العروه الوثقی وسیلة النجاة منهاج الصالحین تحریر الوسیلة آراء المراجع
احکام > فتاوای آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قدس سره):
قضا و كفاره روزه
سؤال 591 :اشخاصى كه جاهل به حكم بوده اند و در اوايل تكليف روزه را خورده اند، مضافاً بر قضا، آيا كفاره افطار عمدى دارد؟
جواب: بطور كلى اگر جاهل به مسأله بوده اند و از ياد گرفتن غفلت داشته اند، فقط قضا بر آنان واجب است. ولى اگر ملتفت بوده اند و احتمال مى داده اند و قدرت يادگيرى مسائل را داشته اند و از روى بى اعتنايى و سهل انگارى سؤال و تحقيق نكرده اند، علاوه بر قضا، كفاره هم بر عهده آنان مى باشد.
سؤال 592 :كسى كه روزه قضا داشته باشد، آيا مى تواند روزه مستحبى بگيرد؟
جواب: خير، نمى تواند.
سؤال 593 :كسى كه نمى تواند روزه هاى قضاى خود را بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: هر وقت توانست بگيرد.
سؤال 594 :شخصى در ماه مبارك رمضان، مى دانسته كه قبل از ظهر، به مسافرت مى رود و نبايد روزه بگيرد، لذا صبح، قبل از حركت در منزل افطار كرد (صبحانه خورد) آيا فقط قضاى آن روز را بگيرد يا كفّاره هم دارد؟
جواب: روزه را بايد قضا كند و كفّاره هم بدهد. مگر اينكه احتمال هم نمى داده كه نبايد افطار كند، كه در اين صورت فقط قضا دارد.
سؤال 595 :اگر انسان، در روزه واجب، سهواً چيزى بخورد و به خيال اينكه روزه اش باطل شده است، افطار كند، آيا غير از قضا كفّاره هم بر او واجب است؟
جواب: اگر جاهل مقصّر بوده، يعنى در ياد گرفتن مسأله، كوتاهى كرده و روزه مورد سؤال، روزه ماه رمضان بوده، قضا و كفّاره واجب است.
سؤال 596 :شخصى به جهت مريضى روزه ماه رمضان را نگرفته، آيا مى تواند پول كفاره تأخير آن را به فقير بپردازد؟
جواب: پول دادن كفايت نمى كند. ولى در صورتى كه به فقير وكالت دهد كه با آن پول، از جانب پرداخت كننده طعام خريدارى كند و خودش تملك كند، مانعى ندارد. البته بايد فقير مورد اطمينان باشد.
سؤال 597 :شخصى به سنّ پانزده سال قمرى رسيده و به او تذكر داده اند كه مكلّف شده، ولى باور نكرده و خيال مى كرده كه سن تكليف تمام شدن پانزده سال شمسى است، لذا روزه آن سال را نگرفته، فعلا چه وظيفه اى دارد؟
جواب: اگر در سؤال و تحقيق سهل انگارى و بى اعتنايى كرده، علاوه بر قضا، كفّاره هم واجب است.
سؤال 598 :كسى كه كفاره روزه به گردن او است، اما درآمدى ندارد و تحت تكفل پدر است، چگونه بايد آن را بدهد؟
جواب: هروقت قدرت پيدا كرد بدهد.
سؤال 599 :شخصى براى قضاى روزه ماه رمضان اجير شده و بعد از ظهر افطار كرده، آيا كفاره دارد؟
جواب: خير، كفاره ندارد.
سؤال 600 :كسى كه روزه ماه مبارك رمضان را بدون عذر شرعى باطل كند، اگر بخواهد بعنوان كفّاره شصت فقير را اطعام كند، آيا مى تواند قيمت آن را حساب كرده و پول آن را به فقير بدهد؟
جواب: مى تواند پول آن را به فقير مورد اطمينان بدهد و او را وكيل كند تا از طرف او نان بخرد و مصرف كند.
سؤال 601 :دخترى 4 سال روزه هاى خود را نگرفته و از طرفى مى بايد براى خودش جهيزيّه تهيه كند، اگر بخواهد براى هر روز 60 فقير اطعام كند جمعاً چقدر مى شود؟ آيا دادن كفاره مقدّم است يا تهيّه جهيزيه؟
جواب: قضاى روزه هايى را كه نگرفته است انجام دهد و براى كفاره هر روز حدود 45 كيلو گندم يا قيمت آن را در نظر گرفته و تدريجاً به فقرا براى صرف نان بپردازد و به تأخير انداختن كفاره اگر به قصد بى اعتنايى و مسامحه نباشد، مانعى ندارد.
سؤال 602 :آيا غير سيد مى تواند كفاره روزه اش را به سيد بدهد؟
جواب: خلاف احتياط استحبابى است و مستحب است صدقات واجبه اعم از كفارات مربوط به روزه و غيره را، غير سيد به سيد ندهد.
سؤال 603 :آيا در كفاره مى توان به جاى آرد يا نان و گندم، برنج به فقير داد؟
جواب: بلى، جايز است ولى مقدار برنج بايد از جهت وزن به همان مقدارى باشد كه در مورد گندم لازم است، يعنى به جاى يك مد گندم يك مد برنج بدهند نه كمتر.
سؤال 604 :آيا مى توان يك مد نان از نانوايى خريد و جهت كفاره روزه به فقير داد، يا حتماً بايد يك كيلو باشد؟
جواب: بلى، يك مد (750 گرم) نان كفايت مى كند ولى بهتر است يك كيلو بدهد.
سؤال 605 :شخصى مدتى غسل جنابت خود را باطل انجام داده است، روزه هاى او چه حكمى دارد؟
جواب: روزه ها صحيح است و قضا و كفاره ندارد.
سؤال 606 :شخصى با آب نجس يا مضاف غسل كرده و بعد از چند روز متوجه شده آيا نماز و روزه هاى او صحيح است؟
جواب: روزه صحيح است، ولى نمازهايش باطل است.
