احکام دفاع

1 – صدمات وارد شده بر شخص در مقام دفاع

سؤال: در مورد صدمات وارده بر شخص در مقام دفاع بفرمایید:

الف) چنان چه شخصى در مقام دفاع از خود، مجبور به عملى شود که صدمه بدنى به وى وارد کند، یا موجب مرگ وى گردد، مسؤولیّت مرگ مدافع، یا صدمات وارده بر عهده کیست؟ به عنوان مثال اگر براى فرار از تجاوز جنسى خود را به شیشه اى بزند و مجروح شود، یا در اثر پریدن از بلندى پاى او بشکند، یا فوت نماید، چه کسى ضامن است؟

ب) در فرض فوق، آیا بین صورتى که راه فرار منحصر در آنچه انتخاب کرده بوده، و موردى که راه دیگرى براى فرار وجود داشته، ولى شخص مورد هجوم در اثر ترس یا عجله از این طریق اقدام نموده، تفاوتى وجود دارد؟

جواب: الف) در صورتى که شخص مهاجم او را هُل داده، یا سبب جراحت، یا سقوط از بلندى شده، او مسؤول است، ولى اگر خودش براى نجات خود چنین کارى کرده، دیه یا قصاص بر کسى نیست; هر چند مهاجم تعزیر شدید دارد.

ب) از نظر دیه فرقى نمى کند، ولى از نظر تعزیر تفاوت دارد.

٢ – عملیات شهادت طلبانه مسلمانان فلسطین

سؤال: عملیّات شهادت طلبانه مسلمانان فلسطینى، که به خود موادّ انفجارى بسته و به مواضع دشمن حمله مى کنند، از لحاظ شرعى چه حکمى دارد؟ آیا ایرانیان نیز مى توانند به آنجا بروند، و این کار را انجام دهند؟

جواب: در صورتى که مردم فلسطین براى دفاع از خود راهى جز این کار نداشته باشند، جایز است. و اقدام مردم سایر کشورها به این کار، بدون هماهنگى با حکومتهایشان جایز نیست.

٣ – کشته شدن مسلمانان در برابر متجاوزان

سؤال: پس از بیرون رفتن استعمار انگلستان از شبه قاره هند و تقسیم آن به ایالت مسلمان نشین جامو و کشمیر، بر خلاف مقرّرات تقسیم و خواست مسلمانان، این منطقه در نتیجه زورگویى و لشکرکشى زیر سلطه هند درآمد. مسلمانان براى حفظ مذهب، فرهنگ، ناموس و آزادى خود علیه متجاوز، قیام کرده اند و در این مبارزه به بدترین مصائب از جمله قتل عام، شکنجه، اسارت و غارت و حتى... گرفتار شده اند، آیا کشته شدگان مسلمانان در این مبارزه شهیدند و این حرکت جهاد محسوب مى شود؟

جواب: مادام که براى دفاع از جان و مال و ناموس مسلمین و اساس اسلام و مذهب اهل بیت(علیهم السلام) تلاش مى کنند عمل آنها جهاد است و آنها که دراین راه کشته مى شوند شهیدند، امّا باید سعى کنند از مجتهد یانماینده مجتهدى دستور بگیرند.

٤ – عملیات انتخاری از نظر شیعه

سؤال: آیا عملیات انتحاری از نظر شیعه موردی دارد و کسی که این عمل را انجام می دهد شهید حساب می شود؟

جواب: عملیات انتحاری جایز نیست مگر در جائی که خطر متوجه اسلام باشد و راهی برای دفع خطر جز عملیات شهادت طلبانه وجود نداشته باشد و آن هم باید با اجازه حاکم شرع باشد.

٥ – انجام گناه در صورت تهدید دیگران

سؤال: اگر شخصی به وسیله اسلحه، چاقو و ... انسان را تهدید کند و از ما بخواهد گناهی را انجام دهیم مثلا زنا کنیم یا اینکه بگوید آبروی ما را می برد ما باید چه کار کنیم؟ آیا باید از جان خود گذشته و گناه نکنیم یا برای حفظ جان گناه کنیم؟

جواب: در مواردی که تهدید جدی است می توان کار مورد نظر را انجام داد مگر اینکه درخواست قتل دیگری باشد که انجام آن برای فرار از مرگ جایز نیست