (برای تعیین گروه خونی یا آزمایش خون) روزه را باطل می کند؟

جواب:خیر، ولی اگر موجب ضعف شود کراهت دارد.

٤ – ترمیم و قالب گیری دندان روزه دار

سؤال:در ترمیم و قالب گیرى دندان، از موادّى استفاده مى شود که قابل حل شدن با آب دهان است و مزّه آن چشیده مى شود، آیا براى روزه اشکال دارد؟

جواب:اگر آب دهان را بیرون بریزد اشکالى ندارد.

٥ – ترک روزه به دلیل افسردگی

سؤال:اگر انسان افسرده باشد، نه از نوع خیلى شدید; بلکه از نوعى که دکترها و روانشناسان تشخیص افسردگى دهند و در این مدّت نمازش را عمداً ترک کند و روزه هم نگیرد و به خدا بدگمان شود و از رحمت او مأیوس گردد. و کشف حجاب کند، در حالى که عقلش سر جایش است و آگاه و عاقل است، حکمش چیست؟

جواب:انسان باید همیشه به خداوند قادر مهربان امیدوار باشد و آنچه را او دستور داده از نماز، روزه، حجاب، یا سایر وظایف دینى انجام دهد و از رحمت واسعه او مأیوس نباشد، که ناامیدى از گناهان کبیره است و هیچ کس حق ندارد به بهانه افسردگى وظایف شرعى خود را ترک کند; مگر این که بر اثر بیمارى افسردگى عقل و هوش خود را از دست بدهد.

٦ – منافع پزشکی روزه

سؤال:آیا مقدّمه کتاب «روزه روش نوینى براى درمان بیمارى ها» نوشته «الکسى سوفورین» که روزه خاصّى را دستور مى دهد و ترجمه جناب آقاى «محمد جعفر امامى» است از شماست؟ اگر چنین است، این روش درمانى در این دوران چگونه است؟

جواب:همان گونه که در مقدّمه آن نوشته ایم اگر زیر نظر طبیب انجام شود، براى افرادى که استعداد و آمادگى آن را دارند مى تواند مفید واقع شود; ولى توصیه ما به روزه اسلامى است، مشروط بر رعایت تعادل در خوردن افطارى و سحرى; که اگر این مسأله رعایت شود همان منافع مهم را دارد، بدون مشکلات آن.

٧ – روزه افراد ضعیف در مناطق گرمسیری

سؤال:بنده در شهر مهران که دارای آب و هوای خیلی گرمی است زندگی مینمایم از آنجایی که روزه در تابستان در اینجاخیلی سخت و طاقت فرساست و انسان را از فعالیت های روزمره باز میدارد بطوری که واقعا باید همیشه در منزل ماند و آن هم در حالت درازکش و خوابیده بود آیا میشود روزه را در یکی از ماه های دیگر بجا آورد یا اینکه یک روز در میان روزه گرفت ؟ اگر راه حل دیگری هم دارد لطفا مرا راهنمایی نمایید .

جواب:مردم معمولاً در فصل تابستان نیز روزه می گیرند و به کارهای زندگی (البته بصورت سبک تر) ادامه می دهند ولی چنانچه بعضی افراد ضعیف باشند و طاقت روزه پی در پی نداشته باشند می توانند به مقداری که توان دارند و ضرر یا خوف ضرر نباشد روزه بگیرند.

٨ – زن روزه داری که 5 دقیقه قبل از اذان حیض شده

سؤال:لطفا بفرمایید اگر زنی ۵ دقیقه قبل از اذان مغرب بفهمد که حیض شده آیا روزه او باطل است؟

جواب:1ـ هرگاه بعد از غروب آفتاب باشد روزه او صحیح است.

٩ – علت عید بودن اول ماه شوال

سؤال:به نظر شما چرا روز اول ماه شوال راعید فطر نامیده اند وایا میتواند این نام گذاری ربطی به فطرت انسان وفطر داشته باشد؟

جواب:زیرا شکرانه یک ماه توفیق روزه ماه رمضان است و تعبیر به فطر به خاطر وجوب افطار کردن در آن روز است.

١٠ – حجیت قول پزشک یا پرستار برای ترک عبادات

سؤال:آیا توصیه پزشک و پرستار مبنى بر ضرر داشتن روزه و یا حرکت اعضا و استعمال آب براى وضو و نماز به بیمار از نظر شرعى مجوّز محسوب مى شود؟

جواب:چنانچه در مخالفت دستور او خوف ضرر باشد مجوّز شرعى دارد.

١١ – حجیت قول پزشک یا پرستار برای ترک عبادات

سؤال:آیا توصیه پزشک و پرستار مبنى بر ضرر داشتن روزه و یا حرکت اعضا و استعمال آب براى وضو و نماز به بیمار از نظر شرعى مجوّز محسوب مى شود؟

جواب:چنانچه در مخالفت دستور او خوف ضرر باشد مجوّز شرعى دارد.

١٢ – روزه گرفتن برای فوتبالیستها

سؤال:این جانب با یکى از باشگاههاى فوتبال اروپا قرار داد امضا کرده، که در طول یک سال در اختیار آن تیم باشم. قاعدتاً بایستى در تمام برنامه هاى ورزشى و تمرینهاى سخت بدنى، که لازمه پیروزى تیم در مسابقات آتى است، تابع باشم. از آن جا که بخشى از تمرینات سخت بدنى در ماه مبارک رمضان واقع خواهد شد، و امکان انجام آن با زبان روزه میسّر نیست، و از سوى دیگر مسؤول باشگاه مى گوید: «شما انسان متدیّن و مؤمنى هستید، و ما میلیونها خرج شما کرده، و وقت شما را از قبل خریده ایم، و در صورت خوددارى شما از شرکت در تمرینات و شکست تیم، از شما راضى نیستیم. و لهذا با توجّه به این که شما در این سال از ما حقوق مى گیرید، و متعهّد به ما هستید نباید روزه بگیرید» آیا مى توانم براساس قرار داد با آن باشگاه، و به منظور تعهّد به آن تیم، براى پیروزى در مسابقات ـ که مستلزم افطار روزه است ـ روزه نگیرم، و سال بعد قضا کنم؟

جواب:در شأن یک مسلمان نیست که اقدام به عقد چنین قرار دادى کند; زیرا این قرار داد شرعاً باطل است، و باید به دیگران گفت که عقیده مذهبى ما چنین اجازه اى نمى دهد. و اگر راهى ندارید، مى توانید روز اوّل را به مسافرت مثلا یک ساعته بروید و برگردید، و بازهم قبل از ده روز سفرى مانند آن انجام دهید. البتّه به شرط این که نخواهید مدّت طولانى مثلا یکسال، در آن محل بمانید.

١٣ – کسی که بر خلاف نظر پزشکان روزه می گیرد

سؤال:پزشکان شخص بیمارى را از روزه گرفتن منع مى کنند; ولى او مى داند که روزه برایش ضرر ندارد. چه باید بکند؟

جواب:باید روزه بگیرد.

١٤ – دیدن لکه خون در اول روز برای روزه دار

سؤال:در اول صبح ،لکه خونی دیدم و دیگر تا موقع افطار خونی ندیدم البته نماز ظهر وعصر را خواندم آیا روزه بنده قبول است؟

جواب:در صورتی که استمرار نداشته باشد روزه شما صحیح است.

١٥ – قائل شدن به عید واحد در کلیه بلاد مسلمان

سؤال:با توجه به اینکه در دعای عید فطر می خوانیم (و جعله للمسلمین عیدا) آیا قائل شدن به عید واحد در کلیه بلاد اسلامی صحیح است؟

جواب:با توجه به اختلاف افق ها نمی توان عید واحد قائل شد، مخصوصا گاهی که ما نماز عید می خوانیم و در منطقه دیگری از دنیا هنوز شب است.

١٦ – اهداء خون در حال روزه

سؤال:اهداى خون در حال روزه چه حکمى دارد؟

جواب:انجام کارهایى که باعث ضعف مى شود، مانند خون گرفتن و حمام رفتن کراهت دارد.

١٧ – روزه گرفتن در مناطقی که روز آنها طولانی است

سؤال:اینجانب دانشجوی مقیم فنلاند هستم. در فصل تابستان روزها در اینجا حدود ۲۰ ساعت است. من در طول روز سخت مشغول کار هستم. با این حساب تحمل این زمان در ماه رمضان بسیار طاقت فرسا است. ایا من باید با این شرایط تمام این ۲۰ ساعت را روزه بگیرم. مسجد یا روحانیی هم اینجا پیدا نکردم تا در مورد ان سوال کنم. لطفا راهنمایی بفرمایید.

جواب:می توانید مطابق ساعات مناطق معتدله عمل کنید.

١٨ – وارد شدن خلط سینه به دهان هنگام نماز در ماه رمضان

سؤال:اگر شخصی در ماه رمضان در مسجد و در حین خواندن نماز جماعت باشد و در این هنگام از دهان او خلط خارج شده و اوایل نماز نیز باشد و در جیب او نیز دستمالی نباشد باید چکار کند؟ آیا می بایست نماز را بشکند یا روزه را باطل کند؟

جواب:در فرض سوال، نماز را می شکند و دوباره آن را اعاده می نماید.