مواردى که فقط کفاره واجب است

١ – احکام روزه و کفاره زنان بادار در ماه رمضان

سؤال:با توجه به سؤالهای مکرر مقلّدین معظّم له در خصوص قضا و کفارّه روزه برای بانوان در هنگام بارداری و شیردهی، خواهشمندم نظر شریفتان را در مورد احتمالات ذیل که به صورت دسته بندی آماده شده است بیان فرمایید.

1- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد و انجام قضای آن تا سال بعد نیز برای خودش ضرر داشته-باشد؟

2- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد ولی انجام قضای آن تا سال بعد، برای حمل و یا فرزندش ضرر داشته¬باشد؟

3- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد و قضای آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نیاورد؟

4- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد ولی انجام قضای آن تا سال بعد، برای خودش ضرر داشته¬باشد؟

5- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد و انجام قضای آن تا سال بعد نیز برای حمل و یا فرزندش ضرر داشته باشد؟

6- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد و قضای آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نیاورد؟

جواب:ج1: قضا ساقط است و برای هر روز فقیری را اطعام می کند.

جواب:ج2: بنابر احتیاط قضای آن روز را بجا می آورد و برای هر روز فقیری را اطعام می کند.

جواب:ج 3 الی 5: قضای آن روز را بجا می آورد و برای هر روز فقیری را اطعام می کند.

جواب:ج6) قضای آن روز را بجا می آورد و برای هر روز دو فقیر را اطعام می کند.

٢ – روزه دختری که تازه به سن تکلیف رسیده

سؤال:دخترى به سنّ بلوغ رسیده است; ولى به واسطه ضعف جسمى توان روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را ندارد و بعد از ماه رمضان هم تا سال بعد نمى تواند قضا کند، حکمش چیست؟

جواب:باید کفّاره مدّ طعام را بدهد؛ یعنى براى هر روز معادل 750 گرم گندم و مانند آن به فقیر بدهد. و قضاى این روزه ها بر او واجب نیست.

٣ – فراموش کردن قضای روزه تا رمضان سال بعد

سؤال:اگر انسان فراموش کند که روزه قضا دارد و آن را انجام ندهد و چند روز مانده به ماه مبارک یادش بیاید، ولى نتواند قضا را بجا آورد، حکم او چیست؟

جواب:آنچه از قضاى روزه مانده، بعد از ماه رمضان بجا مى آورد و احتیاط آن است که براى هر یک روز روزه یک مدّ طعام (یعنى معادل 750 گرم گندم) به فقیر بدهد.

٤ – قضای روزه بیماری که خونریزی معده دارد

سؤال:زنى 63 ساله هستم که شش بچه به دنیا آورده ام. در دوران حاملگى و شیرخوارگى بچّه ها (حدود 12 سال) نتوانستم روزه بگیرم، پس از آن نیز تاکنون هر وقت خواستم روزه بگیرم دچار خونریزى معده شده، و با توصیه پزشکان روزه نگرفته ام، اکنون تکلیف بنده چیست؟

جواب:در حال حاضر شما مکلّف به روزه نیستید، و احتیاط واجب آن است که اگر قدرت دارید براى هر روز به اندازه یک مدّ طعام (750. گرم گندم) به شخص نیازمندى بدهید. همچنین براى ایّام گذشته که روزه نگرفته اید، و تا سال بعد هم توانایى بر روزه نداشته اید.

٥ – افطار کردن روزه قضا

سؤال:شخصى سه روز روزه بدهکار مى باشد و سه روز هم به ماه رمضان مانده است، اگر پیش از ظهر افطار کند، آیا کفّاره دارد؟ و اگر تا سال دیگر تأخیر بیندازد، چه حکمى دارد؟

جواب:اگر قبل از ظهر افطار کرده، کفّاره تأخیر دارد; یعنى براى هر یک روز یک مدّ طعام باید بدهد و از گناه خود استغفار کند و قضاى آن را بعداً بجا آورد و اگر بعد از ظهر بوده علاوه بر آنچه گفته شد باید کفّاره افطار روزه قضا را هم بدهد.

٦ – روزه برای بیمارانی که مجبور به خوردن مایعات هستند

سؤال:بعضى از برادران قطع نخاعى، به دستور پزشک باید هر چند ساعت مقدارى مایعات بنوشند، وظیفه آنان براى روزه چیست؟

جواب:روزه از آنها ساقط است و بجاى آن، در صورتى که قدرت مالى داشته باشند، براى هر روز یک مدّ طعام کفّاره مى دهند.

٧ – عدم توانایی تازه مکلفین برای روزه گرفتن

سؤال:دخترى به سنّ بلوغ رسیده است; ولى به واسطه ضعف جسمى توان روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را ندارد و بعد از ماه رمضان هم تا سال بعد نمى تواند قضا کند، حکمش چیست؟

جواب:باید کفّاره مدّ طعام را بدهد; یعنى براى هر روز معادل 750 گرم گندم و مانند آن به فقیر بدهد. و قضاى این روزه ها بر او واجب نیست.

٨ – روزه برای معتادین

سؤال:فردى معتاد به تریاک است و نمى تواند ترک نماید، به همین علّت، نه به صورت ادا و نه به صورت قضا، توان روزه گرفتن را ندارد، آیا این فرد حکم مریض را دارد؟ یا این که باید کفّاره بدهد؟

جواب:باید احتیاطاً روزه بگیرد هر چند از آن دود به مقدار ضرورت استفاده کند و بعد هم براى هر روز یک فقیر را هم سیر نماید.

٩ – کسی که عمدا روزه نگرفته و الان هم دچار عذر شده

سؤال:اگر کسی از روی کاهلی قضای روزه ها را بجا نیاورد و بعد از چند سال بعلت پیری قادر به قضای آنها نیز نشود حکم قضای روزه ها چگونه است ؟

جواب:باید جداً توبه کند و به جای قضای روزه هایی که نمی تواند انجام دهد برای هر روز فقیری را سیر کند.